indeks osób (C)

kompozytor; ur. 22 czerwca 1930, Grodzisk Mazowiecki, zmarł 28 lutego 2017. W latach 1954-60 studiował kompozycję w klasie Tadeusza Szeligowskiego w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie. Był jednym z inicjatorów i organizatorów polskiego ruchu Jeunesses Musicales, w którym działał od 1958 do 1962. Założył również wydawnictwo muzyczne Carmina Academica, którego był redaktorem.
Za swoją twórczość kompozytorską otrzymał wiele nagród: w 1960 – Nagrodę Ministerstwa Kultury i Sztuki „za wytrwałą i owocną pracę nad upowszechnianiem kultury” oraz nagrodę na konkursie Grunwald 1960 za Suitę warmińsko - mazurską na głosy solowe i chór mieszany a cappella (1960), w 1961 – nagrodę na Konkursie Młodych Kompozytorów Związku Kompozytorów Polskich za Canti al fresco na 9 żeńskich głosów i zespół instrumentalny (1961), w 1962 – I nagrodę na Międzynarodowym Konkursie Kompozytorskim w Pradze za Concertino da camera na orkiestrę kameralną (1961), w 1963 – III nagrodę (I i II nie przyznano) na Konkursie im. Grzegorza Fitelberga w Katowicach za Ornamenti na flet, klarnet, fagot i smyczki (1963).
Leoncjusz Ciuciura w 1992 został wybrany człowiekiem roku oraz uhonorowany Medalem XX wieku za dokonania w dziedzinie muzyki współczesnej przez International Biographical Centre Cambridge. W 2004 American Biographical Institute nadał mu honorowy tytuł Great Minds of the 21st Century.

