Haubenstock-Ramati Roman Interpolation na flet i taśmę c. Universal Edition, Londyn 1959, s. 3 nlb. |
|
W 1946 roku odbyły się w Darmstadcie pierwsze Międzynarodowe Kursy Wakacyjne Nowej Muzyki (Internationale Ferienkurse für Neue Musik), a miasto stało się Mekką muzycznej awangardy. Wykładowcami Kursów byli najwybitniejsi twórcy muzyki współczesnej i specjalizujący się w jej wykonywaniu muzycy. W Darmstadcie działy się najważniejsze rzeczy i przez długie lata Darmstadt właśnie nadawał kierunek nowej muzyce, będąc punktem odniesienia wszelkich dyskusji na jej temat. Wśród wykładowców darmsztadzkich Kursów był Roman Haubenstock-Ramati, jeden z najważniejszych kompozytorów awangardy lat pięćdziesiątych i sześćdziesiątych, twórca wielu nowatorskich rozwiązań w dziedzinie form, brzmienia, rytmu i notacji muzycznej. Dla darmsztadzkich Kursów powstał jego utwór Interpolation, wykonany tam przez Severino Gazzeloniego, jednego z największych flecistów XX wieku, związanego z Darmstadtem przez wiele lat, nagrodzonego Międzynarodową Nagrodą Darmsztadzką. Utwór Haubenstocka-Ramatiego był grany na "Warszawskiej Jesieni" w roku 1994, kilka miesięcy po śmierci kompozytora. W książce programowej festiwalu znalazł się następujący odautorski komentarz: "Utwór Interpolation powstał w 1958 dla Kursów Darmstadzkich i flecisty Severino Gazzelloniego, który był jego pierwszym wykonawcą. Długa linia melodyczna, podzielona na wiele drobnych cząstek i w takiej właśnie postaci zanotowana na jednej karcie, może być na różne sposoby ponownie zestawiana w ciągłą linię. Alternatywne warianty zostały przewidziane przez kompozytora i są sugerowane przez rozrzut cząstek na karcie. Wykonawcy pozostawiono decyzję wyboru własnych dróg i inter- polujących «dróg okrężnych», przy czym stawiany jest on ciągle w sytuacji przymusu lub alternatywy. Z tej «gry przymusu i alternatywy» rodzi się «mobil», zmienna forma, której wariabilność nabiera dodatkowego dynamizmu w realizacji przez dwa i trzy flety, umożliwiając powstanie dwu- lub trzywarstwowego continuum niepowtarzalnych sytuacji dźwiękowych i kontekstów melodycznych (jakkolwiek ograniczona liczba melodycznych cząstek musi się w tych warstwach wielokrotnie powtarzać). Odpowiada to stosowanej we wszystkich moich wariabilnych formach zasadzie «dynamicznie zamkniętej formy», która realizuje ideę «ciągłej wariacji» poprzez «ciągłe powtarzanie», czyli «im więcej powtórzeń, tym bardziej zmienny i dynamiczny jest rezultat»." |
|