Polmic - FB

indeks osób (R)

A B C D E F G H I J K L Ł M N O P R S T U V W Y Z

Ludomir Różycki, kompozytor, dyrygent i pedagog; ur. 18 września 1883, Warszawa; zm. 1 stycznia 1953, Katowice. Studiował grę na fortepianie w klasie Aleksandra Michałowskiego, teorię u Gustawa Rogulskiego i Michała Biernackiego oraz kompozycję pod kierunkiem Zygmunta Noskowskiego w Instytucie Muzycznym w Warszawie, który ukończył w 1904 ze złotym medalem. W latach 1904-07 kontynuował studia kompozytorskie u Engelberta Humperdincka w Akademie der Künste w Berlinie.
Jako kompozytor zadebiutował scherzem symfonicznym Stańczyk op. 1 wykonanym w lutym 1904 w Filharmonii Warszawskiej pod batutą Emila Młynarskiego. W 1905, wspólnie z Karolem Szymanowskim, Grzegorzem Fitelbergiem i Apolinarym Szeluto, założył Spółkę Nakładową Młodych Kompozytorów Polskich – ugrupowanie działające do 1912 na rzecz promocji nowej muzyki polskiej za granicą. W 1907, po odrzuceniu propozycji objęcia stanowiska profesora Konserwatorium w Oslo, przeniósł się do Lwowa, gdzie przez 4 lata pracował jako dyrygent opery i prowadził klasę fortepianu w Konserwatorium Galicyjskim Towarzystwa Muzycznego. W 1912 zdobył I nagrodę za poemat symfoniczny Król Kofetua op. 24 na konkursie kompozytorskim zorganizowanym z okazji 10-lecia Filharmonii Warszawskiej. Od 1912 do 1918 przebywał w Berlinie, skąd odbywał podróże artystyczne m.in. do Szwajcarii, Włoch i Francji. W 1918 powrócił na stałe do Warszawy – tu przez krótki czas był dyrygentem w Teatrze Wielkim.
W okresie międzywojennym zajmował się działalnością publicystyczną, organizacyjną i pedagogiczną. W 1926 współuczestniczył w założeniu Stowarzyszenia Kompozytorów Polskich i został jego pierwszym prezesem. W latach 1930-32 wykładał w Konserwatorium Warszawskim. W czasie II wojny światowej brał udział w konspiracyjnych koncertach jako pianista i akompaniator. Po klęsce Powstania Warszawskiego, w czasie którego spłonęło wiele jego rękopisów, Różycki schronił się w Osieczanach koło Krakowa. Po zakończeniu wojny zamieszkał w Katowicach, gdzie podjął pracę pedagogiczną w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej. W latach 1945-46 pełnił obowiązki dziekana Wydziału Teorii, Kompozycji i Dyrygentury katowickiej uczelni. Ostatnie lata życia spędził nad rekonstrukcją partytur zniszczonych podczas wojny.
Ludomir Różycki otrzymał wiele nagród i odznaczeń, m.in. w 1925 Krzyż Oficerski Orderu Polonia Restituta, w 1937 złoty medal Rządu Francuskiego za balet Apollo i dziewczyna oraz Państwową Nagrodę Muzyczną za operę Eros i Psyche, w 1946 Złoty Krzyż Zasługi, w 1950 Order Sztandaru Pracy I klasy, w 1951 Krzyż Komandorski z Gwiazdą Polonia Restituta, w 1952 Nagrodę Państwową I stopnia za całokształt twórczości. Od 1945 był członkiem Związku Kompozytorów Polskich.

