One of Europe’s best vocal ensembles – The Camerata Silesia Katowice City Singers' Ensemble – is celebrating 25 years of artistic work in 2015.
The ensemble, founded by the conductor Anna Szostak in 1990, developed with time into a unique musical phenomenon thanks to its sound and excellent technique. The singers from Katowice delight and astonish festival audiences throughout the world with their interpretations of formidably difficult works, frequently composed specially for their ensemble. In September the Polish audience has the opportunity to hear them perform in the concert halls of the newly built venue of the Polish National Radio Symphony Orchestra in Katowice ((PNRSO) during their Silver Jubilee Festival.
“Each of the three concerts shows a different area or aspect of our activity,” says Anna Szostak. “The singers will demonstrate their abilities in contemporary, popular and early music repertoire.”
On 5th September 2015 in the main concert hall, the choir presented works dedicated to Camerata Silesia, written by Polish composers, e.g. by Henryk Mikołaj Górecki. In the second part of the same concert, devoted to jazz music, the singers accompanied the world-famous pianist Leszek Możdżer and his regular musical collaborators: Zohar Fresco, Olo Walicki and Adam Pierończyk.
Another anniversary concert – on 12th September – brings a wave of Southern heat to Katowice with Misa Flamenca, interpreted by Paco Peña – considered as the world’s greatest flamenco guitarist, accompanied by his Flamenco Dance Company and the Camerata Silesia. The programme also includes a piece written by Paco Peña specially for the 150th anniversary of the City of Katowice and for the silver jubilee of the Camerata Silesia Katowice City Singers' Ensemble.
The last concert of the Festival is a special treat for early music lovers. On 26th September the Camerata Silesia will perform with London Baroque, an ensemble of four instrumentalists considered by experts as one of the leading exponents of Baroque chamber music. All the concerts are conducted by the founder and director of the Camerata Silesia Katowice City Singers' Ensemble – Anna Szostak.
The Polish Music Information Centre POLMIC is the media patron of the Camerata’s Silver Jubilee Festival.
Zespół Śpiewaków Miasta Katowice „Camerata Silesia” – 25-lecie
Dzisiaj to jeden z najlepszych chórów kameralnych Europy. Sprawność zespołu i piękno jego brzmienia od zawsze podkreślała krytyka. Podobnie jak ujednolicenie barwy dźwięku i rodzaju emisji różnych głosów. Są to cechy, o które „Camerata Silesia” dbała przez cały czas swego istnienia, a które stanowią o wyjątkowości zespołu. Tę wyjątkowość z kolei zawdzięcza temu, iż wszyscy jej członkowie pochodzą z tej samej „szkoły”, którą na jej użytek stworzyła założycielka „Cameraty” – Anna Szostak.
Przed ćwierć wiekiem o zespołach, prowadzonych wcześniej przez Annę Szostak mało kto jeszcze słyszał, choć zdobywały one różne laury na konkursach i festiwalach – głównie wokalnych. Dopiero stworzenie „Cameraty Silesii”, zespołu o stabilnym składzie, wielkości i rodzaju emploi, pozwoliło na wyjście i zespołu, i dyrygentki do studiów nagraniowych oraz na estrady koncertowe filharmonii i festiwali muzycznych, zrazu polskich, potem także zagranicznych. Co się więc takiego wówczas stało? Otóż był to okres, kiedy do Polski zaczęły docierać coraz intensywniej rozwijające się w Europie Zachodniej tendencje „archeologiczne” w odtwórczości muzycznej, czyli takie, które – interpretując historyczne traktaty o interpretacji muzyki – starały się o przywrócenie tej interpretacji walorów oryginalnych, a więc zgody z treścią traktatów. W tych latach ów powrót do przedklasycznego stylu odtwórczości odbierany był dość niechętnie, zwłaszcza przez konserwatywne środowiska muzyków zawodowych.
Tymczasem „Camerata Silesia” jako pierwszy zespół wokalny w Polsce proponowała taki właśnie, historyzujący śpiew: bezwibracyjny, lekki, o żywych tempach, szybszych na ogół, niż tradycyjne, z improwizowanymi według reguł epoki ozdobnikami. Rzecz jasna dotyczyło to muzyki przedklasycznej. „Camerata Silesia” dobrze się czuła w tym repertuarze i bardzo szybko przyszły sukcesy. I tak na pierwszej płycie, nagranej w 1992 roku znalazły się m.in. wykonania Stabat Mater Palestriny oraz Mikołaja Zieleńskiego Motetto de S. Domenico, mistrzów renesansu włoskiego oraz polskiego najwcześniejszego baroku. To był pierwszy ważny ślad, którym zespół podąża do dziś. Najszybciej zareagowała na to publiczność, która po raz pierwszy mogła posłuchać na żywo muzyki, słyszanej dotychczas przez radio albo z wydawanych na Zachodzie płyt.
