aktualności

Katowice | „Polska muzyka za mało znana” – nowy cykl w NOSPR

n4 lutego 2018 roku o godz. 18.00 w siedzibie NOSPR rozpocznie się nowy cykl koncertowy „Polska muzyka za mało znana”, który będzie okazją do wysłuchania rzadko wykonywanych kompozycji polskich twórców.

Podczas inauguracji cyklu utwory Aleksandra Tansmana, Szymona Laksa i Mieczysława Weinberga w ramach serii „Recitale Mistrzowskie” wykonają: litewski wirtuoz wiolonczeli David Geringas i światowej klasy polski pianista Ignacy Lisiecki.

Aleksander Tansman, urodzony w Łodzi w rodzinie żydowskiej, był ważną postacią europejskiego neoklasycyzmu. Po I wojnie światowej osiadły w Paryżu, obieżyświat, przyjaźnił się z całą śmietanką artystyczną Francji i Ameryki, m.in. z Ravelem, Strawińskim, Gershwinem i Chaplinem. Cieszył się też powodzeniem u najwybitniejszych wykonawców. W Polsce mało się nim interesowano, więc w 1938, nieco demonstracyjnie, przyjął obywatelstwo francuskie. Renesans jego muzyki nad Wisłą, zwiastowany ciepłym przyjęciem Tansmana w czasie jego wizyty w roku 1967, rozpoczął się dopiero po przełomie politycznym roku 1989. Fantazja na wiolonczelę (1936) dedykowana została Grigorijowi Piatigorskiemu, II Sonata wiolonczelowa (1930) – Maurice’owi Maréchalowi.

Linia życia Szymona Laksa przebiegała początkowo podobnie jak u Tansmana. Urodzony w rodzinie warszawskich Żydów, po studiach w naszej stolicy (oprócz kompozycji zgłębiał tajniki matematyki i filozofii) wyjechał do Paryża (1927), gdzie działał w Stowarzyszeniu Młodych Muzyków Polaków. Jak Tansman, łączył elementy neoklasyczne z estetyką Grupy Sześciu, chwytającą puls czasu, bijący w muzyce kawiarń i w jazzowym rozkołysaniu. Podczas wojny – inaczej niż Tansmam, który wyemigrował do Ameryki – zdecydował się, niestety, pozostać we Francji. Został aresztowany i wywieziony do Auschwitz (był tam wpierw skrzypkiem, potem dyrygentem obozowej orkiestry), następnie do Sachsenhausen i Dachau. Doświadczenia te opisał w książce Gry oświęcimskie (1979). Po wojnie wrócił do Paryża. Komponował coraz mniej. Po roku 1971 zajął się już wyłącznie działalnością pisarską, translatorską i publicystyczną. Sonata wiolonczelowa (1932), także dedykowana Maréchalowi, należy do najwybitniejszych kompozycji Laksa i świadczy o jego wysokiej pozycji w międzywojennym Paryżu.

Mieczysław Weinberg, kompozytor polski o korzeniach żydowskich, urodził się w Warszawie, w której studiował kompozycję i fortepian, i z której uciekł we wrześniu 1939: wpierw do Mińska, potem do Taszkientu. Stamtąd, twórca zupełnie nieznany, wysłał partyturę swej I Symfonii Dymitrowi Szostakowiczowi, który uznał ją za dzieło wybitne i sprawił, że Weinberg przeniósł się do Moskwy, gdzie spędził resztę życia. Jego II Sonata wiolonczelowa op. 63 (1959) napisana została dla Mścisława Roztropowicza.

Informacja o biletach – na stronie: http://www.nospr.org.pl