indeks osób (B)

muzykolog; ur. 1 sierpnia 1921, Jagielnica koło Tarnopola; zm. 16 grudnia 2016, Warszawa. Odbył studia lekarskie we Lwowie (1940-41), Bolonii (1945-46) i Warszawie (1946-51). Studiował również w Wyższej Szkole Higieny Psychicznej w Warszawie. Uczył się gry na fortepianie m.in. u Giuseppe Piccioli w Bolonii i u Jerzego Lefelda w Warszawie. W latach 1948-53 studiował muzykologię na Uniwersytecie Warszawskim, w 1955 roku uzyskał tytuł magistra muzykologii. W 1951 roku rozpoczął pracę zawodową w Instytucie Muzykologii Uniwersytetu Warszawskiego jako asystent, a następnie w latach 1958-70 jako adiunkt. W latach 1959-60 w ramach stypendium odbył studia zagraniczne w zakresie historii i teorii muzyki w Accademia di Santa Cecilia w Rzymie i Centre National de la Recherche Scientifique w Paryżu. W 1963 doktoryzował się na podstawie dysertacji Forma wariacyjna w muzyce instrumentalnej Renesansu napisanej pod kierunkiem Józefa M. Chomińskiego. Praca (nieopublikowana, jedynie jej części ukazały się w kraju i za granicą w formie artykułów) została nagrodzona przez Ministra Szkolnictwa Wyższego. Od 1970 roku był pracownikiem naukowym Instytutu Sztuki Państwowej Akademii Nauk w Warszawie, gdzie w 1980 habilitował się na podstawie pracy Związki muzyki ze słowem. Z zagadnień analizy muzycznej (wyd. PWM, Kraków 1986). W 1982 otrzymał tytuł docenta, a w 1990 profesora zwyczajnego. W 1991 przeszedł na emeryturę.
W latach 1985-88 prowadził badania jako senior fellow w Institut für die Wissenschaften von Menschen w Wiedniu. Brał udział w wielu konferencjach muzykologicznych w Polsce i na świecie. Współorganizował kilkadziesiąt polsko-włoskich konferencji muzykologicznych. Prowadził zajęcia dydaktyczne z zakresu teorii i estetyki muzyki oraz historii muzyki na Uniwersytetach: Warszawskim (1955-72), Jagiellońskim (1970-1976), Adama Mickiewicza w Poznaniu (1983-85, 1987/88) oraz na studium doktoranckim Instytutu Sztuki PAN (1990-1991). Od 1983 współpracował z Instytutem Muzykologicznym Uniwersytetu w Palermo, a w latach 1992-1998 był zatrudniony na stałe jako profesor muzyki na Uniwersytecie Kalabryjskim w Arcavacata di Rende i równolegle przez trzy lata wykładał na Uniwersytecie Macerata-Fermo. Był konsultantem artystycznym w Teatrze Wielkim w Poznaniu i Łodzi oraz rektorem Międzynarodowej Akademii Mozartowskiej w Krakowie (1994/95). W latach 1994-1998 był kierownikiem artystycznym „Incontri” we Włoszech (Canna-Nocara i Nocera Terinese).
Ważną dziedziną działalności Michała Bristigera jest krytyka muzyczna, popularyzacja muzyki oraz aktywne uczestnictwo w organizacji życia muzycznego. W latach 1952-57 współredagował dział muzyczny w "Przeglądzie Kulturalnym". Od 1967 był redaktorem naczelnym założonego przez siebie czasopisma "Res Facta" (po przerwie wznowionego jako "Res Facta Nova") oraz towarzyszącej periodykowi „Biblioteki Res Facta”. Był twórcą i redaktorem naczelnym wydawanej w latach 1972-89 serii muzykologicznej "Pagine. Polsko-włoskie materiały muzyczne. Argomenti musicali polacco-italiani", zawierającej materiały z organizowanych przez niego sympozjów. W 2001 powołał do życia stowarzyszenie i czasopismo internetowe o charakterze akademickim "De Musica" (www.demusica.pl), w którym zamieszczane są prace autorów polskich i zagranicznych dotyczące muzyki, filozofii, estetyki, poezji i literatury. Ponadto w 1970 roku został członkiem redakcji „Collage” (Palermo), a w latach 1978-1986 był członkiem kolegium redakcyjnego „Acta Musicologica”, czasopisma wydawanego przez Międzynarodowe Towarzystwo Muzykologiczne. W 1980 został członkiem redakcji „International Review of the Aesthetics and Sociology of Music” (Zagrzeb). Zajmował się również muzyczną publicystyką radiową, współtworząc magazyn „Atelier” w Programie II Polskiego Radia.
Był członkiem prestiżowych komitetów i stowarzyszeń naukowych w kraju i zagranicą, m.in. Rady Artystycznej w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej w Warszawie, konsultantem artystycznym Festiwalu Muzycznego Polskiego Radia, członkiem honorowym Związku Kompozytorów Polskich, członkiem Rady Naukowej Instytutu Sztuki PAN i Komitetu Nauk o Sztuce PAN oraz Antiquae Musicae Italicae Studiosi w Bolonii (od 1977). Od 1978 był członkiem korespondentem Accademia delle Scienze dell’Instituto di Bologna, a od 1994 członkiem honorowym Institute of Advanced Musical Studies w Londynie. Był również członkiem założycielem Towarzystwa im. Witolda Lutosławskiego.
Za swoją działalność otrzymał wiele nagród, m.in.: Nagrodę Związku Kompozytorów Polskich (1983), Nagrodę Fundacji im. Alfreda Jurzykowskiego w Nowym Yorku za całokształt swojej pracy (1993), Nagrodę Muzyczną Polskiego Radia (2001). W 2004 roku otrzymał tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu w Palermo, a rok później został laureatem Dorocznej Nagrody Ministra Kultury w dziedzinie muzyki. W 2013 został uhonorowany Medalem stulecia urodzin Witolda Lutosławskiego.

Michał Bristiger specjalizował się w problematyce relacji między muzyką a słowem we włoskiej muzyce wokalnej XVII i XVIII wieku. Był autorem wielu przekładów librett operowych i tłumaczeń tekstów muzykologicznych z języka włoskiego. W 2001 Instytut Sztuki PAN wydał tom prac zebranych Myśl muzyczna ilustrujący interdyscyplinarny charakter zainteresowań Michała Bristigera.

aktualizacja: grudzień 2016 (wa)

literatura wybrana

publikacje