opisy płyt (K)

Karol Szymanowski

Piano Works

Niniejsza płyta wpisuje się w nurt publikacji wydanych z okazji obchodzonego w roku 2007 Roku Karola Szymanowskiego. Znana pianistka Joanna Domańska, jedna z najlepszych artystek - obok Jerzego Godziszewskiego, Piotra Anderszewskiego i nieżyjącego już Tadeusza Żmudzińskiego - specjalizujących się w wykonawstwie muzyki Szymanowskiego, tym razem z bogatej spuścizny kompozytora wybrała trzy, najbardziej reprezentacyjne kompozycje fortepianowe, pochodzące z lat 1915-17. Mimo, iż utwory te powstały niewielkim odstępie czasu, każdą z nich wyróżnia inna stylistyka, inny pomysł muzyczny, inny charakter.

Otwierające płytę, najwcześniejsze Metopy op. 29 z 1915 roku zainspirowane zostały tematyką mitologiczną. Każda z trzech miniatur składających się na cykl kieruje do innej przygody Odyseusza, którą sugeruje już sam jej tytuł: część pierwsza to Wyspa syren, druga Kalipso, a trzecia – Nauzykaa. Greckie mity wyraził Szymanowski muzyką niezwykle barwną, różnorodnym brzmieniem, nowoczesną harmoniką i specyficznym rodzajem faktury, tworząc trzy statyczne pod względem charakteru, ale wewnętrznie ruchliwe i mieniące się kolorami obrazy muzyczne. Dwanaście etiud fortepianowych op. 33 powstało kilka miesięcy później, w 1916 roku. To jeden z pierwszych przykładów zainteresowania artysty muzyką absolutną i formami ścisłymi. Podobnie, jak w etiudach Fryderyka Chopina, każdy z utworów rozwija wybrany problem techniczny. Jedne dotyczą środków fakturalnych, inne współbrzmień i harmonii, biegłości w zakresie wykonywania ozdobników, a jeszcze inne uchwycenia odpowiedniego nastroju i barwy. W ukończonej w sierpniu 1917 roku Sonacie fortepianowej op. 36 dominuje natomiast ogromna siła ekspresji, motoryczność i witalizm, chociaż znajdziemy w niej też fragmenty liryczne. Wybór kompozycji prezentowanych na płycie dopełniają Cztery tańce polskie na fortepian, napisane na początku 1926 roku. To rzadki przykład w twórczości Szymanowskiego utworów pisanych dla dzieci, stąd charakteryzuje je przede wszystkim prostota i przejrzystość faktury.

Warto podkreślić, że płyta nagrana przez Joannę Domańską otrzymała prestiżową nagrodę „Supersonic”, przyznaną przez magazyn „Pizzicato” w Luksemburgu. To kolejne, trzecie już wyróżnienie dla artystki za nagrania utworów Karola Szymanowskiego. Dwie wcześniejsze publikacje – wydana w 1995 roku płyta z Mazurkami op. 50 i Maskami op. 34 (Olympia) oraz w 2007 roku światowa premiera fonograficzna muzyki do baletu Harnasie op.55 w wersji na 2 fortepiany (DUX) – otrzymały nominacje do nagrody „Fryderyk”.

Anna Iwanicka-Nijakowska (2008)