indeks osób (H)

A B C D E F G H I J K L Ł M N O P R S T U V W Y Z

Czesław Hernas,
filolog polski, historyk literatury, badacz folkloru; ur. 12 lipca 1928, Sokal; zm. 11 grudnia 2003, Wrocław. Rozpoczął naukę w rodzinnym mieście na tajnych kompletach. Ukończył Liceum im. H. Sienkiewicza w Łańcucie, a po wojnie 1947 roku rozpoczął studia polonistyczne na Uniwersytecie Wrocławskim. W roku 1960 na podstawie rozprawy o hejnałach polskich, napisanej pod kierunkiem prof. Władysława Floryana, zdobył tytuł doktora, a cztery lata później, po przedstawieniu pracy o źródłach folklorystyki polskiej, uzyskał habilitację. Związał się także z Instytutem Badań Literackich PAN, koordynując prace Działu Literatury Staropolskiej (1964-70). W latach 1967-1968 pełnił funkcję kierownika Zakładu Teorii i Historii Literatury Ludowej, w okresie 1969-1970 nadzorował Zespół Badań nad Pieśnią Staropolską i Kancjonałami Śląskimi. W roku 1971 otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego, a w 1976 roku tytuł profesora zwyczajnego Uniwersytetu Wrocławskiego, gdzie w latach 1971-1985 kierował Instytutem Filologii Polskiej. Członek Komitetu Nauk o Literaturze Polskiej PAN (w latach 1990-93 sprawował funkcję przewodniczącego), Polskiej Akademii Umiejętności, Towarzystwa Popierania i Krzewienia Nauk, PEN Clubu, Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej.
Autor kilkuset artykułów naukowych, opracowań, edycji źródeł (m.in J. Jurkowskiego Biblioteka Pisarzy Polskich, 1968), publikacji z zakresu historii literatury (literatura staropolska) i folklorystyki. Zajmował się tematyką współczesnej kultury masowej i związków literatury z folklorem. Redaktor naczelny Studiów Staropolskich (1965-93), miesięcznika Literatura ludowa (od 1972), Tekstów (1974-80) i Wrocławskich Studiów Wschodnich (od 1995). Pracował w redakcjach m.in. Odrodzenia i Reformacji w Polsce, Slavic and East European Arts (New York) i Tekstów Drugich, przewodniczył komitetowi redakcyjnemu dzieła Literatura polska. Przewodnik encyklopedyczny oraz Cyklu powieści historycznych J. I. Kraszewskiego. Koordynował program badawczy pod nazwą „Polska kultura narodowa, jej tendencje rozwojowe i percepcja”. W uznaniu za swą działalność naukową, redakcyjną i dydaktyczną otrzymał szereg nagród i odznaczeń - m.in. nagrodę Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego (1964, 1966, 1973), nagrodę Miasta Wrocławia (1970), Medal KEN (1991), nagrodę Fundacji im. Alfreda Jurzykowskiego (1996) oraz Nagrodę i Medal Zygmunta Glogera.

 
aktualizacja: styczeń 2015 (mkk, ab)

literatura wybrana

Hernas Czesław w: Współcześni polscy pisarze i badacze literatury. Słownik biobibliograficzny t. 3, oprac. zespół pod red. J. Czachowskiej i A. Szałagan, Instytut Badań Literackich PAN, Warszawa 1994
Ługowska J. Hernas Czesław Antoni (1928-2003) w: Etnografowie i ludoznawcy polscy: sylwetki, szkice biograficzne t. 2, red. E. Fryś-Pietraszkowa, A. Spiss, Polskie Towarzystwo Ludoznawcze, Wrocław 2007

publikacje

książki

Barok, PWN, Warszawa 1972
Hejnały polskie. Studium z historii poezji melicznej cykl "Studia staropolskie", Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1961
Literatura baroku, PWN, Warszawa 1985
Polnischer Barock, Surkamp Verlag, Frankfurt am Main 1991
W kalinowym lesie t. 1 "U źródeł folklorystyki polskiej", t. 2 "Antologia polskiej pieśni ludowej ze zbiorów polskich XVIII wieku", Polski Instytut Wydawniczy, Warszawa 1965
rozprawy

Zarys rozwoju literatury barokowej w: Polska XVII wieku. Państwo, społeczeństwo, kultura red. J. Tazbir, Wiedza Powszechna, Warszawa 1977
artykuły

"Wszystek krąg ziemski" w poezji renesansowej, "Teksty" 1977 zeszyt 5/6
Miejsce badań nad folklorem literackim w: Problemy metodologiczne współczesnego literaturoznawstwa red. H. Markiewicz, J. Sławiński, Kraków 1976
Potrzeby i metody badania literatury brukowej w: O współczesnej kulturze literackiej t. 1, red. S. Żółkiewski, M. Hopfinger, Wrocław 1973
Staropolska pieśń ludowa. Problemy źródeł i metodologii w: Z polskich studiów slawistycznych seria II, t. 2 "Nauka o literaturze", Warszawa 1963
Wiek prefolklorystyki polskiej 1700-1800, "Pamiętnik literacki" 1963 zeszyt 2
redakcje naukowe

Literatura polska. Przewodnik encyklopedyczny przewodniczący komitetu redakcyjnego: Cz. Hernas, PWN, Warszawa 1984-85
hasła encyklopedyczne

Mikulski Tadeusz w: Polski Słownik Biograficzny t. 21, Polska Akademia Nauk, Polska Akademia Umiejętności, Wrocław 1976