Tuchowski Andrzej
-
Kompozytor, Muzykolog
muzykolog i kompozytor; ur. 3 marca 1954, Szczecin. Jest absolwentem Akademii Muzycznej we Wrocławiu, którą ukończył uzyskując dwa dyplomy z wyróżnieniem: w zakresie teorii muzyki oraz kompozycji (klasa Ryszarda Bukowskiego). W latach 1981-82 odbył muzykologiczne studia podyplomowe na Uniwersytecie w Southampton (Wielka Brytania). Był stypendystą Rządu Brytyjskiego. Brał udział w kursach kompozytorskich w Dartington Hall pod kierunkiem Tima Soustera i Michaela Finnyssy’ego. Stopień doktora (1988) oraz doktora habilitowanego (1997) w zakresie muzykologii uzyskał na Uniwersytecie Warszawskim.
Jest laureatem I nagrody za Te lucis ante terminum na akordeon solo (2000) na Międzynarodowym Konkursie Kompozytorskim w Castelfidardo we Włoszech w 2000, otrzymał również wyróżnienia na dwóch kompozytorskich konkursach krajowych: w 1984 na Konkursie Młodych Kompozytorów Związku Kompozytorów Polskich za Sygnały na zespół kameralny (1984) oraz w 1991 na Ogólnopolskim Konkursie Kompozytorskim im. Andrzeja Krzanowskiego w Czechowicach-Dziedzicach za Sonatę na akordeon (1988).
Dorobek Andrzeja Tuchowskiego obejmuje utwory symfoniczne, kameralne, chóralne, muzykę do sztuk teatralnych, a także prace muzykologiczne, poświęcone problematyce estetycznej i techniczno-kompozytorskiej muzyki XIX i XX wieku. Jest autorem książek oraz artykułów publikowanych w Polsce, Wielkiej Brytanii, Szwecji, Belgii, Rosji, we Włoszech oraz w Stanach Zjednoczonych. Uczestniczył w międzynarodowych konferencjach naukowych, organizowanych m.in. w Warszawie, Krakowie, Wrocławiu, Poznaniu, Gdańsku, w Lukce i w Pistoi (Włochy) oraz w Paryżu,
Andrzej Tuchowski pełni funkcje profesora Uniwersytetu Zielonogórskiego praz profesora wizytującego Akademii Muzycznej we Wrocławiu. Dwukrotnie otrzymał nagrodę Ministra Edukacji Narodowej (1988, 1998). W roku 2010 został uhonorowany Medalem Komisji Edukacji Narodowej a w roku 2017 – Nagrodą Doroczną Związku Kompozytorów Polskich „za twórczość muzykologiczną o szerokim spektrum problemów, a zwłaszcza za podjęcie niezwykłej tematyki w książce Nacjonalizm, szowinizm, rasizm a europejska refleksja o muzyce i twórczość kompozytorska okresu międzywojennego”.
