kompozytor, pedagog, poeta; ur. 21 stycznia 1937, Łomża. Studiował prawo na Uniwersytecie im. Marii Skłodowskiej-Curie w Lublinie (1954-57). W roku 1956 dziewiętnastoletni Bargielski z powodzeniem zadebiutował w Filharmonii Lubelskiej Suitą kolędową na orkiestrę. W 1958 rozpoczął studia kompozytorskie w warszawskiej Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej początkowo pod kierunkiem Piotra Perkowskiego, a po roku u Tadeusza Szeligowskiego. Zaangażowanie Bargielskiego w działalność społeczną (w ramach Zrzeszenia Studentów Polskich) przyczyniło się do zawieszenia go w prawach studenta warszawskiej PWSM na rok akademicki 1962/1963 i w rezultacie – do zmiany uczelni na Państwową Wyższą Szkołę Muzyczną w Katowicach, gdzie kontynuował studia pod kierunkiem Bolesława Szabelskiego, uzyskując dyplom w 1964 na podstawie kompozycji orkiestrowej Parades. W latach 1966-67 odbywał studia uzupełniające u Nadii Boulanger w Paryżu, a w 1972 – w Hochschule für Musik w Grazu. W 1986 był stypendystą Deutscher Akademischer Austauschdienst.

Jest laureatem wielu konkursów kompozytorskich. W 1965 otrzymał I nagrodę na Konkursie Młodych Związku Kompozytorów Polskich za Parades na orkiestrę (1970). Jego Kwartet smyczkowy nr 1 „Alpejski” (1976) uzyskał II nagrodę na Konkursie Kompozytorskim im. Artura Malawskiego w Krakowie w 1976 oraz otrzymał rekomendację w 1981 Międzynarodowej Trybuny Kompozytorów UNESCO w Paryżu. Sen mara na tenor i fortepian do słów Kazimierza Wierzyńskiego (1982) zdobył III nagrodę na Konkursie im. Karola Szymanowskiego w 1982. W 1995 utwór Trigonalia na gitarę, akordeon, perkusję i orkiestrę kameralną (1994) był rekomendowany przez Międzynarodową Trybunę Kompozytorów UNESCO w Paryżu.

W latach 1967-2002 mieszkał w Austrii. Jego żoną – skrzypaczka Maria Magdalena z Rosińskich – otrzymała w 1967 pracę w orkiestrze symfonicznej w Klagenfurcie. Ok. roku 1970 rodzina Bargielskich zamieszkała w Grazu, gdzie żona kompozytora otrzymała angaż w Grazer Philharmonisches Orchester. W roku 1976 Zbigniew Bargielski zatrudniony został w charakterze nauczyciela gry na fortepianie w szkole muzycznej (Städtische Musikschule) w Bruck an der Mur, gdzie pracował do roku 2003. W 1984 roku kompozytor otrzymał obywatelstwo austriackie. W roku 1989 kompozytor zamieszkał w Wiedniu, ale nie przerwał pracy w szkole muzycznej w Brucku.

Dorobek kompozytorski Zbigniewa Bargielskiego obejmuje kilkaset kompozycji reprezentujących rozmaite gatunki i formy. Jego utwory były wykonywane w wielu krajach Europy, w Stanach Zjednoczonych, Japonii, Australii i Ameryce Południowej.

Takie dzieła, jak Koncert na fortepian, perkusję i orkiestrę, Fonoplasticon, Aforyzjada - opera w puzzlach, Clavertett i Kilka minut obecności - poemat domniemany powstały w ramach programu "Zamówienia kompozytorskie", realizowanego przez Narodowy Instytut Muzyki i Tańca.

Zbigniew Bargielski obok kompozycji zajmuje się poezją, publicystyką i pedagogiką muzyczną. Jest profesorem zwyczajnym Akademii Muzycznej im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy, od 2002 roku pełnił funkcję kierownikia Katedry Teorii Muzyki i Kompozycji przy Wydziale Kompozycji, Teorii Muzyki i Reżyserii Dźwięku tejże uczelni; w latach 2005-2014 prowadził klasę kompozycji w Akademii Muzycznej w Krakowie. W roku 2011 kompozytor uzyskał tytuł profesora sztuk muzycznych.

