Polmic - FB

omówienia utworów (S)

A B C D E F G H J K L Ł M N O P R S T U W Z Ż


Schaeffer Bogusław

tentative music


Collsch Edition, Salzburg, s. 66 (partytura)
Utwór Bogusława Scheffera tentative music (tytuł celowo pisany małą literą) istnieje w siedmiu wersjach: wersja „gigantyczna” na 159 instrumentów, wersja na 59 instrumentów, wersja na quasi orkiestrę kameralną – na 19 lub 15 instrumentów, wersja kameralna na 9 lub 5 instrumentów i wreszcie wersja solowa – na jeden instrument, którym może być każdy ze 159 instrumentów wersji „gigantycznej”. Oczywista jest tu zabawa cyframi 1, 5 i 9. tentative music („muzyka próbna”) została bardzo dokładnie zaprojektowana. Partie instrumentalne mają identyczną formę, podaną w postaci diagramu. Choć z pozoru może się zdawać, że utwór daje dużą dowolność wykonawcom, to jednak każdy głos instrumentalny jest bardo precyzyjnie skonstruowany, a wykonawca musi bardzo dobrze znać swoją partię, by wykonać ją w podanym przez kompozytora tempie. Według kompozytora jest to jeden z utworów „nieśmiertelnych” i wyjątkowo wszechstronnych, bowiem właściwie każdy, odpowiednio dobrany zespół może go zagrać.
Podczas 47. „Warszawskiej Jesieni” Zespół Młodzieżowy Polsko-Niemiecki pod dyrekcją Rüdigera Bohna po raz pierwszy wykonał wersję utworu przeznaczoną na 19 instrumentów. Kompozytor zamieścił w książce programowej Festiwalu komentarz: „Każda partia instrumentalna w tym eksperymentalnym utworze opiera się na materiale, który jest wytworem mojej instrumentalnej wyobraźni (w przypadku każdego instrumentu – innej) [...], motywy, tematy i pasaże są tu moimi ulubionymi elementami. Po wielu latach żałuję, że tak mało eksperymentowałem. Dla teatru napisałem sztukę w pięciu językach (11 aktorów rozmawia i porozumiewa się w różnych językach jakby jednocześnie...). W muzyce nie da się takiego eksperymentu dokonać, gdyż opiera się na jednym języku, na szczęście powszechnie zrozumiałym.” („Warszawska Jesień” 2004, s. 147)