twórczość

Spostrzegłem, iż powstaniem moich kompozycji, a także każdorazową ich realizacją, percepcją rządzi prawo spirali.
Albert Einstein w 1915 r. zauważył, iż „wszystko co istnieje jest przestrzenią. Istnieje organiczny związek między czasem a przestrzenią. Przestrzeń jest wszędzie – i jest zakrzywiona.”
W świecie makro jest to zakrzywienie wielokrotne, przybierające formy spirali, np. spiralna galaktyka, czy spirale galaktyk, w świecie mikro na poziomie DNA – co zostało potwierdzone dzięki odkryciom Watsona i Cricka – helisy (podwójna spirala).
Jednocześnie uwagę moją zwrócił fakt, że współczesna muzyka w dobie elektroniki, komputerów bardzo rozwinęła i wzbogaciła tworzywo, materię muzyczną, ale w dziedzinie formy nie wypracowała koherentnego równoważnika dla tych bogatych zdobyczy materiałowo-technicznych.
Od ± 1964 → ∞* (* – każde wykonanie jest prawykonaniem i należy aktualizować datę) cyklem utworów Spirale I per uno i Spirale II per uno e piú zapoczątkowałem realizację własnej koncepcji formy – formy spiralnej, w której punktem wyjścia może być np. grafika muzyczna bądź sonorystyka, dźwięki preparowane, „kombinowane”, a także minimal music, Momentformen, collage, happening, konceptualizm itd., itp.
Nowa, spiralna forma dzieła muzycznego dzięki swoim możliwościom antycypacyjnym, wirtualnym i eschatologicznym otwiera drogę do samorealizacji, samopoznania i samodoskonalenia.
Umożliwia szersze i głębsze ugruntowanie się świadomości zbieżności „interesów artystowskich” zarówno jednostkowych, jak i ogólnych. A dzięki temu, że sztuka dźwiękowa jest asemantyczną, możliwe jest bezpośrednie porozumienie, poznanie, które może stać się pomostem ponad językowymi, światopoglądowymi i religijnymi podziałami w dążeniu do uniwersalnej integracji kulturowej.
Światowe prawykonania Spirale I, II miały miejsce na Międzynarodowych Festiwalach „Warszawska Jesień” 1968, 1972, a także na Międzynarodowych Festiwalach organizowanych przez Towarzystwo Muzyki Współczensnej (ISCM) „World Music Days” m.in. 1979 (Ateny) i innych.
Spiralnym rozwinięciem i kontynuacją problematyki Spirale I, II jest cykl – Creatoria I, II per uno e piú. Światowe prawykonania m.in. ISCM Warszawa 1972 i „Warszawska Jesień” 1997.
Creatoria powstają* (* – cykl rozpocząłem ± 1963 i w dalszym ciągu kontynuuję) z marzeń o świecie bez wojen, nietolerancji światopoglądowej, nienawiści rasowej, w którym nie ma miejsca na głód, nędzę i degradację środowiska naturalnego.
Inspirowane są pragnieniem świata sprawiedliwości społecznej, w którym wolność jednostki, braterstwo i solidarność są wartościami podstawowymi.
Wierzę i próbuję to wyrazić w swoich utworach, że także i muzyka może – w jakimś stopniu – przyczynić się do poprawy świata i zdolna jest, tak jak nauka, odkrywać uniwersalne reguły scalające obraz rzeczywistości.
Muzyka integruje i inspiruje, wzbogaca energię duchową, łączy człowieka nie tylko z drugim człowiekiem, ale również z otaczającym go światem i całym kosmosem.
W utworach moich nie ma podziału na wykonawców i odbiorców. Jest tylko homo creator, człowiek uwrażliwiony, syntonicznie współodczuwający, o otwartym umyśle, wyobraźni, wrażliwy na nowe doświadczenia intelektualno-estetyczne, posiadający zdolności akomodacyjne.
Mam pełną świadomość, że aby zrealizować takie programowe założenia potrzebna była nowa forma.
Forma spiralna jest – moim zdaniem – najbardziej adekwatna, ponieważ jej podstawową cechą jest dynamiczna, integrująca dążność wszystkich elementów do wewnętrznej jedności, spoistości i substancjalnej doskonałości.
Spirala czasu jest formą transcendentalną. Spirala czasu muzycznego jest autoingerencją w to, co obiektywne i transcendentalne. Przebiega od potencjalnie istniejących i niezrealizowanych wartości do nieskończoności w dążeniu do maksymalnej realizacji wartości.
Schematycznie przedstawia się następująco:
± ∞ → R → P → E → ± ∞
Retencja – stan potencjalny, bierny
Protencja – stan czynny, aktywny, aktualizowany
Emergencja – wyłamanie się formy, stan zaktualizowany, maksymalnie uchwycony i zrealizowany.
Tak więc, spiralny rytm muzyczny jest rytmem kosmicznym, rytmem nieskończonego stawania się w teraźniejszości i nieskończonej przyszłości.
Wykonawcy realizując utwór, każdorazowo kreują go – de novo creat – stwarzają to, czego przedtem nie było.
To także m.in. próba wyjścia naprzeciw niebezpieczeństwom, jakie niesie ze sobą rewolucja naukowo-techniczna wraz ze schematyczną pracą seryjną, automatyzacją i unifikacją, które mogą prowadzić do autodestrukcji człowieka techniki.
Dlatego – moim zdaniem – alternatywą jest homo creator, człowiek o otwartej, twórczej postawie, który dzięki spiralnej samorealizacji staje przed szansą przejścia (transito) w fazę homo universalis i dalej w fazę homo galacticus.
Spiralnym rozwinięciem problematyki Creatoria są cykle, nad którymi pracuję, takie jak Incidenti I, II, Recontre I, II, Intarsio I, II, In Infinitum I, II na różne, dowolne obsady wykonawcze solowe, kameralne i symfoniczne.
Z problematyką formy spiralnej i z tą „poetyką muzyczną” zapoznali się słuchacze Czech, Słowacji, Anglii, Niemiec, Francji, Belgii, Grecji, Norwegii, Austrii, Danii, Szwecji, Holandii, Hiszpanii, Włoch, Stanów Zjednoczonych, Meksyku itd.

kompozycje