Utwory Zbigniewa Bargielskiego niejednokrotnie ukazwaały się na płytach CD, m.in. Polskiego Radia w serii „Muzyka Naszych Czasów”(2006), a w roku 2012 firma CD Accord wydała jego kwartety smyczkowe w wykonaniu Kwartetu Śląskiego; płyta ta była rekomendowana jako Critics’ Choice for February 2013 przez „MusicWeb International” i otrzymała nominację do nagrody "Fryderyk" w 2013. Kompozycja Bargielskiego Trigonalia na gitarę, akordeon, perkusję i orkiestrę (1994) znalazła się w projekcie muzyczno-publicystycznym 100 na 100. Muzyczne dekady wolności zrealizowanego przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne w 2018 roku.

Swoje rękopisy Zbigniew Bargielski ofiarował Bibliotece Uniwersytetu Warszawskiego w 2019 roku.

W 2022 roku nakładem wydawnictwa Musica Iagellonica ukazała się poświęcona mu monografia Violetty Przech W labiryncie wyobraźni. Zbigniew Bargielski – twórca i dzieło.

Zbigniew Bargielski przez wiele lat działał w Związku Kompozytorów Polskich, pełniąc rózne funkcje w Zarządzie Głównym, Komisji Kwalifikacyjnej, Komisji Repertuarowej Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Współczesnej „Warszawska Jesień”, był jurorem (niejednokrotnie w funkcji przewodniczącego) Konkursów Kompozytorskich. Jest członkiem Steirischer Tonkünstlerbund (od 1978) i Der Österriechischer Komponistenbund (od 1985),

Za wybitne osiągnięcia w dziedzinie kultury muzycznej został wielokrotnie wyróżniony prestiżowymi nagrodami i odznaczeniami, m.in.: „Förderungspreis” (Graz 1983), medalem „Zasłużony dla kultury polskiej” (1990) oraz Krzyżem Oficerskim Polonia Restituta (1995). W Wiedniu otrzymał Anton-Benya-Preis (2000). Został uhonorowany Nagrodą Doroczną Związku Kompozytorów Polskich (2001), nagrodą Polonii Austriackiej „Złota Sowa” (Wiedeń 2008), Złotym Medalem Zasłużony Kulturze Gloria Artis (2011), a w 2017 - Nagrodą Artystyczną Prezydenta Miasta Bydgoszczy oraz Nagrodą Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego za całokształt dorobku.

aktualizacja: 2002, 2008 (mk), 2017 (iz), 2022 (wa)

Twórczość Zbigniewa Bargielskiego jest na tle współczesnej muzyki polskiej zjawiskiem w znacznym stopniu autonomicznym, rozwijającym się niezależnie od mód, trendów i tendencji. Bargielski bardzo umiejętnie korzysta z różnych zdobyczy nowoczesnego języka kompozytorskiego, nie zrywa też radykalnie z tradycją, zachowuje jednak swoisty dystans zarówno wobec modernizmu, jak i postmodernizmu. Charakterystyczny rys nadaje muzyce Bargielskiego koncepcja systemu „centralnego”, organizującego zazwyczaj wysokość dźwięków, ale niekiedy stosowanego przez kompozytora również do organizacji rytmu lub barwy. „Procedura taka zakłada wyodrębnienie dominujących dźwięków - mówi kompozytor, które funkcjonują jako centra dla poszczególnych segmentów formy. Są one wydobywane na pierwszy plan poprzez częste repetycje, podczas gdy inne dźwięki, bardziej neutralne, tworzą strukturalne tło.”

