Tadeusz Ochlewski,
skrzypek, kameralista, pedagog, organizator życia muzycznego i wydawca; ur. 22 marca 1894, Olszana (Ukraina); zm. 26 stycznia 1975, Warszawa. W latach 1913-15 studiował elektromechanikę w Instytucie Politechnicznym im. Piotra Wielkiego, a w latach 1915-17 grę na skrzypcach w Konserwatorium w Piotrogrodzie. Od 1921 do 1925 był studentem klasy skrzypiec i altówki Stanisława Barcewicza w Konserwatorium Warszawskim. W 1929 pogłębiał swoje umiejętności z zakresu interpretacji muzyki dawnej pod kierunkiem Wandy Landowskiej w Paryżu.
Od 1910 do 1917 dorywczo występował jako skrzypek solista. W latach 1919-21 był urzędnikiem w Ministerstwie Przemysłu i Handlu. W latach 1921-31 pracował w Orkiestrze Opery Warszawskiej. Od 1925 do 1939 występował w założonym przez siebie zespole kameralnym Trio-Sonata, w latach 1933-39 w Kwartecie Polskim w składzie: Irena Dubiska (I skrzypce), Tadeusz Ochlewski (II skrzypce), Mieczysław Szaleski (altówka) i Zofia Adamska (wiolonczela). Jednocześnie był pedagogiem w Muzycznym Ognisku Wakacyjnym w Liceum w Krzemieńcu (1926-39), Muzycznej Szkole Warszawskiej (1927-28), Szkole Budowy Instrumentów (1932-34). Od 1927 uczył w Konserwatorium Warszawskim – w latach 1927-37 grę na skrzypcach, w latach 1933-39 grę w zespołach kameralnych, w latach 1935-39 metodyki gry skrzypcowej. Po wojnie, od 1948 do 1950, prowadził klasę altówki w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Krakowie.
Zajmował się również intensywną działalnością organizacyjną. Wspólnie z Bronisławem Rutkowskim, Teodorem Zalewskim, Emmą Altberg i Adolfem Chybińskim utworzył w Warszawie Stowarzyszenie Miłośników Dawnej Muzyki Polskiej, które zorganizowano ponad 150 koncertów dla dzieci i młodzieży z udziałem wybitnych solistów oraz chóru i orkiestry kameralnej Stowarzyszenia. W ramach SMDMP w 1928 powstało Wydawnictwo Dawnej Muzyki Polskiej. W 1930 powołano Towarzystwo Wydawnicze Muzyki Polskiej (Ochlewski sprawował funkcję dyrektora w latach 1937-39). Była to pierwsza polska oficyna muzyczna, dokumentująca muzykę polską. W 1934 TWMP wydało kwartalnik (od 1937 miesięcznik) „Muzyka Polska”. Na jego łamach Ochlewski zamieszczał sprawozdania z życia muzycznego Warszawy. Także w 1934, z inicjatywy Ochlewskiego, Zalewskiego i Rutkowskiego, powstała Organizacja Ruchu Muzycznego (ORMUZ), a Ochlewski kierował nią do 1939. Zadaniem ORMUZ było organizowanie na terenie całego kraju koncertów dla szerokich kręgów społecznych, zwłaszcza młodzieży szkolnej. Do wybuchu wojny na prowincji odbyły się 624 koncerty i 1430 audycji szkolnych, zaś w Warszawie 15 koncertów symfonicznych, 4 przedstawienia operowe i 1088 audycji szkolnych. W 1936 Zarząd ORMUZ utworzył popularne czasopismo muzyczne dla młodzieży „Gazetka Muzyczna”.
Lata II wojny światowej Tadeusz Ochlewski spędził w Warszawie, gdzie kontynuował w warunkach konspiracyjnych wszystkie dotychczasowe formy działalności. Brał udział w pracach Tajnego Związku Muzyków, organizował tajne koncerty dla młodzieży szkolnej, w jego mieszkaniu odbywały się tzw. „koncerty twórczości wojennej”, występował w kawiarni Bolesława Woytowicza „Salon Sztuki”. Po upadku Powstania Warszawskiego zamieszkał w Krakowie. W 1945 Minister Kultury i Sztuki powierzył mu zadanie utworzenia Polskiego Wydawnictwa Muzycznego, którego funkcję dyrektora pełnił do przejścia na emeryturę (1965). Ponadto był wiceprezesem Związku Zawodowego Muzyków RP i członkiem rady nadzorczej Stowarzyszenia Autorów ZAiKS. W 1965 przeniósł się do Warszawy, gdzie kierował zorganizowanym przez siebie zespołem muzyki dawnej Con moto ma cantabile.
Za swoją działalność został uhonorowany wieloma nagrodami i odznaczeniami, m.in. w 1936 otrzymał Złoty Krzyż Zasługi, w 1937 – łotewski Krzyż Komandorski Trzech Gwiazd, w 1950 – Nagrodę Związku Kompozytorów Polskich, w 1952 – Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, w 1954 – Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, w 1958 – Nagrodę miasta Krakowa, w 1959 – Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski, w 1965 – Nagrodę Ministra Kultury i Sztuki.
