relacje

We Lwowie odbyły się uroczyste obchody z okazji Święta Konstytucji 3 Maja zorganizowane przez Konsulat Generalny Rzeczpospolitej Polskiej. W dniu 7 maja 2024 w Lwowskiej Filharmonii Narodowej im. Myrosława Skoryka miało miejsce odsłonięcie pamiątkowej tablicy poświęconej Mieczysławowi i Adamowi Sołtysom (ufundowanej przez Konsulat Generalny RP) oraz koncert złożony z ich utworów.

Przecięcia wstęgi dokonali: konsul generalna Eliza Dzwonkiewicz, dyrektor Lwowskiej Filharmonii Wolodymyr Sywochip oraz Maria Ewa Sołtys – zamieszkała we Lwowie córka Adama i wnuczka Mieczysława Sołtysa. Poświęcenia tablicy dokonał bp Leon Mały, reprezentujący Archidiecezję Lwowską obrządku łacińskiego (do jakiej należeli obaj Sołtysowie).

Maria Sołtys podkreśliła, że jest to moment wyjątkowy, zwłaszcza że rozmowy na temat tablicy poświęconej jej przodkom prowadzone były od 20 lat. Poza podobiznami Mieczysława i Adama Sołtysów na tablicy widnieje napis w języku polskim i ukraińskim:

Patronat medialny nad Konferencją objęło sprawuje Polskie Centrum Informacji Muzycznej POLMIC.

Międzynarodowa Konferencja „Analiza dzieła muzycznego. Historia-theoria-praxis” była siódmą edycją wydarzenia organizowanego przez Akademię Muzyczną im. Karola Lipińskiego we Wrocławiu. Tegoroczne wydarzenie było organizowane w ramach obchodów Jubileuszu 75-lecia Akademii Muzycznej im. Karola Lipińskiego we Wrocławiu i odbywało się w dniach 5-6 grudnia 2023 roku. Udział czynny w konferencji wzięło 25 uczestników - wybitnych naukowców z Austrii, Francji, Hiszpanii, Litwy, Niemiec, Polski, Rumunii, Serbii oraz Wielkiej Brytanii.

Zaprezentowane zostały różne perspektywy badawcze: semiotyczna, hermeneutyczna, aksjologiczna i intertekstualna, stosowane odmienne koncepcje oraz metody analizy i interpretacji dzieła w celu dociekania sensu i poszukiwania znaczenia w muzyce. Zwrócona została uwaga na szerokie zastosowanie analizy, m.in. w badaniu związków muzyki ze słowem, w zgłębianiu problematyki gatunku, stylu i techniki kompozytorskiej, a także ekspresji i narracji w muzyce. Poruszone zostały także zagadnienia wykonawstwa i odbioru muzyki. Wydarzenie cieszyło się także dużym zainteresowaniem uczestników biernych.

5 grudnia 2023 roku Studium Muzyki Nowej oraz Pracownia Antropologii Kultury Muzycznej UMFC zorganizowały w Uniwersytecie Muzycznym Fryderyka Chopina konferencję, wystawę i koncert poświęcone twórczości Alberta Ginastery w 40. rocznicę jego śmierci. Podczas koncertu (05.12.2023, godz. 20.00, sala Koncertowa UMFC) wykonano monumentalne dzieło Ginastery – Cantata para America magica na orkiestrę perkusyjną, 2 fortepiany, celestę i sopran dramatyczny solo (Diana Gemborys) do słów tekstów prekolumbijskich w języku nahuatl. Został również prawykonany utwór Krzysztofa Kiciora ...so to speak na perkusję i live electronics w sposób estetyczny nawiązujący do perkusyjnej twórczości Ginastery. Wszystkie wydarzenia odbyły się pod patronatem Ambasady Argentyny w Warszawie... 

