omówienia utworów (P)

A B C D E F G H J K L Ł M N O P R S T U W Z Ż


Penderecki Krzysztof

Quartetto per archi no 2


PWM, Kraków 1971, s. 15 (partytura)
Utwór został skomponowany w 1968 roku, a jego prawykonanie odbyło się w Berlinie, 30 września 1970 roku, w ramach festiwalu Berliner Festwochen. Kompozycję wykonał wówczas Kwartet Perrenin. Penderecki zadedykował swój II Kwartet dr Heinrichowi Stroblowi z Baden-Baden, zasłużonemu propagatorowi muzyki współczesnej z okazji 70 rocznicy jego urodzin.
W książce programowej „Warszawskiej Jesieni” 2003 zamieszczono następujący komentarz do tego utworu: „Można powiedzieć, że II Kwartet smyczkowy (1968) zaczyna się tam, gdzie kończył się poprzedni. Po otwierającym kompozycję akordzie słyszymy bowiem znów podobne, statyczne brzmienia. Rzeczywiście, także tutaj Penderecki szuka nowych możliwości dźwiękowych, czyni to jednak rezygnując z wszechobecnych w I Kwartecie efektów perkusyjnych na rzecz bardziej wysublimowanych eksperymentów ze smyczkowaniem. Mamy tu próby melodycznego zastosowania wibracji i glissanda, precyzyjnie zapisane ciągi ćwierćtonów i fale artykulacji scorrevole (swobodnie, płynnie), przerywające nagle misterne sploty migotliwych kontrapunktów. Charakterystyczne dla aury brzmieniowej II Kwartetu są też delikatne cienie flażoletów, zestawianych z dźwiękami gwizdanymi przez muzyków. I w tym utworze Penderecki po mistrzowsku kształtuje formę, opierając ją na prostym schemacie następstwa części: wolna-szybka-wolna. II Kwartet zamiera ostatecznie w wymownym geście glissanda na powoli ‘rozstrajanym’ najniższym dźwięku wiolonczeli.” (Regina Chłopicka, program festiwalu „Warszawska Jesień” 2003, s. 42)