W komentarzu do utworu Slapstick Zbigniewa Bargielskiego, zamieszczonym w książce programowej festiwalu „Warszawska Jesień” z roku 1998, Andrzej Chłopecki pisze: „To jasne, że twórczość Bargielskiego wciąż ewoluuje. Jest to jednak ewolucja, która biegnie jakby po okręgu, poszerzając swój estetyczny wymiar, wzbogacając się niuansowo, a nie skokowo. Warto na to zwrócić uwagę: w ostatnim dwudziestoleciu dziś sześćdziesięciojednoletni kompozytor nie przeszedł przez kryzys zmiany estetycznej orientacji ani gwałtownej (przykładem Penderecki), ani zawoalowanej, lecz równie czytelnej (przykładem Lutosławski). Jeśli jest w tej twórczości jakiś próg, to prawdopodobnie wyznacza go Koncert skrzypcowy z roku 1976. Intensywny walor liryczny tego utworu, choć nie zarażonego bakcylem ani nowej prostoty, ani nowego romantyzmu (który właśnie w tamtym - urastającym do rangi symbolu - roku, nie tylko zresztą polską muzykę frontalnie zaatakował) jest dyekretnym śladem wrażliwości Bargielskiego na powiew Zeitgeistu. Z owej estetycznej zawieruchy muzyka Zbigniewa Bargielskiego wyszła bez szwanku.”
 

Romans dla Fryderyka na zespół kameralny

Walc na kontrabas i fortepian

Siedem studiów na fortepian (1957)

Sinfonia na orkiestrę (1957)

3 compositions de chamber (1958)

Neosonatina na skrzypce i fortepian (1958-1959)

Sonatina na fortepian (1959)

Consensus I na kameralną orkiestrę smyczkową (1961)

Tryptyk polowy na orkiestrę i chór męski (1961-1962)

Pięć sonetów na skrzypce (1962)

Consensus II na wibrafon, altówkę, puzon i flet (1964)

Les desinvoltures na 3 zespoły instrumentów (1964)

Mały książę, opowiadanie muzyczne (1964)

Parades na orkiestrę symfoniczną (1964-1965)

Servert na 1-3 instrumentów smyczkowych, perkusję i fortepian (1966)

Tarcza Achillesa na mezzosopran (alt), altówkę i klarnet basowy  (1967)

Męczeństwo i śmierć Marata, opera (1968)

Danton czyli Kilka obrazów z dziejów Wielkiej Rewolucji Francuskiej, opera pseudohistoryczna (1968-1969)

W kręgu na sopran, alt, baryton, bas solo i zespół kameralny do słów Alicji Patey-Grabowskiej (1969)

Parades 1970 na orkiestrę (1970)

Mała suita dziecięca na zespół kameralny (1970)

Cztery pieśni miłosne na mezzosopran (alt) i fortepian do słów Alicji Patey-Grabowskiej (1971)

Różany ogród na baryton lub alt i klarnet basowy do słów T. S. Eliota (1971)

Gespenster Lügen nicht, opera (1971)

Alicja w krainie czarów, opera kameralna dla młodzieży (1972)

Nature Morte I (Martwa natura I) na skrzypce, gitarę i taśmę (1972)

Nature Morte II (Martwa natura II) na skrzypce, altówkę, wiolonczelę, flet, harfę i taśmę (1972)

Krzesiwo na zespół kameralny  (1972-1973)

Ein Zimmer [wersja I] na klarnet, puzon, wiolonczelę, fortepian i głos recytujący lub taśmę (1973/1987)

Ein Zimmer [wersja II] na klarnet, puzon, wiolonczelę, fortepian, głos recytujący lub taśmę i metronom (1973/1987)

Ein Zimmer [wersja III] na klarnet, puzon, wiolonczelę, fortepian, marimbę, głos recytujący lub taśmę i metronom  (1973/1991)

Trauermusik na orkiestrę kameralną  (1974)

Koncert na perkusję i orkiestrę (1975)

Impromptu na perkusję solo (1975)

Ballade na skrzypce i fortepian (1975)

Koncert na skrzypce i orkiestrę (1975-1976)

Ballade na skrzypce i akordeon (1975/2016)

