Czesław Marek Utwory orkiestrowe - Vol. 1 Suita na orkiestrę op. 25 Méditations op. 14 Sinfonia op. 28 Wyk.: The Philharmonia Orchestra London, dyr. Gary Brain * Koch International 1996 3-6439-2 H1, DDD 74'31'' |
| Czesław Marek (1891-1985) był jednym z tych kompozytorów, którzy dzielili swoje życie pomiędzy dwie ojczyzny, w tym przypadku między kraj rodzinny - Polskę i kraj, który sam wybrał za swój nowy dom - Szwajcarię. Trzy zarejestrowane na płycie kompozycje kreślą krótki rys biograficzny twórcy, tak mało znanego jeszcze Polakom. Méditations op. 14 skomponował Marek w latach 1911-13, w okresie swoich studiów w Wiedniu. Był wtedy uczniem m.in. wybitnego pianisty Teodora Leszetyckiego (Theodor Leschetizky) i kompozytora, asystenta samego Gustawa Mahlera - Karla Weigla. Medytacje nawiązują do tradycji symfoniki austro-niemieckiej - Ryszarda Straussa, wczesnej twórczości Arnolda Schönberga, a także wspomnianego Mahlera. To kompozycja typowa dla późnego romantyzmu, rodzaj czteroczęściowej suity utworów charakterystycznych. Suita op. 25 powstała już w Zürichu, w 1926 roku. Reprezentuje zupełnie inną stylistykę - nowej klasyczności. Marek stworzył tu niezwykle interesującą stylizację czterech tańców, poprzedzonych preludium. Wprowadził także polskie akcenty: w III części utworu (Burla) - charakterystyczne rytmy mazura, a w finale (Presto) - krakowiaka. Ostatni zarejestrowany na płycie utwór Sinfonia op. 28 pochodzi z 1928 roku, a zatem powstał w tym samym okresie co Suita. Skomponowany został pamięci Franza Schuberta w setną rocznicę jego śmierci. Marek dokonał tu syntezy pierwiastków neoklasycznych (w tym również nawiązań do wczesnego romantyzmu i "ducha" Schuberta) oraz lirycznych, typowych dla polskiego folkloru. Utwór ten stał się jednak przełomowym dla kompozytora - Sinfonia zdobyła I nagrodę na międzynarodowym konkursie kompozytorskim w Wiedniu, co otworzyło jej twórcy drogę do światowej kariery. |
|