omówienia utworów (T)

Talma-Sutt Michał

String’0’tronic

na 21 instrumentów smyczkowych i komputer

(2005)

11’18"

Utwór powstał na zamówienie festiwalu Klangspuren w Austrii w 2005 roku i jest dedykowany pamięci Béli Bartóka. Chciałem w ten sposób uczcić 60. rocznicę śmierci wielkiego węgierskiego kompozytora, która przypadała właśnie w roku 2005 i niestety przeszła trochę bez większego echa. W samym utworze wykorzystałem też jedną strukturę 8-dźwiękową, wziętą z I Sonaty na skrzypce i fortepian Bartóka i która odgrywała w String’0’tronic jedną z ról formotwórczych. Inną są na przykład przesuwające się centra na przestrzeni całego utworu, stanowiące w sumie 12-dźwiękową strukturę.

Michał Talma-Sutt (tekst w książce programowej festiwalu „Musica Electornica Nova” 2007)

Zwarta formalnie kompozycja składa się z szeregu epizodów przechodzących płynnie jeden w drugi, tworzących ciąg zdarzeń o wielkiej intensywności wyrazu, przez co stale trzymający w napięciu. Poszczególne epizody posiadają różne centra brzmieniowe, przesuwające się w miarę rozwoju, obejmujące w sumie wszystkie dźwięki dwunastostopniowej skali chromatycznej. Zwraca uwagę dominacja struktur dźwiękowych wewnętrznie rozwibrowanych, ruchliwych, tylko czasem ustępujących narracji spokojniejszej, nieco wyciszonej. Szlachetne brzmienie zespołu smyczkowego nawiązuje do najlepszych tradycji wieku XX, między innymi do przeznaczonych na analogiczny skład instrumentalny utworów Béli Bartóka, którego 60-ta rocznica śmierci przypadała w 2005 roku i którego pamięci utwór został poświęcony. W swojej kompozycji Michał Talma-Sutt wykorzystał ośmiodźwiękową strukturę zaczerpniętą z I Sonaty na skrzypce i fortepian węgierskiego kompozytora.

Premiera z udziałem Orkiestry Kameralnej z Rygi pod batutą Normundsa Šnē odbyła się 23 września 2005 roku w auli Uniwersytetu w Innsbrucku, podczas festiwalu Klangspuren, który kompozycję zamówił. Premiera polska miała miejsce w Filharmonii Wrocławskiej 19 maja 2007 roku na II Międzynarodowym Festiwalu Muzyki Elektroakustycznej „Musica Electronica Nova”. Orkiestrę Kameralną Miasta Tychy AUKSO poprowadził Marek Moś.

Marek Zwyrzykowski (tekst w książeczce płyty „Muzyka Polska Dzisiaj – Portrety Współczesnych Kompozytorów Polskich – Michał Talma -Sutt” - polmic 096 / PRCD 1748)