Polmic - FB

indeks osób (Ł)

A B C D E F G H I J K L Ł M N O P R S T U V W Y Z

Feliks Roderyk Łabuński,

kompozytor, pianista, pedagog i publicysta muzyczny; ur. 27 grudnia 1892, Ksawerynów; zm. 28 kwietnia 1979, Cincinnati (stan Ohio). Brat Wiktora Łabuńskiego. Ojciec utalentowanych braci był inżynierem i śpiewakiem amatorem, zaś matka Lidia Rogowska - pianistką. Po objęciu przez Stanisława Łabuńskiego stanowiska dyrektora jedynej fabryki lokomotyw w cesarskiej Rosji, rodzina przeniosła się do Moskwy. Feliks Łabuński gry na fortepianie uczył się od 8-ego roku życia pod okiem matki, kontynuował w latach 1902-09 pod kierunkiem Rocha Hilla w Moskwie. W latach 1911-15 studiował architekturę w Instytucie Politechnicznym w Petersburgu. Ale z wziązku z wybuchem I wojny światowej studiów tych nie ukończył: Łabuński został powołany do Korpusu Inżynieryjnego armii rosyjskiej i został zwolniony ze służby wojskowej dopiero w marcu 1918. Po powrocie do rodzimej Polski w 1921 Łabuński postanowił porzucić ideę kariery architekta. W latach 1921-22 kształcił się prywatnie u Lucjana Marczewskiego (teoria muzyki) w Zakopanem, a następnie od 1923 do 1924 roku w Konserwatorium Warszawskim w klasie Witolda Maliszewskiego (harmonia). W 1924 wyjechał do Paryża, gdzie do 1926 studiował muzykologię pod kierunkiem Georgesa Migota, w latach 1926-28 kompozycję i kontrapunkt w klasie Nadii Boulanger, od 1928 do 1930 orkiestrację u Paula Dukasa w École Normale de Musique. W 1927 wraz z Piotrem Perkowskim, Stanisławem Wiechowiczem i Stanisławem Czapskim założył w Paryżu Stowarzyszenie Młodych Muzyków Polaków, którego był, od 1927 do 1929, sekretarzem, w latach 1929-30 - wiceprzewodniczącym, a w latach 1930-34 - przewodniczącym. W 1928, dzięki pomocy Ignacego Jana Paderewskiego, otrzymał stypendium na dokończenie studiów.

Triptych Champétre Łabuńskiego, trzyczęściowa suita na orkiestrę, zdobyła II nagrodę na konkursie w Warszawie w 1931; jej prawykonania w Paryżu w 1932 dokonała Orkiestra Lamoureux pod batutą Alberta Wolffa.

W 1934 powrócił do Polski. Do 1936 pracował jako kierownik redakcji muzyki poważnej w Polskim Radiu. W 1935 został członkiem Zarządu Towarzystwa Wydawniczego Muzyki Polskiej i pełnił obowiązki przewodniczącego komisji muzyki współczesnej.

W 1936 Łabuński wyjechał do Stanów Zjednoczonych, w 1941 uzyskał obywatelstwo amerykańskie. Do 1945 mieszkał w Nowym Jorku, gdzie pracował w Polish Art Service (do 1938 na stanowisku kierownika działu muzyki, do 1940 pełnił funkcję dyrektora), wykładał kontrapunkt, analizę muzyczną i kompozycję w Marymount College w Tarrytown (1940-41), gościnnie m.in. na New York University, Columbia University w Nowym Jorku, Vassar College w Poughkeepsie, Curtis Institute of Music w Filadelfii, The National Council of Education w Ottawie, Université Laval w Quebecu. Ponadto zajmował się działalnością publicystyczną – prowadził akcję propagandową na rzecz polskiej muzyki współczesnej, pisał artykuły o życiu muzycznym w Polsce dla „Modern Music” i „Musical America” oraz różnych francuskich i polskich czasopism, przygotowywał audycje radiowe dla stacji CBS oraz NBC m.in. o muzyce polskiej. Od 1941 do 1944 był jednym z dyrektorów zarządu amerykańskiej sekcji Międzynarodowego Towarzystwa Muzyki Współczesnej (ISCM). Jego Suita na orkiestrę smyczkową – trzyczęściowa kompozycja – została zaprezentowana na spotkaniu ISCM, które odbyło się w San Francisco w sierpniu 1942 roku, i zdobyła wielką popularność w Stanach. Jednocześnie koncertował z recitalami, wykonując głównie własne utwory, w Nowym Jorku, Chicago, Filadelfii i Montrealu.

W 1945 przeniósł się do Cincinnati – tu pracował do 1964 roku jako profesor kompozycji, orkiestracji i form muzycznych w Cincinnati College of Music, w 1948 zainicjował Mid-West Symposium przeznaczone dla studentów kompozycji.

W 1951 Feliks Roderyk Łabuński otrzymał tytuł doktora honoris causa Chicago Music College, w 1969 - Nagrodę Fundacji im. Alfreda Jurzykowskiego , w 1975 – Ohioana Citation od Ohioana Library Association za wybitne zasługi dla muzyki w stanie Ohio, w 1977 – Nagrodę American Society of Composers, Authors and Publishers.

aktualizacja: 2007 (mk), 2022 (wa)

kompozycje

Dwie pieśni na głos i fortepian * (1929-31)
Triptyque champêtre, suita na orkiestrę (1931)
Olympic Hymn na chór męski i orkiestrę (1932)
Kantata polska na kwartet solistów, chór mieszany i orkiestrę (1932)
Ptaki na sopran i orkiestrę (1934)
Kwartet smyczkowy nr 1 (1935)
Divertimento na flet i fortepian (1936)
God’s Man, balet (1937)
Suita na smyczki (1941)
In memoriam, poemat symfoniczny na orkiestrę (1941)
Song without Words na sopran i orkiestrę smyczkową (1946)
There is no Death, kantata na sopran, chór mieszany i orkiestrę (1950)
Wariacje na orkiestrę (1951)
Elegia na orkiestrę (1954)
Symfonia H-dur w trzech częściach na orkiestrę * (1956)
Xavieriana, fantazja na 2 fortepiany i orkiestrę (1956)
Divertimento na flet, obój, klarnet i fagot (1956)
Images of Youth, kantata na mezzosopran, baryton, chór dziecięcy i orkiestrę (1956)
Mass for Treble Voices to Honor the Holy Innocents for unison voices with organ * (1957)
Nocturne na orkiestrę (1957)
Images of Youth, uwertura na orkiestrę (1958)
Symphonic Dialogues na orkiestrę * (1960)
Kwartet smyczkowy nr 2 (1962)
Canto di aspirazione na orkiestrę (1963)
Salut à Nadia na orkiestrę dętą (1967)
Polish Renaissance Suite na orkiestrę (1967)
Music for Piano and Orchestra * (1968)
Intrada festiva na orkiestrę dętą (1968)
Salut à Paris, suita baletowa na orkiestrę (1968)
Primavera na orkiestrę (1973)

literatura wybrana

Burchard Maria Łabuński Feliks Roderyk w: Encyklopedia Muzyczna PWM (część biograficzna pod red. Elżbiety Dziębowskiej), t. „klł”, PWM, Kraków 1997
Wierzbicki James Traditional Values in a Century of Flux: The Music of Feliks Łabuński (1892-1979) w: "Polish Music Journal" 2001 vol. 4 nr 1