Rytualizacja i sakralizacja dwóch najstarszych w dziejach świata instrumentów – głosu i perkusji – w muzyce XX i XXI wieku realizowana jest na kilka sposobów. Jednym z nich jest sposób witalistyczny, koncentrujący się na ekspozycji ostrych wyrazowo i kolorystycznie brzmień. Tak zakomponowana muzyka odwołuje się do pierwotnych form ekspresji wyrażających często strach przed nieznanym światem, konfrontacją z bóstwem czy fatum. Jako przykład mogą nam posłużyć partytury Igora Strawińskiego, w szczególności Święto Wiosny, będące swoistym umuzycznieniem obrzędów pogańskiej Rusi, czy dzieła Marcina Błażewicza, w których twórca za pomocą perkusyjno-orkiestrowego i wokalnego apartatu wykonawczego kreśli wizje krwawych hinduskich bóstw (przyjkład: Kali–Yuga na perkusję, glos i orkiestrę). Innym sposobem widzenia świętych instrumentów jest sposób przesiąknięty szeroko pojętym mistycyzmem i symbolizmem, realizowanym poprzez kontemplację pojedynczych brzmień, koncentracji na sonorystycznym aspekcie materii brzmieniowej. Doskonałym przykładem mogą byc tutaj utwory Georgea Crumba – Ancient voices of children, czy Toru Takemitsu – From me flows what you call time. Kompozytorem łączonym dwa wspomniane światy muzyczne jest Alberto Ginastera (1916–1983) – argentyński twórca, którego 40-lecie śmierci obchodzimy w mijającym roku. Jego monumentalna kompozycja Cantata para America magica jest jednym z arcydzieł muzyki XX wieku; odwołuje się do korzeni ludzkiej cywilizacji, osadzonych w kulturze rdzennych społeczności Ameryki. Perkusja i głos jawią się w dziele jako dwa muzyczne artefkty zbliżające nas do progów Niepojętego dokładnie w taki sposób, w jaki zblizały ludzi setki lat temu, pozwalając doświadczyć im świętości i mądrości przodków... Wiedza duchów płynąca prosto z serca Pachamamy – wielkiej Boginii Matki, poprzez inkantacje świętych tekstów, zostaje przekazana słuchaczom podczas muzycznej ceremonii. Wykonane po raz pierwszy od kilkunastu lat w Polsce dzieło Ginastery otwiera przed słuchaczami wrota majanskiej „krainy cieni”, pozwalając na doświadczenie niezwykłej, pradawnej energii; owego „stanu początku”, który nie byl niczym skażony, bo nie było jescze czasu, w którym mogłoby się dokonać jakiekolwiek zło... 

Jesień w tym roku bardzo nas rozpieszcza dobrą pogodą i interesującymi dla szerokiego grona odbiorców widowiskami. Do takich należy organizowana przez Fundację Aurea Porta Era Schaeffera, której jubileuszowa XV edycja miała miejsce w Narodowej Galerii Sztuki Zachęta 6 listopada. Dzięki doświadczonym menedżerom, w happeningu pt. „Multimedialne coś”, popularyzującym twórczość Bogusława Schaeffera, udział wzięli zawodowi aktorzy oraz awangardowi muzycy wirtuozi z różnych stron świata, reprezentujący przeciwstawne tradycje i odważnie łączący przeciwległe style.

W jednym miejscu spotkali się multiinstrumentalista Nathan Davis, beatboxer i hiphopowy raper z Gujany Andy Ninvalle, pianista jazzowy i kompozytor Artur Dutkiewicz, basista i aranżer Piotr Zaufal ze swoim zespołem, indyjski perkusista Ghatam Giridhar Udupa, grający na instrumencie o nazwie Ghatam, na misach zagrała Judyta Grabowska, a gwiazda musicali Janusz Radek pokazał niezwykłą skalę swojego głosu.

Jego udział w Erze Schaeffera był jednym z największych zaskoczeń tej edycji: występując w roli mima parodiował samego siebie. Występ perkusisty Krzysztofa Nowakowskiego, wykorzystującego również szklane misy, też miał cechy parodii: dyrygent Sebastian Perłowski zachęcał go do dolewania wody, a następnie do rozchlapywania jej naokoło.

Reżyserka widowiska Magdalena Piekorz przeniosła publiczność w awangardowy świat Schaeffera, cytując różne jego dzieła, wykorzystała konwencje kina noir i teatru pantomimy oraz prezentacje multimedialne, ukazując przekraczającą granice sztuk twórczość zmarłego przed czterema laty Mistrza w nowym kontekście.

Pięciokrotne powtórzenie przez Waldemara Obłozę w finale wieczoru wierszyka "Kiedy byłem bardzo mały, obie ręce mi śmierdziały" wprawiło niejedną osobę w zakłopotanie, ale w pewnym stopniu odzwierciedlało obecny w dorobku Schaeffera element absurdu.

Wiktoria Antonczyk

Zdjęcia: Mieszko Piętka. Więcej: https://akpa.pl/foto/wydarzenia/15-edycja-festiwalu-era-schaeffera_70135&width=2026