aktualizacja: kwiecień 2016 (wa), maj 2017 (iz)
Kompozycje
Odyseja, poemat symfoniczny (1983)
Ballada na zespół kameralny (1983)
Kwartet smyczkowy (1983)
Sygnały na zespół kameralny (1984)
Stabat Mater na kwartet wokalny, smyczki i perkusję (1985)
Znaki zodiaku na orkiestrę symfoniczną (1987)
Sonata na akordeon (1988)
Jazz-Scherzo na skrzypce solo (1992)
Elegia na orkiestrę smyczkową (1993)
Jazz-toccata na akordeon solo (1999)
Ballada I na akordeon (1999)
Te lucis ante terminum na akordeon solo (2000)
Perpetuum mobile na dwa akordeony (2000)
Akwarele na chór żeński do tekstu Tadeusza Micińskiego (2001)
Ballada II na akordeon (2001)
Suita „Americana” na klarnet i akordeon (2002)
Jazz-Suita "Americana" na dwa akordeony (2005)
Tango na dwa akordeony (2012)
Concerto grosso na trzy akordeony i orkiestrę smyczkową (2012)
Muzyka teatralna
Muzyka do spektaklu Odejście głodomora w reż. Jana Różewicza (1983)
Muzyka do spektaklu Smok w reż. Jana Różewicza (1985)
Muzyka do spektaklu Nowe wyzwolenie w reż. Jowity Pieńkiewicz (1986)
Muzyka do spektaklu Białe małżeństwo w reż. Jana Różewicza (1987)
Muzyka do spektaklu Teatr cudów w reż. Jowity Pieńkiewicz (1987)
Muzyka do spektaklu Et in Arcadia ego w reż. Jana Różewicza (1990)
Muzyka do spektaklu Motyle są wolne w reż. Jana Różewicza (1991)
Muzyka do spektaklu Płaskorzeźba w reż. Jana Różewicza (1991)
Muzyka do spektaklu Pod wspólnym dachem w reż. Jana Różewicza (1991)
Muzyka do spektaklu Sen w reż. Krzysztofa Rościszewskiego (1991)
Muzyka do spektaklu Zemsta w reż. Jana Różewicza (1991)
Muzyka do spektaklu Faceci i facecje w reż. Andrzeja Możdżonka (1991)
Muzyka do spektaklu Gwałtu, co się dzieje! w reż. Jana Różewicza (1991)
Muzyka do spektaklu Gwałtu rety w reż. Jana Różewicza (1992)
Muzyka do spektaklu Zmartwychwstanie Pańskie w reż. Jana Różewicza (1992)
Muzyka do spektaklu Kartoteka w reż. Jana Różewicza (1993)
Muzyka do spektaklu Polowanie na karaluchy w reż. Jana Różewicza (1993)
Muzyka do spektaklu Grupa Laokoona w reż. Jana Różewicza (1994)
Muzyka do spektaklu Trzy jednoaktówki w reż. Jana Różewicza (1994)
Muzyka do spektaklu Rajski ogródek (Scenki z Teatru Niekonsekwencji) w reż. Jana Różewicza (1994)
Publikacje
książki
Symbolika oper Benjamina Brittena, Wyższa Szkoła Pedagogiczna, Zielona Góra 1990
Benjamin Britten – twórca, dzieło, epoka, Musica Iagellonica, Kraków 1994
Integracja strukturalna w świetle przemian stylu Chopina, Musica Iagellonica, Kraków 1996
Nacjonalizm, szowinizm, rasizm a europejska refleksja o muzyce i twórczość kompozytorska okresu międzywojennego, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2015
artykuły
Allegro sonatowe: historia czy tradycja?, , "Ruch Muzyczny" 1980 nr 10
Neoklasycyzm kwartetów smyczkowych Benjamina Brittena, , "Muzyka" 1981 nr 1
Pojęcie faktury w muzyce współczesnej, , "Ruch Muzyczny" 1981 nr 16
Problematyka ruchu w "Livre pour orchestre" Witolda Lutosławskiego, w: Witold Lutosławski – prezentacje, interpretacje, konfrontacje, materiały sympozjum, Warszawa, 17 kwietnia 1984, red. Krystyna Tarnawska-Kaczorowska, Związek Kompozytorów Polskich, Warszawa 1985
Synteza a eklektyzm – problem młodej generacji kompozytorów polskich, w: Z zagadnień poznawczych, kulturowych i dydaktycznych muzyki, red. Irena Marciniak, Wyższa Szkoła Pedagogiczna, Zielona Góra 1987
