indeks osób (R)

A B C D E F G H I J K L Ł M N O P R S T U V W Y Z

Andrzej Rakowski, muzykolog, pedagog, specjalista w zakresie akustyki; ur. 16 czerwca 1931, Warszawa; zm. 3 kwietnia 2018, Warszawa. Ukończył Liceum im. Ks. J. Poniatowskiego w klasie matematyczno-fizycznej (1948), po czym studiował na Wydziale Łączności Politechniki Warszawskiej (Sekcja Techniki Filmowo-Dźwiękowej), uzyskując dyplom magistra-inżyniera w roku 1957. Jednocześnie studiował w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie na Wydziale Kompozycji, Dyrygentury i Teorii Muzyki (sekcji Teorii Muzyki) uzyskując z wyróżnieniem dyplom magistra rok później. W latach 1958–59 przebywał na stypendium British Council w Wielkiej Brytanii studiując akustykę u prof. E. G. Richardsona.

W roku 1963 obronił na Wydziale Łączności Politechniki Warszawskiej pracę doktorską o akustyce instrumentów muzycznych, pisaną pod kierunkiem prof. I. Maleckiego. Rok później uzyskał nominację na docenta w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej, gdzie w 1968 roku doprowadził do powstania Katedry Akustyki Muzycznej. Katedrą tą kierował do września 2001. Habilitację w zakresie muzykologii uzyskał na Uniwersytecie Warszawskim w roku 1977, tytuł profesora nadzwyczajnego w 1982, a tytuł profesora zwyczajnego w 1989 roku.

W latach 1952–53 pracował jako inżynier dźwięku w Wytwórni Filmów Dokumentalnych w Warszawie, a w latach 1956–58 jako reżyser dźwięku w P.P. Polskie Nagrania.

W latach 1963–70 pełnił funkcję konsultanta akustycznego w Teatrze Wielkim w Warszawie; był autorem projektów korygujących akustykę sceny i widowni tego teatru, autorem projektu akustycznego Sali Kameralnej Teatru Wielkiego oraz projektów kilku innych sal koncertowych. Zorganizował w PWSM „Zakład Artystyczno-Badawczy” wyspecjalizowany w rozwiązywaniu problemów naukowo-technicznych dotyczących poprawy jakości polskich instrumentów muzycznych. Od roku 1987 był na części etatu zatrudniony w Instytucie Muzykologii Uniwersytetu Warszawskiego, a od roku 1998 w Zakładzie Muzykologii Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu. W poprzednich okresach czasu, za wyjątkiem lat 1956–58, od roku 1953 jedynym stałym miejscem jego zatrudnienia była PWSM w Warszawie, a następnie Akademia Muzyczna im. Fryderyka Chopina.

W latach 1972–74 pełnił w PWSM funkcję prorektora, w roku 1981 był przewodniczącym KZ NSZZ „Solidarność”, a w latach 1981–87 wybierany był przez dwie kolejne kadencje na stanowisko rektora Akademii Muzycznej im. Fryderyka Chopina (dawniej PWSM w Warszawie). W latach 1991–93 był członkiem Centralnej Komisji ds. Tytułu Naukowego i Stopni Naukowych. W roku 1994 na trzyletnią kadencję został wybrany do Komisji Badań Podstawowych Komitetu Badań Naukowych. W latach 1994–2018 był członkiem-korespondentem PAN, od roku 1982 pełnił funkcję sekretarza naukowego, od roku 1997 – wiceprzewodniczącego, a od roku 1996 – przewodniczącego Komitetu Akustyki PAN.

W latach 1977–78 oraz w roku 1992 przebywał jako research fellow i visiting professor w Central Institute for the Deaf (St. Louis, MO, USA) i w roku 1991 w Hebrew University (Jerozolima, Izrael). W latach 1972–94 jako visiting professor prowadził kursy i wykłady na licznych uniwersytetach i w instytutach naukowych za granicą, jak m.in. Harvard (Cambridge — Mass.), Stanford (Calif.) i University of Illinois w USA, McGill University (Montreal) i National Research Council (Ottawa) w Kanadzie, uniwersytety w Hamburgu i Kolonii oraz Centre Nationale de la Recherche Scientifique w Marsylii. Był organizatorem lub współorganizatorem dziewięciu konferencji międzynarodowych i sesji naukowych na kongresach (w tym m.in.: Międzynarodowy Kongres Akustyczny ICA i Międzynarodowe Konferencje Akustyki Muzycznej).

Był redaktorem działu akustycznego Wielkiej Encyklopedii Muzycznej PWM oraz autorem wielu haseł zarówno w tej, jak w kilku innych encyklopediach. Wchodził w skład Rady Wydawniczej kwartalnika „Archives of Acoustics” i kwartalnika „Musicae Scientiae”.

Prowadził badania dotyczące zagrożenia słuchu muzyków narażonych na długotrwałe działanie silnych dźwięków muzycznych. W ciągu wielu lat był aktywnie zaangażowany w studia dotyczące poprawy funkcjonowania w Polsce modelu upowszechniania kultury muzycznej wśród dzieci i młodzieży. Jako rektor Akademii Muzycznej im. Fryderyka Chopina zainicjował i wraz z zespołem 50 specjalistów wykonał w latach 1982–84 ekspertyzę naukową dotyczącą stanu upowszechnienia muzyki w Polsce. W latach 1985–87 kierował badawczym Programem Rządowym pt. Edukacja Muzyczna w Polsce, a w latach 1995–97 z ramienia Komitetu Badań Naukowych nadzorował realizację tematu zamówionego w KBN przez resort kultury i sztuki, dotyczącego optymalizacji modelu nauczyciela muzyki w szkolnictwie ogólnokształcącym.

Wyniki swoich prac opublikował w ponad 200 artykułach zamieszczonych w czasopismach naukowych i w zbiorach referatów podstawowych na kongresach i sympozjach naukowych (z czego 50 za granicą). Wypromował 15 doktorów; w kierowanej przeze niego Katedrze Akustyki Muzycznej wykonano 6 prac habilitacyjnych; 4 jego wychowanków otrzymało tytuły naukowe, dwóch spośród nich kieruje zakładami naukowymi w USA i Kanadzie.

Był członkiem następujących towarzystw naukowych: Polskie Towarzystwo Akustyczne (czł. założyciel w 1963 r., wiceprzewodniczący 1972–74), Polskie Towarzystwo Fonetyczne (od r. 1984, od roku 2001 członek honorowy), Sekcja Muzykologów Związku Kompozytorów Polskich (od r. 1963), Acoustical Society of America (od r. 1979, od roku 2001 Fellow — członek wyróżniony), International Society of Psychophysics (od r. 1986), International Society for Music Education (od r. 1985), European Society for Cognitive Sciences of Music — ESCOM (członek założyciel i członek Zarządu od r. 1991, od roku 2000 prezes). Był członkiem rad naukowych Instytutu Muzykologii UW, Instytutu Podstawowych Problemów Techniki PAN oraz Rad Wydziałów Historycznych Uniwersytetu Warszawskiego i Uniwersytetu im. A. Mickiewicza. Był członkiem komitetów naukowych PAN: Akustyki (od r. 1963), Nauk o Sztuce (od r. 1994) i Naukoznawstwa (od r. 1996).

W 2011 roku został odznaczony m.in. Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. W tymże roku Związek Kompozytorów Polskich przyznał profesorowi Nagrodę Honorową ZKP za kilkudziesięcioletnią działalność na rzecz podniesienia poziomu edukacji muzycznej w Polsce, za postawę integrującą środowiska polskiej kultury muzycznej.

aktualizacja: 2018 (wa)