Polmic - FB

omówienia utworów (L)

A B C D E F G H J K L Ł M N O P R S T U W Z Ż


Lutosławski Witold

II Symfonia


PWM / Chester, Kraków / London 1973, s. 86 (partytura)
Witold Lutosławski skomponował II Symfonię w latach 1965-67 na zamówienie Norddeutscher Rundfunk w Hamburgu, do programu setnego koncertu radiowej serii „Das Neue Werk”. Najpierw powstała druga część SymfoniiDirect, wykonana po raz pierwszy w Hamburgu 15 października 1966 roku przez Orkiestrę Radia Północnoniemieckiego w Hamburgu pod dyrekcją Pierre’a Bouleza. Rok później, 9 czerwca 1967 roku, po raz pierwszy wykonano całą – dwuczęściową II Symfonię (Hésitant – Direct). Tym razem dzieło wykonała Wielka Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia w Katowicach pod dyrekcją kompozytora. W maju 1968 roku II Symfonia otrzymała pierwszą lokatę na paryskiej Międzynarodowej Trybunie Kompozytorów UNESCO w Paryżu.
II Symfonia jest swego rodzaju świadectwem zmian, jakie dokonały się w twórczości Lutosławskiego po skomponowaniu I Symfonii. Sam kompozytor tak mówił o utworze: „Moja II Symfonia składa się z dwóch części nie rozdzielonych żadną przerwą. Ostatnie zdanie należące do pierwszej części jeszcze rozbrzmiewa, gdy druga część już się rozpoczęła. W ten sposób utwór stanowi nierozdzielną całość. [...] Formę jej [pierwszej części] stanowi cykl epizodów wykonywanych przez coraz to nowe, niewielkie grupy instrumentalne. [...] Mimo wyraźnych różnic wszystkie epizody łączą pewne cechy wspólne: analogiczna budowa, nadająca każdemu z nich charakter jakby nieśmiałości, niezdecydowania (stąd nazwa części, Hésitant) [...]. Po każdym z epizodów następuje krótki, powolny, zawsze przez trzy instrumenty grany refren [...]. Grają go instrumenty nie biorące udziału w epizodach [...]. Ostatnia jego wersja jest znacznie rozwinięta, stanowiąc jednocześnie pomost do części drugiej.” (Witold Lutosławski, Nowy utwór na orkiestrę symfoniczną, „Res Facta”, nr 4, PWM, Kraków 1970, s. 9)
Lutosławski po latach uznał utwór za zbyt agresywny, pełen ostrych współbrzmień. Obecnie II Symfonia należy do dzieł dość rzadko goszczących na estradach koncertowych. Znalazła się w programie finałowego koncertu 49. „Warszawskiej Jesieni” w 2004 roku, podczas którego wykonane zostały wszystkie symfonie Witolda Lutosławskiego.