Wpływ przed i porewolucyjnej muzyki rosyjskiej na twórczość kompozytorów angielskich XX wieku, w: Z zagadnień kulturowych, poznawczych i dydaktycznych muzyki, red. Irena Marciniak, Wyższa Szkoła Pedagogiczna, Zielona Góra 1987
Płodotwornoje wlijanie, , “Sowietskaja Muzyka” (Moskwa) 1987 nr 1
Tradycja a współczesność w świetle estetyki artystycznej Andrzeja Krzanowskiego, , w: "Tradycje Śląskiej Kultury Muzycznej" T. 4 ("Zeszyty Naukowe Akademii Muzycznej im. Karola Lipińskiego we Wrocławiu" nr 43), red. Maria Zduniak, Maria Pasella, Walentyna Węgrzyn-Klisowska, Akademia Muzyczna im. Karola Lipińskiego, Wrocław 1987
Związki słowno-muzyczne w kantacie "Alpha..." Konstantego Regameya, w: Konstanty Regamey. Oblicza polistylizmu, materiały sympozjum, Warszawa, 29-30 maja 1987, red. Krystyna Tarnawska-Kaczorowska, Związek Kompozytorów Polskich, Warszawa 1988
Sinfonia sacra Andrzeja Panufnika – problem wartości w muzyce, w: Muzyka źle obecna, materiały sympozjum, Warszawa, 8-10 grudnia 1988, red. Krystyna Tarnawska-Kaczorowska, Związek Kompozytorów Polskich, Warszawa 1989
Symbolika pieśni "Ostrowok" do tekstu K. Balmonta Sergiusza Rachmaninowa, w: "Muzyka i Liryka" nr 2 Forma i ekspresja w liryce wokalnej 1808-1909. Interpretacje, red. Mieczysław Tomaszewski, Akademia Muzyczna w Krakowie, Kraków 1989
Integracja strukturalna a faktura i forma w nokturnach Chopina, w: Przemiany stylu Chopina, red. Maciej Gołąb, Musica Iagellonica, Kraków 1993
Sherzo C sharp minor - the problem of structural consistency and motivic transformations, w: "Chopin Studies" nr 5: the 2nd International Musicological Symposium devoted to the Works of Fryderyk Chopin, Warsaw, 9-13 September 1989, Towarzystwo im. Fryderyka Chopina, Warszawa 1995
Idea "jedności w wielości" w Sonacie b-moll. op. 35 Chopina, w: "Muzyka fortepianowa" X (Prace Specjalne Akademii Muzycznej im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku, vol. 53), Międzynarodowa Sesja Naukowa, Gdańsk 21-23 listopada 1995, red. Janusz Krassowski, Akademia Muzyczna im. Stanisława Moniuszki, Gdańsk 1995
Between modernity and tradition – the tritone as a ‘diabolus in musica’ in Britten’s works, , "Melos – En Musiktidskrift" (Stockholm), 1997 nr 19-20
Rasistowskie podstawy narodowosocjalistycznej myśli o muzyce, "Muzyka" 1998 nr 1
VII Międzynarodowe Spotkania Muzyczne "Wschód-Zachód", "Ruch Muzyczny" 1998 nr 10
Między nowoczesnością a tradycją: tryton jako "diabolus in musica" w pracach Brittena, "Dysonanse" 1999 nr 5/6
Chopin’s integrative technique and its repercussions in 20th-century Polish music,, “Polish Music Journal”, online musicology journal dedicated to the study of Polish music, University of Southern California, Los Angeles, Vol. 2, No. 1-2, Summer-Winter 1999
The Music Theatre in Relation to Socioethical Problems: ‘The Devils of Loudun’ by Krzysztof Penderecki as Seen in Contrast to ‘Peter Grimes’ and other Operas by Benjamin Britten, w: Krzysztof Penderecki’s Music in the Context of 20th-century Theatre, red. Teresa Malecka, Akademia Muzyczna w Krakowie, Kraków 1999
In Search of the Characteristic Features of Benjamin Britten’s Vocal Style. The Canticle II: ”Abraham and Isaac” op. 51, w: "Muzyka i Liryka" nr 8 Pieśń artystyczna narodów Europy – European Solo Song, red. Mieczysław Tomaszewski, Akademia Muzyczna w Krakowie, Kraków 1999
