muzykolog, filolog klasyczny, historyk literatury; ur. 30 marca 1923, Warszawa; zm. 27 grudnia 2016, Warszawa. Studiował filologię klasyczną na tajnym Uniwersytecie Warszawskim, a po 1945 na Uniwersytecie Poznańskim. Uzyskał stopień magistra w 1946 roku w Łodzi. Tam też, w latach 40-tych XX wieku studiował muzykologię pod kierunkiem prof. Alicji Simmon. Doktorat z Filologii Klasycznej obronił na Uniwersytecie Warszawskim w 1950 roku.

Był jednym z założycieli łódzkiego koła Polskiego Towarzystwa Filologicznego (1945). Od 1945 roku był asystentem w Katedrze Filologii Klasycznej Uniwersytetu Łódzkiego; w latach 1947-1953 pracował też w Bibliotece tejże uczelni. Od 1953 roku prowadził ze studentami zajęcia z historii starożytnej na Uniwersytecie Łódzkim. Pełnił funkcje zastępcy profesora (od 1953), następnie docenta (od 1956), dziekana Wydziału Filozoficzno-Historycznego Uniwersytetu Łódzkiego (1964–1966), kierownika Katedry Historii Kultury na Wydziale Filozoficzno-Historycznym Uniwersytetu Łódzkiego (od 1965), dyrektora Instytutu Historii Uniwersytetu Łódzkiego (1967-1968). W tym samym czasie, w latach 1967-1968 wykładał historię polskiej kultury muzycznej XIX w. w Instytucie Muzykologii Uniwersytetu Warszawskiego, zaproszony do współpracy przez ks. prof. Hieronima Feichta i prof. Zofię Lissę. Został zwolniony z uczelni oraz z PZPR w wyniku pomówienia w okresie kryzysu marcowego 1968 roku.

Od połowy 1968 do 1989 roku przebywał w Stanach Zjednoczonych. Wykładał tam Historię Literatury i Kultury Polskiej na Wydziale Języków i Literatur Słowiańskich w New York University (1972-1988). Współpracował z Polish Institute of Arts and Sciences of America w Nowym Jorku. Pełnił funkcję redaktora „The Polish Review”, był doradcą Komisji Oświatowej Kongresu Polonii Amerykańskiej, uczestnikiem zjazdów oraz współtwórcą programów nauczania dla klas licealnych szkół polonijnych w USA. Współpracował także z Fundacją Kościuszkowską oraz Fundacją Jurzykowskiego w wyborze kandydatów do nagród oraz stypendiów amerykańskich obu fundacji. Wykładał też gościnnie na kilku innych uczelniach amerykańskich. Prowadził badania poświęcone twórczości polskich muzyków emigrantów, odkrywając cenne, nieznane polskim naukowcom polonika w bibliotekach i archiwach USA. Wybitny humanista przeanalizował też ogromną ilość prasy dziewiętnastowiecznej, wprowadzając jako pierwszy do użytku naukowego nieznane ówczesnym muzykologom nazwiska artystów.

W roku 1989 roku powrócił do Polski i podjął pracę na Uniwersytecie Warszawskim, prowadząc w latach 1989-2004 wykłady z literatury polskiej. Przez 10 lat wykładał też w Wyższej Szkole Humanistycznej im. A. Gieysztora w Pułtusku. Jego liczne publikacje z zakresu muzykologii były wydawane w kraju i zagranicą, m. in.: Dyrygenci polscy i obcy w Polsce działający w XIX i XX wieku (Kraków: PWM 1964), Henryk Sienkiewicz w muzyce (Warszawa: „Typografika" 2000), Żydzi w kulturze muzycznej ziem polskich w XIX i XX wieku. Słownik biograficzny, (Warszawa: Stowarzyszenie Żydowski Instytut Historyczny, 2014).

Został uhonorowany Nagrodą Ministra Szkolnictwa Wyższego II stopnia (1965) oraz Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1965).

Wiktoria Antonczyk (2017)