| A | B | C | D | E | F | G | H | J | K | L | Ł | M | N | O | P | R | S | T | U | W | Z | Ż |
Knapik Eugeniusz Partita na skrzypce i fortepian PWM, Kraków 1988, Wyd. I, s. 46 + 20 (głosy) |
|
W muzyce polskiej lat siedemdziesiątych XX wieku dokonało się rewolucyjne przeorientowanie wartości. Było ono dziełem zarówno starszego pokolenia, głównych przedstawicieli awangardy lat pięćdziesiątych i sześćdziesiątych - Krzysztofa Pendereckiego, Henryka Mikołaja Góreckiego czy Wojciecha Kilara, jak i twórców młodszych, którzy na czas awangardy już nie zdążyli. Symbolem przemian były postmodernistyczne utwory dawnych awangardzistów, robiących karierę na świecie i dzieła dwudziestokilkulatków, wylansowane przez muzykologa Krzysztofa Drobę na "kultowym" festiwalu "Młodzi Muzycy Młodemu Miastu" w Stalowej Woli. Eugeniusz Knapik miał w Stalowej Woli prawykonania dwóch swoich dzieł: Tak jak nad brzegiem morza na zespół instrumentalny i taśmę (1977) oraz Corale, interludio e aria na flet, klawesyn i jedenaście instrumentów smyczkowych (1979). Partita napisana została już na inną okazję, ale jest niemal manifestem młodego polskiego postmodernizmu. W formie nawiązuje do popularnej w okresie baroku (słynne partity Jana Sebastiana Bacha) suity tańców, ale nie naśladuje jej dokładnie. Do łask wraca melodia, odrzucona przez awangardę, jako zbędny relikt przeszłości. Jest wreszcie Partita Knapika wielkim wirtuozowskim utworem na miarę największych dzieł romantycznych. A sam kompozytor odwołuje się do Gustava Mahlera, którego eklektyczna, z ducha romantyczna muzyka jest nieledwie prawzorcem muzycznego postmodernizmu. Partita wykonywana przez najwybitniejszego polskiego skrzypka Konstantego Andrzeja Kulkę od 1980 roku, trafiła na "Warszawską Jesień" dopiero w 1997 roku. Na skrzypcach grał wówczas Krzysztof Bąkowski, na fortepianie zaś kompozytor, który tak pisał o swoim utworze w książce programowej festiwalu: "Partita na skrzypce i fortepian została napisana na zamówienie Radio-France w roku 1980 dla Konstantego Andrzeja Kulki i Jerzego Marchwińskiego. W założeniu Partita ma być wielkim utworem estradowym, przedstawiającym całe bogactwo możliwości wynikających ze współgrania skrzypiec i fortepianu. Jest formą cykliczną, bez bezpośrednich odniesień do partity barokowej. Składa się z następujących części: I. Entrée II. II. Air III. III. Mouvement IV. IV. Recitatif V. V. Air 2. Otwierające Entrée jest częścią najbardziej wirtuozowską i dramatyczną, w częściach następnych muzyka stopniowo łagodnieje, by osiągnąć stan najwyższego skupienia w części ostatniej, Air 2. Motyw opadającej sekundy przywodzi na myśl słynne ewig z Pieśni o ziemi Gustawa Mahlera." |
|