wykonawcy (R)

skrzypek i dyrygent; ur. 4 stycznia 1906, Ostrów Lubelski; zm. 3 sierpnia 2001, Olsztyn. Ukończył Państwową Średnią Szkołę Muzyczną w Lublinie. Studiował grę na skrzypcach w klasie Józefa Jarzębskiego (1929-32) i Ireny Dubiskiej (1932-34) oraz dyrygenturę pod kierunkiem Grzegorza Fitelberga (1934-36) w Konserwatorium Warszawskim.

Jeszcze podczas studiów, w czasach filmu niemego, grał w warszawskich kinach jako tzw. taper. Zadebiutował w 1930 na antenie Polskiego Radia w audycji Kącik młodych talentów. W tym samym roku otrzymał propozycję utworzenia radiowej orkiestry rozrywkowej (była to trzecia, obok Orkiestry Symfonicznej pod dyrekcją Grzegorza Fitelberga i Orkiestry Tanecznej pod batutą Zdzisława Górzyńskiego, orkiestra przedwojennego Polskiego Radia). Lata II wojny światowej spędził najpierw w Warszawie, gdzie występował ze swoją orkiestrą, później w Krakowie – tu w 1944 współpracował z Orkiestrą Generalnej Guberni oraz Lublinie – kierował orkiestrą utworzoną z miejscowych muzyków.

W 1945 zorganizował w Warszawie Orkiestrę Polskiego Radia, przemianowaną następnie w Orkiestrę Polskiego Radia i Telewizji, której był dyrektorem oraz dyrygentem do 1975, a od 1975 do 1980 tylko dyrygentem. Radiowe studio M-1, w którym pracowała Orkiestra było przez długie lata miejscem radiowych debiutów polskich piosenkarzy. Z zespołem dokonał blisko 10 tysięcy nagrań archiwalnych i płytowych muzyki operowej, operetkowej, symfonicznej oraz rozrywkowej. Wspólnie z Orkiestrą brał udział w festiwalach piosenki w Opolu, Sopocie i Zielonej Górze, towarzyszył piosenkarzom na koncertach estradowych oraz podczas nagrań fonograficznych w Polsce, a także za granicą (m.in. w Anglii, Czechosłowacji, NRD, Związku Radzieckim i na Węgrzech).

Za swoją działalność dyrygencką Stefan Rachoń był wielokrotnie nagradzany i odznaczany, m.in. otrzymał Złoty Mikrofon, Nagrodę Przewodniczącego Komitetu ds. Radia i Telewizji, Nagrodę Stowarzyszenia Autorów ZAiKS, Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski.