wykonawcy (K)

altowiolista, kameralista i pedagog; ur. 18 lipca 1930, Bielsk Podlaski. W latach 1948-53 studiował w klasie Jana Rakowskiego w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Poznaniu, którą ukończył z wyróżnieniem. Studia kontynuował w latach 1953-56 w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie pod kierunkiem Tadeusza Wrońskiego, zaś w latach 1957-58 w Paryżu u Pierre’a Pasquiera.

Spektakularny debiut Stefana Kamasy jako solisty w koncercie na altówkę Beli Bartóka z Orkiestrą Filharmonii Warszawskiej pod dyrekcją Andrzeja Panufnika w 1954 roku ugruntował jego wybitną w świecie muzycznym pozycję. Odtąd wystąpił w ponad 30 krajach Europy, obu Ameryk i Azji.

Występował z Dresdner Philharmonie, London Royal Philharmonic, Royal Philharmonic Orchestra, Orchestre National de France, Orchestre Philharmonique de Paris, Mozarteum Salzburg, RSO i Staatskapelle Berlin, SDR Frankfurt, WDR Köln, filharmonii w Nürnberg, Göteborgu, Helsinkach, Salonikach, Philharmonia Hungarica, NOSPR w Katowicach oraz Filharmonii Narodowej w Warszawie, z którymi wykonał ponad 30 koncertów altówkowych. Koncertował pod batutą wybitnych dyrygentów, m.in. Sir Charlesa Grovesa, Stanisława Skrowaczewskiego, Jana Krenza, Moshe Atzmona, Jerzego Maksymiuka, Eliaha Inbala, Hiryoki Iwaki, Manuela Rosenthala, Witolda Rowickiego, Antoniego Wita, Jacka Kasprzyka, Henryka Czyża, Stanisława Wisłockiego, Bohdana Wodiczko, Łukasza Borowicza i Jerzego Katlewicza.

Rozległy repertuar Stefana Kamasy obejmuje większość zasługujących na uwagę dzieł na altówkę, poczynając od muzyki baroku po współczesną. Jego gra była inspiracją do powstania 10 koncertów na altówkę: Grażyny Bacewicz („Orfeusz” za najlepsze wykonanie na Festiwalu „Warszawska Jesień” w 1970), Tadeusza Bairda (nagroda płytowa Diapason d’Or 1989), Tadeusza Natansona, Romana Palestra, Krzysztofa Pendereckiego, Marka Stachowskiego, Tadeusza Wieczorka, Carla Böhma, Françoisa Rose’a, Marca Carlesa, których był pierwszym wykonawcą.

Brał udział w cenionych festiwalach w Salzburgu, Berlinie, Moskwie, Pradze, Zurichu, Wersalu, w Baden-Baden, La Chaise Dieu, Alicante, Lourdes, Meksyku i Warszawie. Artysta występował w takich słynnych salach, jak: Festival Hall i Wigmore Hall w Londynie, Comédie Champs-Elysées i Gaveau w Paryżu, Alte Oper we Frankfurcie, Herkules Saal w Monachium, Tonhalle w Zurichu, Sala Filharmonii w St. Petersburgu, Czajkowskiego w Moskwie, Smetany w Pradze, Finlandia Hall w Helsinkach, Teatro Amerika w Hawanie, Bellas Artes w Mexico City, The Library of Congress w Waszyngtonie.

Uznany kameralista – przez 23 lata koncertował z legendarnym „Kwintetem Warszawskim” wraz z Bronisławem Gimplem i Władysławem Szpilmanem. Był członkiem Kwartetu Polskiego Radia i Telewizji, zwanego Kwartetem Mistrzów (od 1975 wraz z Konstantym Andrzejem Kulką – skrzypce, Romanem Jabłońskim – wiolonczela i Jerzym Marchwińskim – fortepian).

Od 1958 Stefan Kamasa zajmował się pedagogiką – przez wiele lat związany był z Uniwersyteteme Muzycznym Fryderyka Chopina w Warszawie, gdzie uzyskał tytuł profesora. Na przestrzeni lat swojej działalności wykształcił kilka pokoleń cenionych altowiolistów, zajmujących czołowe pozycje w znakomitych zespołach kameralnych i symfonicznych na wszystkich kontynentach. Wykładał również w Krakowie, Wrocławiu, Poznaniu i w Tarbes we Francji. Prowadził kursy mistrzowskie w wyższych szkołach muzycznych w Wiedniu, Lipsku, Sztokholmie, Petersburgu, Düsseldorfie, Gdańsku, Karlsruhe, Łańcucie, Żaganiu, Zakopanem i na Louisiana University w Stanach Zjednoczonych. W 2020 roku uhonorowany został tytułem doktora honoris causa Akademii Muzycznej im. Ignacego Jana Paderewskiego w Poznaniu.

Zapraszany jest do uczestnictwa w pracach jury często jako przewodniczący krajowych i międzynarodowych konkursów, m.in. w Monachium, Budapeszcie, Pörtschach, Bordeaux, Evian, Essen, Markneukirchen, Mittenwald i Poznaniu.

Jako solista i kameralista dokonał wielu nagrań dla Polskiego Radia, a także dla firm fonograficznych (Polskie Nagrania, Olympia).

W 1975 otrzymał nagrodę Ministra Kultury i Sztuki I stopnia, zaś w 1977 – Nagrodę Związku Kompozytorów Polskich. Został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi (1978), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1982) i Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2010), Złotym Medalem Zasłużony Kulturze „Gloria Artis” (2007), a także otrzymał Medal Polihymni na „Poznańskiej Wiośnie”.

aktualizacja: 2009 (mk), 2020 (wa)

dyskografia

literatura wybrana

publikacje