Na tej samej płycie znalazły się także utwory współczesne: Missa brevis Romana Palestra i Sing to the Virgin Mary Andrzeja Panufnika, klasyków polskiej współczesności. Ten właśnie nurt zaowocował wielokrotną obecnością „Cameraty Silesii” na najważniejszym polskim festiwalu muzyki współczesnej – „Warszawskiej Jesieni” z najważniejszymi utworami klasyki XX wieku: kantatami Antona Weberna, Trois Poèmes d’Henri Michaux Witolda Lutosławskiego czy Sinfonii Luciana Berio. Otwartość na nową muzykę, na nowe zjawiska, na nowe tendencje w muzyce współczesnej okazała się ponadto niezwykle atrakcyjna dla kompozytorów, nie tylko polskich, jak m.in. Henryk Mikołaj Górecki, Wojciech Kilar, Krzysztof Baculewski, Ryszard Gabryś, Krzysztof Knittel, Zygmunt Krauze, Stanisław Krupowicz, Krzysztof Penderecki, Zbigniew Preisner, Bogusław Schaeffer, Witold Szalonek, Paweł Szymański, Joanna Wnuk-Nazarowa, Agata Zubel, ale i zagranicznych, by wymienić choćby Marcela Pérèsa, Régisa Campo, Pierre’a Jodlowskiego, José Maríę Sánchez-Verdú, Annę Korsun, Juste Ianulyte, Roxanę Panufnik, Paco Penę, Benedikta Burghardta, Stefano Proccciolego, Willa Rowe, Yanusoshina Moritę, Tapio Nevanlinnę, Stefana Thorsona, Therese Ulvo, Gundega Šmite czy Roque Bañosa.
Muzyka współczesna jest przeważnie trudna dla wykonawców. Ale przed „Cameratą Silesią” niemal nie ma tego rodzaju kłopotów, stąd więc ogromna liczba - ponad 100 prawykonań, jaką zdołała na swym koncie przez 25 lat zgromadzić. Warto wspomnieć o takich światowych premierach jak: Niech nam żyją i śpiewają op. 77 H. M. Góreckiego, Veni Creator W. Kilara, Requiem A. Siewińskiego, Sinfonia da Requiem K. Meyera, Missa ex tempore M. Pérèsa, Phylakterion P. Szymańskiego, ponadto szereg kompozycji wokalnych Krzysztofa Baculewskiego oraz Stanisława Krupowicza. A brak trudności to nie tylko najwyższy poziom rzemiosła, osiągnięty wieloletnią pracą, ale także uniwersalność estetyczna i repertuarowa. Przejawiają się one nie tylko w sięganiu po różne style: od renesansu i baroku, przez romantyzm, neoklasycyzm po współczesność, ale także po muzykę rozrywkową, popularną, musicalową czy kolędy. Zespół kilkakrotnie występował z sukcesami w spektaklach operowych, m.in. na letnim festiwalu w Bregenz. Stanowi to o poszerzeniu sfery odbiorców muzyki, proponowanych publiczności przez „Cameratę Silesię”.
Anna Szostak, założycielka, dyrygent i dyrektor powstałego w 1990 roku zespołu „Camerata Silesia” to wybitny pedagog: wszyscy członkowie zespołu są w większym czy mniejszym stopniu jej uczniami w zakresie śpiewu, emisji głosu, interpretacji, otwartości na muzykę różnych epok i stylistyk. Absolwentka Uniwersytetu Śląskiego w Cieszynie, dziś ceniony wykładowca i doktor habilitowany tej uczelni. Ale ta dziedzina pozostaje niewątpliwie w cieniu działalności artystycznej, koncertowania z „Cameratą Silesią”. A koncertów było przez ćwierć wieku mnóstwo, oczywiście, większość w Polsce, ale ponadto w wielu krajach świata: Concertgebouw w Amsterdamie, Festspielhaus w Bregenz, Opéra Comique i Basilique des Invalides w Paryżu, Gewandhaus w Lipsku, Katedra w Canterbury, Teatro La Fenice w Wenecji, Parco Della Musica w Rzymie, Théâtre Royal de la Monnaie i Palais de Beaux Arts w Brukseli, Performing Arts Center w Rishon LeZion ( Izrael ), Mozart Auditorio w Saragossie, Mei Lanfang Theatre w Pekinie, World Trade Center w Taipei i innych.
Doświadczenie w pracy z chórem Anny Szostak jest ogromne, jej sfera zainteresowań obejmuje całą niemal muzykę, ze szczególnym uwzględnieniem barokowej i współczesnej. Nie stroni też ona od muzyki lekkiej, pop, jazzu, musicalowej, filmowej i – kolęd polskich i zagranicznych. Te zainteresowania znajdują swoje odbicie nie tylko w repertuarze koncertowym, czy nagraniowym, ale także we współpracy z artystami różnych nurtów i kierunków. Chętnie i z powodzeniem też porusza się w świecie muzyki orkiestrowej i wokalno-instrumentalnej: wielokrotnie prowadziła koncerty z zespołami muzyki dawnej, z NOSPR-em, Orkiestrą Muzyki Nowej czy orkiestrą AUKSO.
Anna Szostak wykreowała specyficzny i charakterystyczny, stosunkowo łatwo rozpoznawalny styl interpretacji muzyki wokalnej i wokalno-instrumentalnej. To rzadka i niezwykła dziś cecha!
Krzysztof Baculewski