Rapsodia polska na instrumenty dęte i perkusję (1976)

Kwartet smyczkowy nr 1 „Alpejski” (1976)

Dolina bielejących kości [wersja I] na zespół instrumentalny i perkusję (1977)

Stilleben mit Rose na instrumenty dęte i perkusję (1977)

Dolina bielejących kości [wersja II] na fortepian improwizowany, zespół instrumentalny i perkusję (1977/1993)

Dolina tęczowych dzwonów na fortepian i taśmę (1977/2008)

I zapłoną oboje a nikt nie ugasi na orkiestrę smyczkową (1978)

Klatka dla motyli na kwintet dęty (1978)

W małym dworku, opera według Stanisława Witkiewicza (1979-1980)

Nilpferde na 2 akordeony (1979-1982)

Zapfenstreich na trzy akordeony i perkusję (1979-1982)

Es ist noch Nacht, noch ein Laut na mezzosopran, perkusję i orkiestrę (1980)

Traumvogel na akordeon i perkusję (1980)

Kwartet smyczkowy nr 2 „Wiosenny” (1980)

Wieczór z przeszłości na gitarę, klawesyn i czelestę (1980)

Drewniane skrzydła na 6 perkusistów (1980)

Zyklopenblick na tubę i fortepian (1980-1981)

Nokturn w błękicie na skrzypce i orkiestrę smyczkową (1981)

Ikar na klarnet basowy lub saksofon altowy i marimbafon lub wibrafon (1981)

Vienna G'schichten na 2 fortepiany (1981)

Dwie pieśni na mezzosopran i fortepian (1981)

Halo, panie Mozart!, zabawa fortepianowa dla 3 uczniów (1981)

Spielendes Alphabet na 2 fortepiany i instrumenty perkusyjne (1981-1983)

Rozmowa z cieniem na 2 akordeony (1982)

Gemalte Wolken na akordeon solo (1982)

Sen mara [wersja I] na tenor i fortepian do słów Kazimierza Wierzyńskiego (1982)

Sen mara [wersja II] na baryton i fortepian do słów Kazimierza Wierzyńskiego (1982)

Epitaphium na 2 skrzypiec (1982)

Cztery drzewa z rogiem na kwintet dęty (1982)

W czwórkę po drodze na kwartet saksofonowy (1982)

Portret z pamięci na sekstet smyczkowy: 2 skrzypiec, 2 altówki, 2 wiolonczele  (1982)

Pięciu po drodze, kwartet saksofonowy z marimbą (1982-1986)

Epitaffio secondo na skrzypce i wiolonczelę (1982/1999)

Rondo alla polacca na małą orkiestrę (1983)

Sonnenlieder na mezzosopran, baryton, bas, chór i zespół kameralny (1983)

Labirynt na fortepian (1983)

Totenklage na baryton i dowolne instrumenty (1983)

Noc pożegnań na akordeon i kwartet smyczkowy (1983/1995)

Trzy polskie suity na akordeon solo (1984)

Czarne lustro na gitarę i akordeon (1984)

Inne głosy na obój i klarnet (1984)

Notturno na skrzypce i gitarę (1984)

Notturno'81  na skrzypce i fortepian (1984)

Labyrinth der vergessenen Blicke na wiolonczelę i fortepian  (1984)

Notturno na flet i gitarę (1984/1986)

Zatopiony płomień na skrzypce, wiolonczelę i akordeon (1985)

Ogród namiętności na sopran, klarnet basowy (i saksofon altowy), perkusję i akordeon (1985)

Arc-en-ciel na mandolinę i harfę celtycką (1985)

Muzyka ludowa na dwoje skrzypiec (1985)

Taniec polski na skrzypce (1985)

Ateliermusik II na perkusję i taśmę  (1985)

Kwartet smyczkowy nr 3 „Martwa natura z krzykiem” (1985-1986)

Suita pieśni i tańców na akordeon (1986)

Sprawozdanie z lasku wiedeńskiego na zespół wokalno-instrumentalny (1986)

