kompozytorzy (T)

wiolonczelista, kompozytor i dyrygent; ur. 13 stycznia 1946, Warszawa; zm. 3 lutego 2009, Caracas (Wenezuela). We wczesnym dzieciństwie rozpoczął naukę w Szkole Muzycznej I stopnia w Warszawie, a mając 14 lat zaczął uczyć się gry na wiolonczeli. Od 1961 roku był uczniem Państwowej Szkoły Muzycznej II stopnia w klasie prof. Tadeusza Kowalskiego, koncertmistrza Filharmonii Narodowej w Warszawie. W latach 1970-1976 studiował w Akademii Muzycznej w Krakowie w klasie prof. Witolda Hermana, ucznia francuskiego wiolonczelisty André Navarry, jednego z najwybitniejszych solistów i pedagogów na świecie. Dyplom ukończenia studiów podpisał Trochanowskiemu ówczesny rektor uczelni, prof. Krzysztof Penderecki. Ponadto odbył kursy u Gaspara Cassado (ucznia Pablo Casalsa) i u Bernarda Michelina, profesora Konserwatorium Paryskiego.

Był laureatem wielu międzynarodowych i krajowych konkursów muzycznych: zajął II miejsce na Konkursie Młodych Wiolonczelistów Polskich w roku 1964, III miejsce na konkursie w Lipsku w 1966 roku, I miejsce (tercet) i III miejsce (kwintet) na V Konkursie Muzyki XX wieku w Łodzi w 1974 roku. Na konkursie im. Pablo Casalsa, zorganizowanym w roku 1973 w Budapeszcie, otrzymał specjalne wyróżnienie przyznane przez dziennikarzy.

Od 1967 roku prowadził działalność artystyczną występując jako solista w zespołach muzyki kameralnej, koncertując między innymi w Polsce, na Węgrzech, w Szwecji i w Niemczech. W 1976 roku został zaangażowany jako solista Filharmonii Narodowej w Warszawie. Krótko, na przełomie 1975 i 1976 roku współpracował z „Piwnicą pod Baranami” w Krakowie. Jednakże kilka miesięcy później, pod naciskiem ówczesnych władz (za krytykowanie sytuacji politycznej w Polsce), został zmuszony do opuszczenia kraju. W 1977 roku przybył do Wenezueli, gdzie osiadł na stałe i przez 32 lata mieszkał w Caracas, związując sie zawodowo z Wenezuelską Orkiestrą Symfoniczną. Przez rok był członkiem Orkiestry Symfonicznej w Maracaibo, a następnie podjął pracę z Orkiestrą Symfoniczna w stołecznym Caracas. Polskę odwiedził dopiero w 1994 roku. Zagrał wówczas kilkanaście koncertów w szkołach muzycznych na tzw. trasie radomskiej, w cyklu pod nazwą „Beethoven i jego twórczość”.

W 1993 roku, po koncercie na cześć Mozarta w Caracas, podczas którego wykonał IV Sonatę Beethovena i utwór Czesława Grudzińskiego, prasa wenezuelska (m. in. pismo „Nueva Imagen) nazwała go „geniuszem wiolonczeli”. W następnych latach występował przed największymi osobistościami świata - kilkakrotnie przed Janem Pawłem II, a także królem Hiszpanii - Juanem Carlosem oraz na dworze w Monaco. Podczas trasy koncertowej po Europie (Rosja, Włochy) w kwietniu 2007 roku uczestniczył w pogrzebie Mścisława Rostropowicza w Moskwie. Jako solista i kameralista koncertował w wielu krajach całego świata, prezentując utwory klasyczne i współczesne, w tym kompozytorów polskich oraz własne kompozycje, m.in. w Kanadzie, w USA, Hiszpanii, Portugalii, we Włoszech, w Holandii, Francji, Niemczech, Szwajcarii, Szwecji, w Chinach, Hong Kongu, Japonii, Australii, Rosji, Islandii, w Iranie oraz w krajach Afryki. Wielu kompozytorów dedykowało mu swoje utwory, m. in. Czesław Grudziński - IV i V Sonatę na wiolonczelę z orkiestrą. Niezwykle cenne i wzbogacające były dla niego przyjaźnie z kompozytorami – ze wspomnianym Czesławem Grudzińskim, a także Krzysztofem Pendereckim, Witoldem Lutosławskim, Andrzejem Kurylewiczem, Antonio Estevezem, Aldo Lisausabasem, z synem Dymitra Szostakowicza - Maksymem.

Jako kameralista współpracował również z Cuarteto Luigi Boccherini, działającym w Caracas. Przez wiele lat pracował także jako dyrektor artystyczny stworzonego przez siebie zespołu muzyki kameralnej „Atma Music International” (nazwa jest świadomą aluzją do willi Karola Szymanowskiego w Zakopanem).

Nagrywał programy dla radia i telewizji polskiej, francuskiej, niemieckiej, szwajcarskiej.

Oprócz występów z orkiestrą jako wiolonczelista oraz koncertów kameralnych, pojawiał się na różnych koncertach jako dyrygent. Podczas ostatnich występów w Europie, w maju 2007 roku, dyrygował Petersburską Orkiestrą Symfoniczną, z którą wykonał koncert Dymitra Szostakowicza.

W październiku 2008 roku, po 30 latach pracy w Wenezuelskiej Orkiestrze Symfonicznej, przeszedł na emeryturę, a za całokształt swojej pracy otrzymał złote odznaczenie z dwoma brylantami.

Trochanowski był także autorem wielu etiud na wiolonczelę solo i kadencji w stylu hiszpańskim. W Polsce, jeszcze przed wyjazdem do Wenezueli, skomponował m. in. Etiudy militarne na wiolonczelę solo, które kilkakrotnie zagrał na przełomie 1976 i 1977 roku.

Prowadził również działalność pedagogiczną. W 1990 roku został mianowany profesorem tytularnym w Konserwatorium José Lorenzo Llamoza w Caracas. Ponadto prowadził kursy mistrzowskie wiolonczeli i muzyki kameralnej m.in. w Paryżu, Madrycie, Mediolanie, Londynie i w Caracas. Do głównych nurtów jego działalności artystyczno-pedagogicznej należała muzyka klasyczna, w tym barokowa, muzyka XX wieku, z uwzględnieniem kompozytorów polskich oraz zagadnienia techniczne gry na wiolonczeli. Jego najwybitniejszym uczniem był Luis Alfredo Farfan, obecnie znakomity wenezuelski wiolonczelista.

Dwukrotnie, w 1994 i 1996 roku został uhonorowany nagrodą szwajcarską „Euro-Star” za swoją działalność artystyczną i kompozytorską.

aktualizacja: 2009 (Zespół POLMIC)
(opr. na podstawie materiałów Justyny Zun-Dalloul i Marii Walkowiak z Caracas)