W roku 2014 przypada 80. rocznica pobytu Karola Szymanowskiego w Katowicach.
13 maja 1934 roku największy kompozytor polski tamtych czasów przyjechał do Katowic na zaproszenie Stefana Stoińskiego - dyrektora Instytutu Muzycznego, by być obecnym na wykonaniu swojego oratorium Stabat Mater. Wizyta kompozytora i sam koncert, który miał miejsce 15 maja 1934 w Teatrze Polskim (dziś Teatr im. Wyspiańskiego) był wielkim wydarzeniem dla polskiej społeczności Katowic. Po wykonaniu oratorium „rozległy się takie brawa, że nie wierzyliśmy własnym oczom i uszom” – wspomina jeden z wykonawców koncertu. – „wprost nie było im końca. Spotęgowały się one kiedy Szymanowski, prowadzony przez ówczesnego prezydenta Katowic dr Kocura, wszedł na estradę. Z zażenowaniem dziękował za gorące przyjęcie i zrozumienie dzieła przez publiczność. Kiedy zaś odwrócił się do chóru, spadł na niego deszcz kwiatów, które chórzystki miały przypięte do bluzek…” Po koncercie odbył się bankiet w Sali hotelu Savoy wydany przez Magistrat Miasta Katowic. Na bankiecie obecny był marszałek Sejmu Śląskiego Konstanty Wolny, przedstawiciele świata muzycznego, zarząd chóru Ogniwo, członkowie L.O.P.P (koncert urządzono staraniem Ligi Ochrony Przeciwlotniczej i Przeciwgazowej, ku czci Żwirki i Wigury) i soliści koncertu wraz z dyrygentem. Wzruszony tak serdecznym przyjęciem w Katowicach, Szymanowski planował podjąć pracę w tutejszym Konserwatorium – niestety przedwczesna śmierć pokrzyżowała te plany. Dziś Akademia Muzyczna w Katowicach nosi imię Karola Szymanowskiego.
Pamiętne wydarzenie z 1934 roku Towarzystwo imienia kompozytora uczci cyklem koncertów „Czterogłos”. W ramach trzech koncertów kameralnych - 29 kwietnia, 7 i 14 maja 2014 roku – przedstawiona zostanie twórczość Karola Szymanowskiego oraz kompozytorów związanych z Akademią Muzyczną w Katowicach: Bolesława Szabelskiego, Henryka Mikołaja Góreckiego, Eugeniusza Knapika - uczniów Szymanowskiego w kolejnych pokoleniach.
Linia sukcesorów Szymanowskiego w Katowicach nie została nigdy przerwana. Sam Szymanowski rekomendował swego ucznia, Bolesława Szabelskiego, na stanowisko profesora Państwowego Konserwatorium Muzycznego. Spod jego skrzydeł wyszło wielu znakomitych uczniów, wśród nich najwybitniejszy – Henryk Mikołaja Górecki. Ten z kolei także miał znakomitych wychowanków, do których należy Eugeniusz Knapik. Dzieła tych właśnie artystów, przedstawicieli kolejnych pokoleń śląskiej szkoły kompozytorskiej, zabrzmią w cyklu koncertów rocznicowych.
Zmieniały się style i techniki muzyczne, czasem gwałtownie. Ale jest coś, co na jakimś „wyższym piętrze” łączy wszystkich tych kompozytorów – silna ekspresyjność, kontrastowość (nierzadko sięgająca do korzeni ludowych), rzetelność rzemiosła, szacunek dla tradycji, żywiołowość. Wszyscy ci twórcy zachowują głęboką cześć dla Szymanowskiego, przejawiającą się także w ich własnej muzyce, czasem wprost, a czasem w ukryty sposób.
Punktem kulminacyjnym obchodów będzie koncert symfoniczny w dniu 17 maja 2014 roku w wykonaniu Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia pod dyrekcją Jerzego Maksymiuka – będzie to replika koncertu z 1934 roku.
ZOBACZ: program koncertów