Quatuor à l’heure dite na kwartet smyczkowy (1986)

Grazer variationen na orkiestrę akordeonową (1987)

Sonata na skrzypce i fortepian (Sonata zapomnienia) (1987)

Nocne ptaki na kwintet klarnetowy (1987)

Panopticum na fortepian na 4 ręce (1987)

Labyrinth na wiolonczelę i akordeon (1987)

Temat z wariacjami na fortepian (1987/2015)

Iluzje na organy i perkusję (1988)

Kaleidoskop na akordeon (1988)

Bildnis na skrzypce (1988)

Aria z kupletem na 2 akordeony (1988)

W ziemi niczyjej, oratorium (1988-1989)

Kwartet smyczkowy z klarnetem "Po drugiej stronie lustra” (1988/2003)

Kwartet smyczkowy z fletem "Po drugiej stronie lustra" (1988/2009)

Kwintet obojowy "Po drugiej stronie ciszy" (1988/2014)

Krąg cieni na kwartet saksofonowy (1989)

Taniec drwali na klarnet, tubę i fortepian (1989)

Cha-ord na orkiestrę (1990)

Egad na akordeon i wibrafon (1991)

Młyn dźwiękowy na orkiestrę akordeonową i perkusję (1991)

Zwischenspiel na 2 fortepiany na 8 rąk  (1991)

Konzert für Trompette und Orchester (1991/2005)

Requiem na orkiestrę (1992)

Mutationen 92' na taśmę (1992)

Przechadzka Beethovena do księcia Lichnowskiego na fortepian (1992)

Muzyka linii nieskończonych na taśmę (1992)

Trigonalia na gitarę, akordeon, perkusję i orkiestrę kameralną (1994)

Kwartet smyczkowy nr 4 „Le temps ardent” (1994)

Concertino for piano and chamber orchestra (1995)

Taniec na granicy światła na zespół kameralny (1995)

Noc-Dzień, 5 pieśni na sopran i fortepian (1995)

Zagubione-odnalezione na skrzypce solo (1996)

Orfeusz na baryton, skrzypce i dzwonki (1996)

W poszukiwaniu straconego dźwięku na flet solo (1996)

Krajobraz wspomnień (Witold Lutosławski in memoriam) na skrzypce, wiolonczelę i fortepian (1996)

Hierofania dla 5 perkusistów (1996)

A la espagnola na gitarę (1996)

Tango na zespół kameralny (1997)

Slapstick na orkiestrę kameralną (1997)

Tango na fortepian (1997/2015)

Shrine for Anonymous Victim, muzyka elektroniczna (1999)

Music for Children na fortepian (1999-2001)

Light Cross, muzyka elektroniczna (2000)

Tangoroso na fortepian na 4 ręce lub 2 fortepiany (2000)

Pchli targ [wersja II] na zespół instrumentalny (2000)

Tango na akordeon (2000)

Pchli targ [wersja I], cykl miniatur fortepianowych na 2 i 4 rąk (2000/2015)

Notturno, ballata e fantasia na fortepian (2000/2015)

Towards Organic Geometry, muzyka elektroniczna (2001)

Kwartet smyczkowy nr 5 „Le temps qui n'est plus” (2001)

Elegeia na fortepian (2001/2015)

Le cristal flamboyant na klawesyn i taśmę (2002)

Jeux à trois na 3 akordeony (2003)

A.S.K. Autoportret na taśmę (2004)

List do Mileny na sopran, skrzypce i fortepian (2005)

L’espace attrapè (Schwytana przestrzeń) na orkiestrę (2005-2006)

Nokturn w czerwieni i błękicie na skrzypce i orkiestrę smyczkową (2006)

Kwartet smyczkowy nr 6 „Dramatyczny” (2006)

Za horyzontem na chór, orkiestrę i taśmę (2008)

Zmyślenia i dziwostany na małą orkiestrę symfoniczną (2009)

Non omnis... na zespół kameralny (2010)

