Polmic - FB

omówienia utworów (S)

A B C D E F G H J K L Ł M N O P R S T U W Z Ż


Szymanowski Karol

Pieśni miłosne Hafiza op. 24


do parafraz tekstów perskich w przekładzie Hansa Bethgego na głos i fortepian (1911)
Sześć Pieśni miłosnych Hafiza op. 24 na głos i fortepian napisał Karol Szymanowski we wrześniu i październiku 1911 roku. Tekst do utworów zaczerpnął z parafraz wierszy perskiego poety z XIV wieku – Hafiza z Szirazu w literackim układzie w języku niemieckim autorstwa Hansa Bethgego. Pieśni op. 24 po raz pierwszy wykonała publicznie siostra kompozytora Stanisława Korwin-Szymanowska wraz z Arturem Rubinsteinem w Wiedniu dnia 27 lutego 1912 roku.
Tematycznie kompozycja antycypuje przyszłą fascynację Szymanowskiego kulturą Wschodu, obecną m.in. w III Symfonii „Pieśni o nocy” (także do parafrazy perskiego poematu), chociaż stylistycznie bliska jest nadal muzyce późnego romantyzmu. Kompozytora zachwyciła perska poezja miłosna, którą wyraził muzyką pełną wielu odcieni emocji – od subtelnej liryki (pieśń nr 1 – Wünsche [Życzenia], nr 3 – Die brennenden Tulpen [Płonące tulipany] i nr 6 – Trauriger Frühling [Smutna wiosna]) po żywiołową ekspresję (pieśń 2 – Die einzige Arznei [Jedyne lekarstwo], pieśń 4 – Tanz [Taniec] i pieśń 5 – Der verliebte Ostwind [Zakochany wiatr]). Indywidualny styl kompozytora najsilniej ujawnił się w czwartej pieśni cyklu – Tańcu, w którym poszczególne akordy traktowane są kolorystycznie.
Pieśni miłosne Hafiza op. 24 po raz pierwszy zostały wydane drukiem w 1914 roku nakładem wiedeńskiego Universal Edition w wersji niemieckiej i polskiej, w tłumaczeniu Stanisława Barącza. Do dziś cieszą się niesłabnącą popularnością wśród wykonawców, o czym świadczą ich liczne nagrania, m.in. w interpretacji Haliny Łukomskiej i Jerzego Sulikowskiego (Polskie Nagrania, Muza), Dorothy Dorow i Rudolfa Jansena (Etcetera / Helicon), Annette Céline i Felicji Blumental (Olympia), czy – jedno z ostatnich, z 2004 roku – Urszuli Kryger i Reinild Mees (Channel Classics).
W 1914 roku Szymanowski wybrał z cyklu trzy pieśni – pierwszą, czwartą i piątą, by – przeinstrumentowane na głos i orkiestrę – dołączyć do drugiego cyklu Pieśni miłosnych Hafiza - op. 26.
Anna Iwanicka-Nijakowska