|
Pękiel Bartłomiej Pękiel Bartłomiej, kompozytor i organista. Data i miejsce jego urodzenia, ani pochodzenie nie są znane. (Zmienna i zróżnicowana pisownia nazwiska, jaka występuje w manuskryptach utworów przechowywanych w zbiorach wawelskich – Pekel, Peckel, Pekell skłania muzykologów do podejmowania rozważań na temat możliwości jego niemieckiego pochodzenia.)Pierwsze wiadomości o Pękielu łączą się z jego działalnością na dworze króla Władysława IV w Warszawie, gdzie przebywał na pewno w latach 1637-54, a być może nawet od 1633. W kapeli królewskiej kierowanej przez Marco Scacchiego pełnił początkowo funkcję organisty, a następnie wicekapelmistrza, tworząc i wykonując muzykę religijną oraz zajmując się kształceniem młodych muzyków. Po wyjeździe Scacchiego z Polski w 1649 Pękiel objął funkcję kapelmistrza. Po zajęciu Warszawy przez Szwedów (1655), opuścił stolicę i następne 3 lata przypuszczalnie spędził na tułaczce wraz z dworem królowej. Od 1658 do 1664 był kapelmistrzem kapeli katedralnej na Wawelu w Krakowie. Zmarł ok. 1670. Za życia Pękiela ukazał się w druku tylko jeden jego utwór – potrójny kanon 6-głosowy, wydany w Xenia Apollinea, dodatku nutowym do Cribrum musicum ad triticum Siferticum Marco Scacchiego (Wenecja 1643). Pozostałe utwory znalazły się w rękopiśmiennych kopiach, spisanych przez skryptorów obcego i polskiego pochodzenia (m.in. rorantystę ks. Macieja Arnulfa Miśkiewicza, który jedną z mszy Pękiela uznał za najpiękniejszą i nazwał ją Missa pulcherrima). Dzieła wokalno-instrumentalne, przeznaczone na zróżnicowaną obsadę, odznaczają się znacznym bogactwem środków fakturalno-wykonawczych, mogły więc powstać w okresie działalności w Warszawie, choć nie jest wykluczone, że tworzyły repertuar kierowanej przez Pękiela wokalno-instrumentalnej kapeli katedralnej na Wawelu. Utwory wokalne natomiast, przeważnie o 4-głosowej obsadzie, charakterystyczne dla repertuaru Kapeli Rorantystów, przypuszczalnie skomponowane zostały w czasie działalności kompozytora na Wawelu i w środowisku wawelskim były wykonywane. KOMPOZYCJE: – wokalne i wokalno-instrumentalne: Assumpta es Maria – alt, 2 tenory, bas Audite mortales. Dialogus (...) in advent – 2 soprany, 2 alty, tenor, bas, 3 viole, basso continuo Ave Maria – alt, 2 tenory, bas Domine ne in furore, zachowane dwa głosy tenorowe, basowy Dulcis amor Jesu – 2 soprany, alt, tenor, bas, violone, basso continuo Magnum nomen Domini – sopran, alt, tenor, bas, basso ripieno Missa a 4 – alt, 2 tenory, bas, basso ripieno Missa a 6 de Resurrectione Domini Nostri Jesu Christi, zachowana partia violi Missa a 14 – 2 soprany, 2 alty, 2 tenory, 2 basy, 2 skrzypiec, 2 violette, viola basowa, basso continuo Missa brevis – alt, 2 tenory, bas, basso ripieno Missa Concertata La Lombardesca – 2 soprany, 2 alty, 2 tenory, 2 basy, 2 skrzypiec, 3 puzony, basso continuo Missa in defectu unius contraaltus, zachowany głos tenorowy II, basowy Missa paschalis – alt, 2 tenory, bas, basso pro organo Missa pulcherrima – sopran, alt, tenor, bas, basso ripieno Missa secunda – alt, 2 tenory, bas, basso ripieno Missa senza le cerimonie [I] – 2 soprany, 2 alty, 2 tenory, 2 basy, basso continuo Missa senza le cerimonie [II] – 2 soprany, 2 alty, 2 tenory, 2 basy, basso continuo Missa super Veni sponsa, zachowane fragmenty głosu tenorowego Nativitas (Conceptio) tua – alt, 2 tenory, bas O adoranda Trinitas – alt, 2 tenory, bas O salutaris Hostia, zachowany głos tenorowy II, basowy Patrem na rotuły – alt, 2 tenory, bas Patrem rotulatum – alt, 2 tenory, bas Quae est ista, zachowane dwa głosy tenorowe, basowy Resonet in laudibus – sopran, alt, tenor, bas, basso ripieno Salvator Orbis – sopran, alt, tenor, bas, basso ripieno Sub tuum praesidium – alt, 2 tenory, bas – instrumentalne: Canones a 6: 1. Tres canones simul cantantur, 2. Aliud. Sex vocibus, 3. Aliud. Sex vocibus Fuga – organy |
|
|
|