Tomasz Napoleon Nidecki,
kompozytor, dyrygent i pianista. Urodził się 2 stycznia 1807 w Studziance koło Radomia. Jego ojcem był Karol Nidecki – nauczyciel szkół gimnazjalnych w Radomiu, brat – Ludwik, był mężem córki Józefa Elsnera, Emilii. Od 1822 w Instytucie Muzyki i Deklamacji uczył się gry na fortepianie w klasie Alojzego Stolpego, na skrzypcach pod kierunkiem Józefa Bielawskiego i na organach u Wenzela Wilhelma Würfla. W latach 1824-1827 studiował kompozycję pod kierunkiem Elsnera w Szkole Głównej Muzyki. Po ukończeniu studiów przez pewien czas pracował jako skrzypek w Orkiestrze Teatru Wielkiego, po czym – jako stypendysta polskiego Rządu – wyjechał do Wiednia i w latach 1828-1831 kontynuował studia muzyczne prawdopodobnie w tamtejszym Konserwatorium. Bywał u Fryderyka Chopina, który w sierpniu 1829 przyjechał do Wiednia na dwa koncerty, przebywał tam również w latach 1830-1831. W 1831 Nidecki związał się z teatrem w dzielnicy Leopoldstadt w Wiedniu. Tu została wystawiona jego komedia Die Kathi von Hollabrunn, parodia sztuki Heinricha von Kleista Das Kätchen von Heilbronn. Znalazła ona uznanie wiedeńczyków, a to skłoniło dyrekcję teatru do następnego zamówienia. Kolejne operetki – Schneider, Schlosser und Tischler oraz Der Waldbrand oder Jupiters Strafe, przyjęte zostały z jeszcze większym aplauzem. Następstwem tych sukcesów było zaangażowanie Nideckiego w grudniu 1833 na stałe jako kapelmistrza orkiestry. Przez następne lata pisał dla Leopoldstadt-Theater po dwie, trzy operetki rocznie.Do Warszawy wrócił w 1838. W 1839 w Teatrze Wielkim wystawił operę Koń spiżowy Daniela Françoisa Aubera. Po udanym debiucie powierzono mu obowiązki drugiego dyrygenta, a w 1840, po odejściu Karola Kurpińskiego, powołano na stanowisko pierwszego dyrygenta i dyrektora opery. W ciągu dwunastu lat pracy wystawił po raz pierwszy w Polsce m.in. Normę Vincenza Belliniego, Łucję z Lammermooru, Lukrecję Borgię, Lindę di Chamounix, Don Pasquale, Napój miłosny i Córkę pułku Gaetana Donizettiego, Loterię Stanisława Moniuszki, Alessandra Stradellę i Martę Friedricha von Flotowa, Macbetha i Ernaniego Giuseppe Verdiego. Krytyka chwaliła jego wiedzę muzyczną, talent dyrygencki, a zwłaszcza dokładność w przygotowywaniu wystawianych dzieł oraz precyzję ich wykonania. Prowadził równocześnie chóry w kościołach warszawskich, dla których tworzył repertuar. Sam założył m.in. chór przy kościele Dzieciątka Jezus i przy kościele ojców Franciszkanów. Do 1850 uczył też śpiewu w szkole przy Teatrze Wielkim i gimnazjum realnym w Warszawie. Zmarł 5 czerwca 1852 w Warszawa w czasie epidemii cholery. Został pochowany na Cmentarzu Powązkowskim.
WAŻNIEJSZE KOMPOZYCJE:
– orkiestrowe:
Marsz uroczysty wykonany podczas przeniesienia Obrazu Świętej Weroniki... na orkiestrę
Polonaise sur des Motifs de l’Opéra Le Brasseur de Preston na orkiestrę
Polonaise à Grand Orchestre exécutée le 27 Maj / 8 Juin 1846 au Théâtre de l’Orangerie à Łazienki... na orkiestrę
Marsz żałobny na orkiestrę dętą i chór
Polonez i hymn Lwowa „Boże Cesarza chroń” na orkiestrę
Uwertura według melodramatu „Das Mädchen von Gomez Arias” A. Schumachera na orkiestrę
– na fortepian:
Polonaise sur des thèmes favoris de l’opéra Le Postillon de Longjumeau
Mazur z tematów opery „Koń spiżowy”
Romance
Rondo
– wokalno-instrumentalne:
Msza
Msza Nr 1 na cztery głosy ułożona dla Uczniów Gimnazjum Realnego na sopran, alt, tenor i bas z towarzyszeniem orkiestry
Veni Creator, kantata
Salve Regina
Ave Maria
– pieśni na głos z fortepianem:
Hulanka. Mazur do śpiewania lub na pianoforte
Das Grab, słowa Johann Gaudenz Salis-Seewis
– operetki:
Die Kathi von Hollabrunn, 3 akty
Schneider, Schlosser und Tischler, 3 akty
Der Waldbrand oder Jupiters Strafe, 2 akty
Der Schwur bei den Elementen oder Das Weib als Mann, 3 akty
Versöhnung, Wohltätigkeit und Liebe, 1 akt
Der Traum am Tannenbühl oder Drei Jahre in einer Nacht, 2 akty
Die Junggesellen-Wirtschaft im Monde, 2 akty
Der Temperamentenwechsel, 3 akty
Der Geist der düstern Inseln oder Der Spiegel der Zukunft, 2 akty