The Integrative Role of Motion Patterns in Lutosławski's Mature Symphonic Works: A Comparison of "Livre pour orchestre" and the "Symphony No. 4", w: Lutosławski Studies, ed. by Zbigniew Skowron, Oxford University Press, Oxford 2001
Pieśni miłosne Hafiza op. 24 w kontekście przemian stylu Karola Szymanowskiego, w: "Muzyka i Liryka" nr 10: Pieśń polska. Rekonesans. Odrębności i pokrewieństwa. Inspiracje i echa, red. Mieczysław Tomaszewski, Akademia Muzyczna w Krakowie, Kraków 2002
Karol Szymanowski’s „Songs of the Infatuated Muezin”: Structure and Expression, w: The Songs of Karol Szymanowski and His Contemporaries, ed. by Zofia Helman, Teresa Chylińska and Arthur Wightman, University of Southern California, Los Angeles 2002
Between romanticism and musical constructivism: Chopin and Lutosławski, w: Chopin and His Works in the Context of Culture, red. Irena Poniatowska, vol. 2, Musica Iagellonica, Kraków 2003
Dzieło operowe w perspektywie psychoanalitycznej - Hans Keller a psychoanalityczna interpretacja oper Benjamina Brittena, w: Prace Komisji Muzykologicznej - Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, t. 16, 2004
Chopin's work in the light of post-Schenkerian methods, w: Analytical Perspectives on the Music of Chopin, Narodowy Instytut Fryderyka Chopina, Warszawa 2004
The Readerly and the Writerly - the Ethical Context of the Art of Krzysztof Penderecki, , w: Krzysztof Penderecki - Music in the Intertextual Era. Studies and Interpretation, ed. by Mieczysław Tomaszewski i Ewa Siemdaj, Akademia Muzyczna, Kraków 2005
Emocjonalny i semantyczny kontekst dzieła muzycznego a programowanie muzykoterapeutyczne, w: Sztuka w kontekście oddziaływania na człowieka, red. Lidia Kataryńczuk-Mania i Juliusz Karcz, Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra 2006
Narodowy a uniwersalny wymiar muzyki w świetle refleksji estetycznej Ralpha Vaughana Williama i Karola Szymanowskiego, w: Karol Szymanowski w perspektywie kultury muzycznej przeszłości i współczesności, red. Zbigniew Skowron, Musica Iagiellonica, Kraków 2007
Chopin w refleksji estetycznej i twórczości kompozytorskiej Karola Szymanowskiego, w: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio L, Artes. 1732-1352, t. 7, 2009
Chopin w kręgu idei narodowej, w: "Acta Universitatis Wratislaviensis" Chopin w kulturze polskiej, red. Maciej Gołąb, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2009
The Impact of The Communist Dictatorship and Its Transformations on the Identity of Polish Music in the Years 1945-1989, w: Music and Dictatorship in Europe and Latin America, ed. By Roberto Illiano and Massimiliano Sala, Brepols , Turnhout 2009
Krytyka a analiza - dwie drogi do poznania dzieła muzycznego, w: Krytyka muzyczna - teoria, historia, współczesność, red. nauk. Michał Bristiger i in., Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra 2009
Fresk symfoniczny Ryszarda Bukowskiego - na styku sonorystyki i tradycji, w: Ryszard Bukowski: szkice do portretu, red. Dorota Kanafa, Akademia Muzyczna im. Karola Lipińskiego, Wrocław 2009
Chopin - Rachmaninow: esetyka twórcza, sztuka wykonawcza, praktyka kompozytorska, "Muzyka" 2010 nr 3
Chopin w kręgu idei narodowej, "Realia i co Dalej..." 2010 nr 2
L’attivita letteraria di Karłowicz alla luce della sua estetica compositiva e di aspetti della pesonalita, w: European ‘Fin de siecle’ and Polish Modernism. The Music of Mieczysław Karłowicz, ed. by Luca Sala, Ut Orpheus Edizioni, Bolonia 2010
