kompozytorzy (K)

Grażyna Krzanowska,

kompozytorka i pedagog; ur. 1 marca 1952, Legnica. W latach 1971-76 odbyła studia z zakresu kompozycji pod kierunkiem Tadeusza Natansona w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej we Wrocławiu, które ukończyła dyplomem z wyróżnieniem.

Jest laureatką wielu konkursów kompozytorskich w Polsce i za granicą, m.in. w 1978 otrzymała II nagrodę za Symfonię z uderzeniem w kotły na orkiestrę (1977-78) na Konkursie Młodych Kompozytorów Związku Kompozytorów Polskich, w 1979 – III nagrodę za Polanowe ognie na sopran, alt i zespół instrumentalny (1979) na Konkursie Kompozytorskim Naczelnej Redakcji Muzycznej Polskiego Radia i Telewizji, w 1983 – wyróżnienie za Kwartet smyczkowy nr 2 (1980) na The Okanagan Music Festival for Composers w Kanadzie, w 1989 – II nagrodę za Silver Line na piętnaście instrumentów smyczkowych (1988-89) na IX Międzynarodowym Konkursie dla Kompozytorek w Mannheim.

Jej utwory były wykonywane na wielu festiwalach w Polsce, m.in. podczas Warszawskiej Jesieni, Festiwalu „Musica Polonica Nova” we Wrocławiu, Śląskich Dni Muzyki Współczesnej w Katowicach.

Grażyna Krzanowska zajmuje się również pracą pedagogiczną. W latach 1976-86 prowadziła zajęcia z zakresu teorii muzyki w Państwowej Szkole Muzycznej im. Mieczysława Karłowicza w Katowicach. Od 1986 pracuje w Państwowej Ogólnokształcącej Szkole Muzycznej im. Stanisława Moniuszki w Bielsku-Białej, gdzie kierowała sekcją przedmiotów ogólnomuzycznych; prowadzi zajęcia z kształcenia słuchu, harmonii, ćwiczenia z kompozycji. Była inicjatorką i główną pomysłodawczynią Ogólnopolskich Konkursów Solfeżowych w Bielsku-Białej dla uczniów szkół muzycznych II stopnia (2001-2019).

Od 1976 mieszka w Czechowicach-Dziedzicach, gdzie od 1992 pełni funkcję kierownika artystycznego Jesiennego Festiwalu Muzycznego „Alkagran” (poświęconego pamięci męża, Andrzeja Krzanowskiego). W ramach Festiwalu odbywa się Międzynarodowy Konkurs Akordeonowy im. Andrzeja Krzanowskiego, którego jest również honorowym jurorem. W 1993 założyła Małą Akademię Muzyki - placówkę o charakterze edukacyjno-kulturalnym. Jest zapraszana do jury wielu konkursów o różnym charakterze oraz na spotkania o profilu teoretycznym.

Jest również współautorką portalu internetowego www.andrzejkrzanowski.pl prowadzonego przez Fundacje im. Andrzeja Krzanowskiego, której jest wiceprezesem.

W 2022 roku nakładem firmy fonograficznej DUX ukazał się album Antarja Quartet. Krzanowscy (DUX 1891), który prezentuje Adagietto oraz dwa niepublikowane dotąd kwartety Grażyny Krzanowskiej, zestawiając je z III Kwartetem Andrzeja Krzanowskiego.

Została uhonorowana Nagrodą „Promotio Urbis Czechowice-Dziedzice”, przyznaną przez Prezydenta miasta (1998, 2010), Srebrnym Krzyżem Zasługi (2005), Medalem Komisji Edukacji Narodowej oraz Nagrodą Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego II stopnia za wybitne osiągnięcia w pracy dydaktyczno-wychowawczej.

aktualizacja: 2005 (Zespół POLMIC), 2022 (wa)

kompozycje

Portrety na orkiestrę smyczkową (1972)

I Kwartet smyczkowy (1973)

Trio na dwoje skrzypiec i wiolonczelę (1974)

Epithalamium Sigismunde et Barbarae na chór mieszany a cappella (1974)

DA-RA, kantata na sopran, alt i orkiestrę symfoniczną (1974-75)

Zaśpiewy, kantata na głosy solowe i orkiestrę (1974-75)

Stabat Mater na dwa soprany, dwa chóry mieszane i orkiestrę (1975)

Fugue na orkiestrę smyczkową * (1975)

Passacaglia na orkiestrę (1975-76)

... per orchestra (1976)

Concerto grosso na piętnaście instrumentów smyczkowych * (1976-77)

Kantata na głosy solowe, skrzypce solo, chór mieszany i zespół kameralny (1977)

Symfonia z uderzeniem w kotły na orkiestrę (1977-78)

Pieśni bez słów na orkiestrę kameralną (1978)

Postlude na mezzosopran, flet, gitarę, skrzypce i wiolonczelę (1978)

Partita na skrzypce i fortepian * (1979)

Polanowe ognie na sopran, alt i zespół instrumentalny * (1979)

Zabawy dziecięce, dziewięć utworów na akordeon solo * (1979)

Nasze dzieci na akordeon (1979)

Ucieczki na zespół instrumentalny (1979)

Rymowanki, trzy łatwe utwory na skrzypce i fortepian * (1980)

II Kwartet smyczkowy * (1980)

Ballada na głos żeński i orkiestrę (1980)

Adagietto per quartetto d’archi (1980-82)

Dwanaście etiud dla młodych skrzypków * (1981)

Cztery kaprysy na skrzypce solo (1981)

Elegia na orkiestrę (1981)

Shepherd’s Request na sopran i organy (1983)

Cienie na głos żeński, flet i kwartet smyczkowy (1983)

Sonata breve na akordeon solo * (1983)

Rapsodia na akordeon solo (1983)

Juhasko prośba na sopran i organy * (1983)

Fantazja w czterech częściach na akordeon solo (1984)

Krakowiak, Mazurek i Wiwat na skrzypce i fortepian (1984)

Mała symfonia chorałowa na orkiestrę (1985)

Zapomniana przestrzeń na orkiestrę (1985)

Wariacje na temat piosenki Lecha Miklaszewskiego „Uczeń pierwszej klasy” na skrzypce i fortepian * (1985-86)

Presenza na skrzypce solo * (1986)

Three Meetings [wersja I] for oboe, clarinet and cello (1987)

Three Meetings [wersja II] for female voice, piccolo flute, alto flute, oboe, clarinet, bass clarinet, harp and cello (1987)

Leć, głosie na chór żeński a cappella (1988)

Silver Line na piętnaście instrumentów smyczkowych * (1988-89)

Relief X na cztery saksofony * (1991)

Stworzenie świata, spektakl muzyczno-baletowy dla dzieci (1992)

Trzy utworki na skrzypce i fortepian * (1994)

Bez pożegnania na fagot solo (1997)

Chorał i tarantela na fagot i fortepian (1997)

Igła na chór dziecięcy lub żeński a cappella do słów Ludwika Jerzego Kerna (1997)

III Kwartet smyczkowy (2011)

literatura wybrana

Widłak Elżbieta, Krzanowska Grażyna w: Encyklopedia Muzyczna PWM (część biograficzna pod red. Elżbiety Dziębowskiej), t. „klł”, PWM, Kraków 1997