Polmic - FB

z historii muzyki polskiej

Liban Jerzy z Legnicy

Liban Jerzy z Legnicy, filolog (łacina, greka, hebrajski), teoretyk muzyki i kompozytor. Urodził się ok. 1464 w Legnicy. Od 1494 do 1495 studiował na Uniwersytecie w Krakowie, naukę przypuszczalnie kontynuował w Kolonii. W 1501 powrócił do Krakowa, gdzie w 1502 uzyskał stopień bakalaureata, w 1511 stopień magistra. W 1511 i 1513 wykładał na krakowskim Uniwersytecie i objaśniał traktat Mancinellego o metryce Cycerona, w 1520 zaś prowadził wykłady z gramatyki greckiej. Od ok. 1506 do 1528 działał w szkole parafialnej przy Kościele Mariackim w Krakowie, początkowo jako kantor, a od 1514 rektor – uczył greki, muzyki i zasad prozodii łacińskiej (badania akcentu, iloczasu i intonacji) dla potrzeb recytacji tekstów liturgicznych. Zmarł po 1546.
Dorobek kompozytorski Jerzego Libana obejmuje 16 prac wydanych w Krakowie w latach 1522-45. Są to m.in.:
De accentuum ecclesiasticorum exquisita ratione, wydane w Krakowie ok. 1539. Jest to obszerne kompendium poświęcone problematyce wykonawczej recytacji tekstów liturgicznych (nauka o akcencie). Zawiera również 4-głosowy utwór skomponowany prawdopodobnie w 1501 – Ortus de Polonia, będący opracowaniem antyfony do św. Stanisława.
De musicae laudibus oratio, wydane w Krakowie w 1540. Traktat zawierający m.in. wiadomości z zakresu zasad muzyki, słowniczek nazw greckich związanych z muzyką, obszerną część poświęconą roli wychowawczej i etycznej muzyki, a także przykłady muzyczne – osiem 4-głosowych opracowań Magnificat i jedno 4-głosowe opracowanie psalmu In exitu Israel de Aegypto.
De philosophiae laudibus oratio, traktat wydany w Krakowie w 1537.
Hymn ku czci św. Stanisława Exsurgat omnis populus, wydany w Krakowie ok. 1522 jako dodatek do przygotowanej przez Libana edycji Carmen Sapphicum in vitam sancti Stanislai episcopi cracoviensis, Polonorum gentis patroni Filipa Kallimacha-Buonaccorsiego.
In clarissimi Poloniae Praesulis Maecenatisque D. Petri Tomicii Cracoviensis olim Episcopi obitum... Saphicon. Ipso funeris die in aede Divi Stanislai decantatum, utwór śpiewany podczas pogrzebu Piotra Tomickiego, wydany w Krakowie w 1535.
Ad generosum et Magnificum Dominum Franciscum Bonerum, elegia na cześć Franciszka Bonera, wydana w Krakowie w 1538.
Zbiór 26 metrycznych kompozycji 4-głosowych do poezji Boecjusza i Horacego.
Antologia pism greckich ojców Kościoła, 1528.