indeks osób (S)

Bolesław Szabelski, kompozytor i organista; ur. 3 grudnia 1896, Radoryż koło Łukowa; zm. 27 sierpnia 1979, Katowice. W latach 1908-13 uczył się gry na fortepianie i organach w szkole organistów przy Warszawskim Towarzystwie Muzycznym pod kierunkiem Jana Łysakowskiego. Od 1913 studiował grę na organach w klasie Mieczysława Surzyńskiego, teorię muzyki pod kierunkiem Romana Statkowskiego, a historię u Aleksandra Polińskiego w Konserwatorium Warszawskim, które ukończył w 1915. W tym samym roku wykonał, w roli solisty, Symfonię organową Feliksa Guilmanta z towarzyszeniem Orkiestry Filharmonii Warszawskiej. Ok. 1917 podjął pracę jako pedagog w Szkole Organistowskiej oraz organista w Katedrze w Płocku. W latach 1921-22 pełnił obowiązki organisty w Kościele Mariackim w Radomiu. Następnie przeniósł się do Warszawy, gdzie grał w kościołach św. Bonifacego i św. Trójcy, a w 1923 został organistą w garnizonowym kościele św. Józefa na warszawskich Powązkach (funkcję tę sprawował do 1929). Jednocześnie kontynuował studia w zakresie gry na organach u Mieczysława Surzyńskiego i kompozycji pod kierunkiem Romana Statkowskiego (1923-25), później w klasie Karola Szymanowskiego (1927-29).
W 1929 Bolesław Szabelski rozpoczął pracę w Konserwatorium Śląskim w Katowicach, gdzie uczył kontrapunktu i gry na organach, a od 1934 także w Szkole Muzycznej w Cieszynie.
Podczas II wojny światowej przebywał głównie w Sadownem – tu był organistą w kościele parafialnym, a także komponował i zajmował się działalnością pedagogiczną. Od 1940 działał w Armii Krajowej pod pseudonimem Chmiel.
Od 1945 pełnił obowiązki dziekana Wydziału Pedagogicznego w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Katowicach, od 1957 był kierownikiem Katedry Kompozycji. W 1958 otrzymał tytuł profesora zwyczajnego. Jednocześnie w latach 1946-50 kierował założoną przez siebie Szkołą Umuzykalniającą im. Karola Szymanowskiego. Jego uczniami w katowickiej uczelni byli m.in.: Zbigniew Bargielski, Edward Bogusławski, Ryszard Gabryś, Aleksander Glinkowski, Henryk Mikołaj Górecki, Jan Wincenty Hawel, Zdzisław Szostak, Piotr Warzecha.
Utwory Bolesława Szabelskiego wielokrotnie były wykonywane na Festiwalu Muzyki Współczesnej „Warszawska Jesień”, a poza granicami kraju spopularyzował je dyrygent, Leopold Stokowski.
Od 1957 uczestniczył w pracach Zarządu Głównego Związku Kompozytorów Polskich.
Otrzymał wiele nagród i odznaczeń, m.in. Nagrodę Państwową II stopnia (1953), Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1959), Nagrodę Związku Kompozytorów Polskich (1961, 1967), Nagrodę Ministra Kultury i Sztuki II stopnia (1961) oraz I stopnia (1976), Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (1977).

aktualizacja: marzec 2008

kompozycje

Kwartet smyczkowy nr 1 (1924)

Symfonia nr 1 (1925-26)

Kantata na chór i orkiestrę symfoniczną (1927-28)

Symfonia nr 2 na sopran solo, chór mieszany i orkiestrę symfoniczną (1929-32)

Passacaglia na organy (1930)

Suita na orkiestrę symfoniczną (1936)

Etiuda na orkiestrę (1938)

Magnificat na sopran solo, chór mieszany i orkiestrę (1938-42)

Sonata na organy * (1943)

Marsz żołnierski [wersja I] na chór mieszany z towarzyszeniem instrumentów dętych * (1948)

Marsz żołnierski [wersja II] na chór mieszany i fortepian * (1948)

Sinfonietta na orkiestrę smyczkową i perkusję * (1948-49)

Symfonia nr 3 * (1951)

Poemat bohaterski na chór mieszany i orkiestrę (1952)

Uwertura uroczysta na orkiestrę symfoniczną (1953)

Concerto grosso na orkiestrę * (1954)

Concertino na fortepian i orkiestrę (1955)

Kwartet smyczkowy nr 2 (1956)

Symfonia nr 4 * (1957)

Sonety na orkiestrę * (1958)

Improwizacje na chór mieszany i orkiestrę kameralną (1959)

Wiersze na fortepian i orkiestrę symfoniczną * (1960-61)

Aforyzmy „9” na zespół kameralny * (1962)

Preludia na orkiestrę kameralną * (1963)

Koncert na flet i orkiestrę * (1964)

Symfonia nr 5 na chór mieszany, organy i orkiestrę symfoniczną * (1968)

Mikołaj Kopernik, poemat symfoniczny na sopran solo, 2 chóry mieszane i orkiestrę symfoniczną * (1972-75)

Reduta 56 na głosy solowe, chór mieszany i orkiestrę symfoniczną (1976)

Koncert na fortepian i orkiestrę (1978)