Polmic - FB

z historii muzyki polskiej

Maszyński Piotr

Maszyński Piotr, dyrygent, kompozytor i pedagog; ur. 31 lipca 1855, Warszawa; zm. 1 sierpnia 1934, Warszawa. Uczył się gry na fortepianie w klasie Aleksandra Michałowskiego oraz harmonii u Gustawa Roguskiego w Instytucie Muzycznym w Warszawie. W latach 1876-80 w miejscowości Konstanz studiował kompozycję pod kierunkiem Zygmunta Noskowskiego, który zajmował wówczas stanowisko dyrygenta chóru męskiego tamtejszego Towarzystwa Śpiewaczego „Bodan”. Od 1878 do 1880 stawiał pierwsze kroki także w zawodzie dyrygenta pełniąc funkcję jego zastępcy.
Po powrocie do kraju pracował w Warszawskim Towarzystwie Muzycznym – najpierw jako korepetytor chóru, następnie prowadził klasę śpiewu chóralnego w szkole muzycznej działającej przy Towarzystwie (1884-87). Ponadto w latach 1884-86 był sprawozdawcą muzycznym „Gazety Polskiej”. W 1886 założył Warszawskie Towarzystwo Śpiewacze „Lutnia” – chór męski, później również chór żenski, którym kierował i dyrygował do końca życia. Pierwszy koncert zespołu odbył się 26 marca 1887 w Sali Resursy Obywatelskiej. Występował z nim w wielu miastach Polski, a także w Pradze (1911) i we Lwowie (1913). Początkowo w pracy dyrygenckiej pomagał mu Stanisław Niedzielski, potem jego wieloletni zastępca Władysław Rzepko. Dla zapewnienia repertuaru rowijającemu się w tamtym czasie intensywnie ruchowi chóralnemu zaczął publikować zbiory kompozycji polskich i obcych. W latach 1888-1905 wyszło pod jego redakcją sześć zeszytów pod tytułem Lutnia, zawierających przeciętnie po 50 utworów.
Niezależnie od pracy w „Lutni” Piotr Maszyński wykładał w Instytucie Muzycznym w Warszawie – grę na fortepianie (1892-1915), śpiew chóralny (1901-29) oraz solfeż (1905-15), w latach 1893-1915 był dyrygentem chóru w Katedrze św. Jana, w latach 1893-95 i 1898-1901 stał na czele Szkoły Chórów przy Teatrach Warszawskich, od 1913 przez wiele lat dyrygował orkiestrą i chórami w Teatrze Polskim, od 1921 pełnił funkcję kierownika artystycznego oraz dyrygenta w założonym przez siebie chórze mieszanym Akademickiego Koła Muzycznego. Uczestniczył też w pracach Warszawskiego Towarzystwa Muzycznego jako członek Zarządu i prezes Sekcji im. Stanisława Moniuszki.
Był członkiem honorowym 32 stowarzyszeń i instytucji muzycznych, w 1930 otrzymał tytuł honorowego profesora Konserwatorium Warszawskiego. Został laureatem Nagrody m.st. Warszawy (1930), Nagrody Ministra Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego (1934) oraz był odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (1934).
Jest autorem następujących prac: Początki śpiewu. Podręcznik do nauki śpiewu zbiorowego (Warszawa 1906), Ćwiczenia wstępne do nauki szkolnej śpiewu zbiorowego (Warszawa 1916), Polski śpiewnik szkolny – 5 części (Warszawa 1916-28).

WAŻNIEJSZE KOMPOZYCJE:

– na orkiestrę:
Wiegenlied
Elegia op. 68
Intrada G-dur op. 69 (1918)
Scena wiejska op. 72 (1919)
Notturno op. 77 (1930)

– kameralne:
Wariacje na kwartet smyczkowy (1878)
Romans A-dur op. 10 na skrzypce lub altówkę i fortepian
Sonata na skrzypce i fortepian e-moll op. 21 (1886)
Petite Berceuse na skrzypce i fortepian
Minuetto na skrzypce i fortepian
Melodia wieczorna na skrzypce i fortepian

– na fortepian:
O szarej godzinie op. 1
Drei Lyrische Stücke op. 4
Feuillet d’album op. 24
Minuetto op. 42
Echos de Pologne op. 55
Sielanka op. 67

– na chór męski lub mieszany a cappella:
Nos i tabakiera, słowa Ignacy Krasicki (1887)
Strofy o pięknym paziu, słowa Stanisław Marek Rzętkowski (1888)
Dwie dole, słowa Maria Konopnicka (1894)
Płyną jasne zdroje, słowa Henryk Sienkiewicz (1895)
Oj, ziemio, słowa Maria Konopnicka (1897)
W noc majową, słowa Władysław Bukowiński – Selim (1903)

– wokalno-instrumentalne:
Pieśń dożynkowa (na jubileusz Henryka Sienkiewicza) op. 47, kantata na chór męski i orkiestrę, słowa Marian Gawalewicz
Pieśń o mazurze op. 50 na chór mieszany i fortepian, słowa Ignacy Baliński – Axel (1901)
Ziemia, kantata na chór mieszany i orkiestrę, słowa Józef Aleksander Gałuszka (1930)

– na głos i fortepian:
Renegat op. 18, słowa Adam Mickiewicz
Piosnka dudarza op. 20, słowa Adam Mickiewicz
Dunajec op. 26, słowa Julian Adolf Święcicki
Nowe latko op. 40, słowa Maria Konopnicka
Dzwonki polne op. 41, słowa Maria Konopnicka