Suita w dawnym stylu na orkiestrę smyczkową (2010)

Misterium przestrzeni na orkiestrę symfoniczną, chór i taśmę elektroniczną (2010-2011)

Das schöne Zimmer na sopran, baryton i zespół kameralny (2011)

Trans-sonans na taśmę (2011)

Hierofania II "decoupage" na perkusję i małą orkiestrę (2011-2012)

Schizofonia na kwartet smyczkowy i fortepian (2012)

Monodia dla Andrzeja [Chłopeckiego] na orkiestrę smyczkową (2012)

Polichromia, czyli EGAD [wersja II] dla Wiener Glass Armonica Duo (2013)

Apokalipsa na taśmę  (2013)

Koncert na fortepian, perkusję i orkiestrę symfoniczną  (2013/2016)

Otwartym oknem nocy na baryton, klarnet basowy, gitarę i perkusję (2014)

Scrabble na fortepian  (2015-2016)

Aria i kuplet na fortepian (2015rev.)

Fonoplasticon na kwintet dęty i fortepian (2016)

Blues na 4 puzony (2016)

Tango na 4 puzony (2016)

Chciałem napisać list do Ciebie dla rapera z towarzyszeniem zespołu kameralnego (2016)

Monodia dla Andrzeja, wersja na flet, obój, klarnet, fagot lub saksofon tenorowy, róg, gitarę i orkiestrę smyczkową (2016)

Kilka minut obecności, poemat domniemany na głos i akordeon (2017)

Domino na flet, skrzypce i wiolonczelę (2017)

Aforyzjada - opera w puzzlach (2018)

Kołysanka na fortepian i harfę celtycką  (2018)

anilo-Vi – klänge na skrzypce, altówkę, wiolonczelę, flet, klarnet, fortepian i perkusję do tekstu Hugo Balla  (2018)

Histe(O)ryjki. Mozaika 21 kamieni na fortepian  (2018-2019)

Clavertett na klawesyn i kwartet smyczkowy  (2020-2021)

Dyptyk krotochwilny dla aktora, na kwintet dęty i perkusję  (2021)

Rapsodia 2022 na fortepian i orkiestrę smyczkową (2022)

Muzyka filmowa

Muzyka do filmu Gorzki chleb obczyzny (1985)

Muzyka do filmu Powszedni dzień Warszawskiego Getta  (1993)

Muzyka do filmu Habsburgowie polscy  (2001-2002)

Muzyka do filmu Dobry jest wspólny posiłek, bo zbliża oddalonych (2007)

Muzyka do filmu Ventzki, czyli Dzieci sprawców – dzieci ofiar  (2009)

Muzyka do filmu Mordechaj Gebirtig, czyli bądź zdrów mój Krakowie  (2012)

Muzyka teatralna

Muzyka do sztuki Ostatnie dni ludzkości (2006-2007)

Muzyka do sztuki Alpejskie zorze (2008)

Muzyka do sztuki Badenheim 1939 (2009)

Muzyka do sztuki Schody Strudlhofu (2009)

artykuły

Pytania i odpowiedzi, „Res Facta” 1971 nr 5

Perkowska Małgorzata, Bargielski Zbigniew, w: Encyklopedia Muzyczna PWM (część biograficzna pod red. Elżbiety Dziębowskiej), t. „ab”, PWM, Kraków 1979

Dąbek Stanisław, Twórczość Zbigniewa Bargielskiego, Ruch Muzyczny 1979 nr 5

Podobińska Klaudia, Bargielski Zbigniew, w: Encyklopedia Muzyczna PWM (część biograficzna pod red. Elżbiety Dziębowskiej), t. „ab - suplement”, PWM, Kraków 1998

Ledzińska Agnieszka, Przech Violetta , Zbigniew Bargielski. Katalog tematyczny utworów, Akademia Muzyczna im. Feliksa Nowowiejskiego / Uniwersytet Muzyczny Fryderyka Chopina, , Bydgoszcz - Warszawa 2012