Polmic - FB

archiwum

TVP Kultura - 100. Rocznica śmierci Mieczysława Karłowicza

2009-02-08:

 

07:05 - Pieśń o Wszechbycie

Film dokumentalny, 27 min, Polska, 1996
Scenariusz: Jacek Zygadło
Wykonawcy: Wanda Wiłkomirska, Tomasz Mracielnik Gąsienica, Jan Zatorski

Mieczysław Karłowicz (1876-1909), znakomity polski kompozytor, przez wiele lat przebywał za granicą, doskonaląc grę na skrzypcach m. in. w Heidelbergu u Rosenkrantza, w Pradze i Dreźnie. W warszawskim konserwatorium uczył się gry na skrzypcach i komponowania pod kierunkiem ówczesnych znakomitości, studia muzyczne uzupełnił u Heinricha Urbana w Berlinie. Po powrocie do Warszawy rozpoczął współpracę z Warszawskim Towarzystwem Muzycznym jako organizator, dyrygent i pedagog. W 1906 roku zbliżył się do grupy kompozytorów zwanych Młoda Polska. Ideały artystyczne tego nurtu znalazły wyraz w jego twórczości. Był pierwszym kompozytorem, który po okresie stagnacji w muzyce polskiej II połowy XIX wieku stworzył dzieła na miarę europejską. Linia rozwojowa jego twórczości przebiegała od utworów kameralnych, fortepianowych i pieśni do muzyki symfonicznej (m.in. "Powracające fale" op. 9, "Odwieczne pieśni" op. 10, "Rapsodia litewska" op.11). W tej właśnie dziedzinie rozwinął się w pełni jego talent, wyrażający się m. in. niezwykle bogatym warsztatem kompozytorskim, zwłaszcza w zakresie instrumentacji i harmoniki. Film, inspirowany muzyką Mieczysława Karłowicza, opowiada o ostatnich latach życia kompozytora, kiedy osiedlił się w Zakopanem i poświęcił również swej drugiej pasji - taternictwu. Zginął przysypany lawiną na stoku Małego Kościelca. Miał zaledwie 33 lata. W filmie wykorzystano listy i wspomnienia kompozytora, a także wykonane przez niego fotografie gór.

 

07:35 - Rapsodia Litewska

Koncert, 20 min, Polska, 1995
Wykonawcy: Radiowa Orkiestra Symfoniczna W Krakowie, Wojciech Michniewski

Rapsodia litewska - poemat symfoniczny op. 11 to jedno z najlepszych dzieł Mieczysława Karłowicza, kompozytora, który wciąż czeka na to, by historia go w pełni doceniła. Niektórzy muzykolodzy talent Karłowicza stawiają wyżej od talentu Szymanowskiego. Kompozytor ukończył rapsodię w roku 1906. "Starałem się zakląć w nią cały żal, smutek i niewolę wiekuistą tego ludu, którego pieśni w moim dzieciństwie brzmiały... Czy i o ile mi się udało choć z cząstka z tego, co wisi roztopione w powietrzu każdego kątka tych stron, wlać w formy utworu orkiestrowego, tego osądzić nie mogę". Słowa kompozytora wypada uzupełnić wyjaśnieniem, iż w "Rapsodii litewskiej" rozbrzmiewają nuty nie tyle muzyki litewskiej, co białoruskiej, ale dla dzieła nie ma to znaczenia...

 

13:15 - Lawina

Film fabularny telewizyjny, 59 min, Polska, 1984
Reżyseria: Piotr Studziński Aktorzy: Jolanta Niwińska, Tadeusz Chmielnicki, Andrzej Lagwa, Jerzy Schejbarl, Maria Białobrzeska, Danuta Kowalska

Film o życiu i twórczości Mieczysława Karłowicza, wybitnego kompozytora, który zginął w tatrach przysypany lawiną w lutym 1909 roku.

 

14:20 - Koncert skrzypcowy A-dur op. 8

Koncert, 30 min, Polska, 2000
Wykonawcy: Konstanty Andrzej Kulka, Kazimierz Kord

Jeden z najpopularniejszych polskich koncertów skrzypcowych napisany przez tragicznie zmarłego w Tatrach Mieczysława Karłowicza. Koncert został zadedykowany wybitnemy polskiemu skrzypkowi Stanisławowi Barcewiczowi w 1902 r. Po raz pierwszy został wykonany rok później pod dyrekcją kompozytora. Koncert A-dur wykonuje wybitny polski skrzypek Konstanty Andrzej Kulka i Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Narodowej pod dyrekcją Kazimierza Korda. Program poprzedza wstęp Bogusława Kaczyńskiego.