Analiza dzieła muzycznego w świetle jego właściwości emocjonalno-ekspresywnych, w: Analiza dzieła muzycznego. Historia - theoria - praxis, Akademia Muzyczna im. Karola Lipińskiego, Wrocław 2010
Od liryki do ekstazy: Chopinowskie repryzy-apoteozy i ich analogie w twórczości Liszta, w: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio L, Artes. 1732-1352, t. 11, z. 2, 2013
Literacka działalność Mieczysława Karłowicza w świetle jego estetyki twórczej, stylistyki kompozytorskiej oraz cech osobowości, w: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio L, Artes. 1732-1352, t. 10, z. 1, 2013
Socio-political, ideological and aesthetical contexts of the reception of Verdi's oeuvre in Poland in the 19th century, w: Verdi reception, Brepols, Turnhout 2013
From Lyricism to Ecstasy: Chopin's "Apotheoses". Recapitulations, Their Impact on Liszt and on Other Composers of European Neo-Romanticism, w: "Speculum Musicae" Vol. XX: Grandeur et finesse: Chopin, Liszt and the Parisian Musical Scene ed. by Luca Sala, Brepols, Turnhout 2013
The totalitarian rhetoric of 'struggle': march rhythms in the service of propaganda and ideological indoctrination in Polan under Stalinist dictatorship (1949-1956), w: Music and propaganda in the short twentieth century, Brepols, Turnhout 2014
Music Analysis in the light of national traditions, w: Analiza dzieła muzycznego, red. Anna Granat-Janki, Akademia Muzyczna im. Karola Lipińskiego, Wrocław 2014
Chopin in Szymanowski's Writings, w: The Szymanowski Companion, ed. by Paul Cardin and Stephen Downes, Ashgate Publishing Limited, Burlington 2015
Beethoven-Chopin-Rachmaninow: semantyka tonacji c-moll w świetle tradycji romantycznej, w: Analiza dzieła muzycznego: historia - theoria - praxis, red. nauk. Anna Granat-Janki, Tom IV, Akademia Muzyczna im. Karola Lipińskiego, Wrocław 2016
State music in Poland under Stalinist dictatorship: Alfred Gradstein’s Cantata A Word about Stalin (1951), w: Composing for the State, red. Esteban Buch, Igor Contreras, Manuel Silva, Ashgate Publishing Limited, Burlington 2016
Racism in Nazi Historiography and Concepts of Music Theory, w: Nationality vs Universality: Music Historiographies in Central and Eastern Europe, ed. by Sławomira Żerańska-Kominek, Cambridge Scholar Press, Cambridge 2016
recenzje, komentarze, sprawozdania
Introduction to Schenkerian Analysis, - recenzja, “Muzyka” 1986 nr 4
Forma w twórczości Aleksandra Tansmana, - recenzja, "Ruch Muzyczny" 1996 nr 2
Odwieczne pieśni, [komentarz do płyty], CD "Odwieczne pieśni”, Warszawa, DUX, 1997
Józef Koffler, - recenzja w: "Musica Iagellonica" 1997, Vol. 2 (anglojęzyczne wydanie rocznika)
Vaughan Williams Studies, - recenzja, “Muzyka” 1999 nr 3
Mieczysław Karłowicz, Młoda Polska i muzyczny fin de siècle, - "Muzyka" 2000 nr 1
Analiza schenkerowska, - recenzja, "Muzyka" 2001 nr 4
Warschauer Herbst und neue polnische Musik: Rückblicke – Ausblicke, - recenzja, "Muzyka" 2002 nr 1
Twentieth-Century Music T. 1 nr 1, - recenzja, "Muzyka" 2005 nr 2
Dziewiętnastowieczne transkrypcje utworów Fryderyka Chopina. Aspekty historyczne, teoretyczne i estetyczne, - recenzja, "Muzyka" 2006 nr 3
Wprowadzenie do teorii zbiorów klas wysokości dźwięku Allena Forte'a - recenzja, "Muzyka" 2007 nr 1
Polish music since Szymanowski - recenzja, "Muzyka" 2009 nr 2