Polmic - FB

omówienia utworów (S)

A B C D E F G H J K L Ł M N O P R S T U W Z Ż


Szymanowski Karol

Sześć pieśni do słów Tadeusza Micińskiego op. 20


na głos i fortepian (1909)
Napisane jesienią 1909 roku Pieśni op. 20 to drugi cykl – po Czterech pieśniach op. 11 – skomponowany do tekstów „wielkiego poety przyjaciela Tadeusza Micińskiego”, którego pamięci zostały także dedykowane. Tym razem kompozytor sięgnął po kilka fragmentów poezji, wyjętych z różnych wierszy pochodzących z tomu W mroku gwiazd (pieśń nr 1 Na księżycu czarnym, pieśń nr 3 Pachną mi dziwnie twoje złote włosy, pieśń nr 5 Z maurytańskich śpiewnych sal i pieśń nr 6 Na pustej trzcinie z cyklu Strąceni z niebiosów, pieśń nr 2 Święty Franciszek mówi z cyklu Białe róże krwi, pieśń nr 4 W mym sercu z cyklu Noce polarne). W tekstach dokonał przy tym także zmian i skrótów tak, by przystosować je jak najlepiej do własnej wizji dzieła słowno-muzycznego i nadać pieśniom osobisty, indywidualny charakter. Poezję Micińskiego, przenikniętą motywami rezygnacji i niemocy, niespełnionej miłości i tęsknoty, samotności i tragicznego losu, wyraził Szymanowski muzyką pełną wewnętrznej ekspresji, o harmonice wykraczającej poza późny romantyzm (z mocno zaakcentowaną chromatyką tristanowską) i gęstej, linearnej fakturze fortepianowej. W pieśniach o tematyce bliskiej erotyce (nr 3 i 5) pojawia się ponadto delikatny koloryt orientalny, zwiastujący późniejsze Pieśni miłosne Hafiza op. 24 i op. 26.
Pieśni op. 20
należały do ulubionych pieśni Szymanowskiego, który często je wykonywał wspólnie z siostrą, Stanisławą Korwin-Szymanowską. W 1912 roku w jednym z listów do Stefana Spiessa napisał:
„Zaczynam teraz przygotowywać do druku ulubiony mój ostatni cykl pieśni Micińskiego (Śty Franciszek etc.)” (Karol Szymanowski. Korespondencja, Tom I: lata 1903-1919, s. 364, list z 18 XII 1912 do Stefana Spiessa, oprac. Teresa Chylińska, PWM, Kraków 1982).
Po raz pierwszy zostały wydane drukiem w 1925 roku przez wydawnictwo Gebethner i Wolff z tekstem w wersji polskiej, francuskiej i niemieckiej. W 2004 roku Sześć pieśni Szymanowskiego dla holenderskiej firmy Channel Classics nagrała na płytę Urszula Kryger i Reinild Mees.
Anna Iwanicka-Nijakowska