aktualizacja: czerwiec 2007

kompozycje

Stańczyk op. 1, scherzo symfoniczne na orkiestrę * (1903-04)
Preludia op. 2 na fortepian (1904)
Dwa preludia i dwa nokturny op. 3 na fortepian (1904)
Gra fal op. 4 na fortepian * (1904)
4 Impromptus op. 6 na fortepian (1904)
Osiem pieśni do słów Tadeusza Micińskiego op. 9 na głos i fortepian (1904)
Ballada op. 18 na fortepian i orkiestrę (1904)
Dwie melodie op. 5 na skrzypce lub wiolonczelę i fortepian (1904-09)
Fantazja op. 11 na fortepian (1905)
3 Morceaux op. 15 na fortepian (1905)
Contes d’une horloge op. 26 na fortepian (1905)
Air, Mirage, Un Rève op. 28 na fortepian (1905)
Bolesław Śmiały op. 8, poemat symfoniczny na orkiestrę (1906)
Sonata na wiolonczelę i fortepian op. 10 * (1906)
Cztery pieśni z cyklu Orfan op. 12 na głos i fortepian (1906)
Sześć pieśni op. 14 na głos i fortepian (1906)
Sześć pieśni do słów Tadeusza Micińskiego op. 16 na głos i fortepian (1906)
Bolesław Śmiały op. 20, opera (1906-08)
Trzy pieśni op. 19 na głos i fortepian (1908)
Meduza op. 27, opera fantastyczna (1908-11)
Anhelli op. 22, poemat symfoniczny na orkiestrę (1909)
Trzy pieśni do słów Cypriana Kamila Norwida op. 23 na głos i fortepian (1909)
Balladyna op. 25, poemat na fortepian (1909)
Dwa nokturny op. 30 na skrzypce i fortepian * (1909)
Rapsodia op. 33 na fortepian, skrzypce i wiolonczelę * (1909-13)
Król Kofetua op. 24, poemat symfoniczny na orkiestrę (1910)
Mona Lisa Gioconda op. 29 [lub 31], preludium symfoniczne na orkiestrę (1911)
Kwintet fortepianowy c-moll op. 35 (1913-16)
Eros i Psyche op. 40, opera fantastyczna (1914-16)
Laguna op. 36 na fortepian (1915)
Tańce polskie op. 37 na fortepian (1915)
9 Esquisses op. 39 na fortepian (1915)
Kwartet smyczkowy d-moll op. 49 * (1915)
4 Intermezzi op. 42 na fortepian (1915-18)
Koncert fortepianowy nr 1 g-moll op. 43 (1917-18)
Fantasiestücke op. 46 na fortepian (1919)
Pan Twardowski op. 45, balet (1919-20)
Casanova op. 47, opera * (1921-22)
Italia op. 50 na fortepian (1923)
Trzy erotyki op. 51 na głos i fortepian * (1923)
Trzy pieśni op. 48 na chór mieszany a cappella (1924)
Cztery utwory op. 52 na fortepian (1924)
Sześć utworów charakterystycznych op. 58 na fortepian (1924)
Beatrix Cenci op. 53, opera tragiczna (1925-26)
Diabelski młyn, opera satyryczna (1928-30)
Suita taneczna w 4 częściach na orkiestrę (1931-32)
Lili chce śpiewać, operetka (1932)
Pani Walewska, opera historyczna (1933-40)
Apollo i dziewczyna, balet (1937)
Pietà (Na zgliszczach Warszawy), fragment dramatyczny na orkiestrę (1940-43)
Koncert fortepianowy nr 2 (1941-42)
Ballada op. 60 na głos i fortepian * (1942)
Dzwony, poemat na głos i orkiestrę (1942-48)
Koncert skrzypcowy op. 70 [niedokończony] (1944)
Polonez uroczysty na orkiestrę * (1945-46)
Warszawa wyzwolona, poemat symfoniczny na orkiestrę (1950)
Słowik op. 55 na fortepian (ok. 1933)

literatura wybrana

Baranowski Tomasz Różycki Ludomir w: Encyklopedia Muzyczna PWM (część biograficzna pod red. Elżbiety Dziębowskiej), t. „pe-r”, PWM, Kraków 2004
Hadyna Stanisław O Ludomirze Różyckim, Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Katowicach, Katowice 1990
Kamiński Marcin Ludomir Różycki. Opowieść o życiu i twórczości, Pomorze, Bydgoszcz 1987
Kański Józef Ludomir Różycki, PWM, Kraków 1955
Turska Irena „Pan Twardowki” Ludomira Różyckiego, PWM, Kraków 1959