Polmic - FB

kompozytorzy (J)

A B C D E F G H I J K L Ł M N O P R S T U W Y Z

Henryk Jarecki,

kompozytor, dyrygent i pedagog; ur. 6 grudnia 1846, Warszawa; zm. 18 grudnia 1918, Lwów. Około roku 1864 studiował w Warszawskim Instytucie Muzycznym kompozycję pod kierunkiem Stanisława Moniuszki, grę na organach u Augusta Freyera oraz grę na kontrabasie, fortepianie i dyrygenturę.

Działalność artystyczną rozpoczął w wieku 12 lat; od 1858 roku śpiewał w chórze, a w latach 1864-71 był kontrabasistą w zespole Teatru Wielkiego w Warszawie. W styczniu 1872 roku został dyrygentem Teatru Polskiego w Poznaniu, lecz po dwu miesiącach przeniósł się do Lwowa, gdzie – dzięki poparciu i rekomendacji Moniuszki – został zatrudniony w Teatrze hr. Skarbka. Początkowo objął tam stanowisko drugiego dyrygenta, a od 1877 roku – pierwszego dyrygenta i dyrektora opery. Z instytucją tą związany był nieprzerwanie aż do 1900 roku (jedynie z roczną przerwą w 1882 roku, kiedy wyjechał do Paryża). W czasie 28 lat działalności w Teatrze dyrygował muzyką do wielu sztuk teatralnych, a także komponował własne ilustracje do spektakli. W 1902 roku powołany został na stanowisko drugiego dyrygenta nowo otwartej filharmonii we Lwowie, lecz na skutek choroby musiał z niego zrezygnować. Nie zerwał jednak kontaktów z filharmonią i sporadycznie gościł tam jako dyrygent swoich kompozycji. Ponadto od 1906 roku był drugim dyrygentem Towarzystwa Śpiewaczego „Lutnia-Macierz” we Lwowie.

Ostatnie lata życia poświęcił pracy pedagogicznej. Był nauczycielem muzyki w żeńskim seminarium i u dominikanów oraz wykładowcą śpiewu w szkole muzycznej S. Kasparek. Od 1905 roku brał również udział w pracach państwowych komisji kwalifikacyjnych dla kandydatów na nauczycieli muzyki szkół średnich i seminariów nauczycielskich.

Twórczość kompozytorska Jareckiego obejmuje przede wszystkim utwory wokalne, w tym kilka oper, liczne pieśni solowe i chóralne oraz dzieła wokalno-instrumentalne o charakterze religijnym, pisane do słów najwybitniejszych polskich poetów, m.in. Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego, Adama Asnyka, Jana Kochanowskiego i Stanisława Wyspiańskiego.

(Anna Iwanicka-Nijakowska)

kompozycje

Trio na fortepian, skrzypce i wiolonczelę (1868)
Uwertura na orkiestrę (1871)
Sonata wiolonczelowa D-dur (1871)
Marsz wojenny na instrumenty dęte (1873)
Święto majowe obraz symfoniczny na głosy solowe i orkiestrę (1873)
Hugo kantata na głosy solowe, chór mieszany i orkiestrę (1877)
Mindowe, król litewski opera (1877-79)
Marsz 3 Maja na orkiestrę (1879)
Wanda opera (1881)
Polonez triumfalny na orkiestrę (1883)
Szkice charakterystyczne na fortepian (1883)
Jadwiga królowa polska opera (1884-85)
Barbara Radziwiłłówna opera (1888-89)
Na wygnaniu uwertura na orkiestrę (1890)
Śpiewak zwycięzca na głosy solowe, chór męski i 4 rogi (1890)
Ostatni pacierz wiejskiej dziewczyny przed ślubem na fortepian (1890?)
Powrót taty opera (1896)
Preludium na organy (1899)
Rapsod wojenny na orkiestrę (1900)
Mazurek na skrzypce i fortepian (1900)
List żelazny opera (1900-01)
Oda do młodości na tenor, chór mieszany i orkiestrę (1902)
Jak to na wojence ładnie na fortepian
Niepewność na fortepian
Oko za oko, ząb za ząb na fortepian
Msza F-dur na chór mieszany, organy i orkiestrę
Msza b-moll na chór mieszany i organy
Msza e-moll na chór mieszany i organy
Pieśni solowe i chóralne, muzyka do sztuk teatralnych, opracowania utworów Chopina i Moniuszki (x)

literatura wybrana

Jarecki Henryk w: Słownik muzyków polskich (pod red. Józefa Chomińskiego), t. I "a-ł", PWM, Kraków 1964
Błaszczyk Leon Tadeusz Dyrygenci polscy i obcy w Polsce działający w XIX i XX w., PWM, Kraków 1964
Chmara-Żaczkiewicz Barbara Jarecki Henryk w: The New Grove Dictionary of Music and Musicians. Second Edition (ed. Stanley Sadie), vol. 12, Macmillan Publishers Limited, London 2001
Iwanicka-Nijakowska Anna Jarecki Henryk w: Kompozytorzy polscy 1918-2000, t. II Biogramy (pod red. Marka Podhajskiego), Akademia Muzyczna im. Fryderyka Chopina w Warszawie / Akademia Muzyczna im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku, Warszawa / Gdańsk 2005
Wąsowska Elżbieta Jarecki Henryk w: Encyklopedia Muzyczna PWM (część biograficzna pod red. E. Dziębowskiej), t. „hij”, PWM , Kraków 1993
Wąsowska Elżbieta Twórczość operowa Henryka Jareckiego, „Muzyka” 1989 nr 4