kompozytor, pianista, publicysta i pisarz. Urodził się 31 lipca 1810 w Warszawie. Pochodził z rodziny architektów włoskich osiadłych w Polsce w XVIII w. Od 1823 uczył się w Liceum Warszawskim, później w Szkole Głównej Muzyki w klasie fortepianu Józefa Elsnera (razem z Fryderykiem Chopinem). W 1828 wstąpił na Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego. Jego naukę przerwał wybuch Powstania Listopadowego, podczas którego Fontana walczył w randze porucznika artylerii. Upadek Powstania zmusił go do wyemigrowania z Polski. W 1832 dotarł do Paryża. Zajmował się działalnością społeczną, pisał o emigracji polskiej po 1831, uczył gry na fortepianie oraz koncertował (m.in. w Paryżu, Bordeaux, Brukseli i Londynie). Od 1833 do 1837 mieszkał w Londynie, po czym wrócił ponownie do Francji. W 1844 udał się w podróż artystyczną na Kubę i osiadł w Hawanie. Zyskał tam uznanie i został dyrektorem Hawańskiego Towarzystwa Filharmonicznego. Jako pierwszy zaprezentował dotąd nieznaną na Kubie twórczość Chopina. Tu też poznał miłość swego życia, Camilę Dalcour Tennant, z którą ożenił się w 1850. W 1846 zadebiutował jako pianista w Nowym Jorku, gdzie występował także z uczniem Niccolò Paganiniego, skrzypkiem Camillo Sivorim. W 1851 powrócił do Europy. Zamieszkał najpierw w Paryżu, później osiedlił się w Montgeron, w sąsiedztwie Adama Mickiewicza. (Poeta został ojcem chrzestnym syna Fontany, urodzonego w 1853.) W 1855 zmarła Camila, a rodzina żony odebrała Julianowi cały majątek oraz synów z jej pierwszego małżeństwa.
W 1828 wstąpił na Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego. Jego naukę przerwał wybuch Powstania Listopadowego, podczas którego Fontana walczył w randze porucznika artylerii. Upadek Powstania zmusił go do wyemigrowania z Polski. W 1832 dotarł do Paryża. Zajmował się działalnością społeczną, pisał o emigracji polskiej po 1831, uczył gry na fortepianie oraz koncertował (m.in. w Paryżu, Bordeaux, Brukseli i Londynie). Od 1833 do 1837 mieszkał w Londynie, po czym wrócił ponownie do Francji. W 1844 udał się w podróż artystyczną na Kubę i osiadł w Hawanie. Zyskał tam uznanie i został dyrektorem Hawańskiego Towarzystwa Filharmonicznego. Jako pierwszy zaprezentował dotąd nieznaną na Kubie twórczość Chopina. Tu też poznał miłość swego życia, Camilę Dalcour Tennant, z którą ożenił się w 1850. W 1846 zadebiutował jako pianista w Nowym Jorku, gdzie występował także z uczniem Niccolò Paganiniego, skrzypkiem Camillo Sivorim. W 1851 powrócił do Europy. Zamieszkał najpierw w Paryżu, później osiedlił się w Montgeron, w sąsiedztwie Adama Mickiewicza. (Poeta został ojcem chrzestnym syna Fontany, urodzonego w 1853.) W 1855 zmarła Camila, a rodzina żony odebrała Julianowi cały majątek oraz synów z jej pierwszego małżeństwa. Od tego czasu Fontana podupadał na zdrowiu, dokuczała mu choroba kręgosłupa, która spowodowała utratę słuchu. Nie mogąc zajmować się już muzyką zaczął działać na polu literatury – napisał rozprawy: Kilka uwag nad pisownią polską (Bendlikon 1866) i Astronomia ludowa (Poznań 1869) oraz przetłumaczył na język polski Don Kichota z Manczy Miguela de Cervantesa (niewydany rękopis spłonął). Pisał też artykuły do „Dziennika Poznańskiego” oraz „Czasu”. Był członkiem Towarzystwa Literackiego w Paryżu i członkiem honorowym Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk.
Osamotniony, chory i dotknięty niedostatkiem popełnił samobójstwo 23 grudnia 1869 w Paryżu. Został pochowany na Cmentarzu Montmartre we wspólnym polskim grobie.
Julian Fontana do historii przeszedł jako jeden z najbliższych przyjaciół Fryderyka Chopina, jego osobisty sekretarz oraz powiernik. Był czołowym kopistą utworów Chopina, pośrednikiem między kompozytorem i wydawcami, a w latach 1855-1859 został redaktorem pośmiertnego wydania jego kompozycji (op. 66-74), do którego napisał przedmowę.

WAŻNIEJSZE KOMPOZYCJE:

– na fortepian:
Marche funèbre op. 1
Rêverie op. 2
Fantasie Brillante op. 6
Elegia op. 7
Douze études-préludes op. 8
Morceaux caractéristiques en forme d’études op. 9
La Havanne, fantaisie sur des motifs américains et espagnols op. 10
Lolita – valse brillante op. 11
Souvenirs de l’île de Cuba. Deux fantaisies... dédiées à Camille et Léocadie op. 12
Première fantaisie brillante... sur des motifs de la Somnanbule de Bellini op. 14
Deuxime fantasie brillante... sur des motifs de la Somnanbule de Bellini op. 16
Ballade op. 17
Deux romances op. 18
Rhapsodie a la Polka op. 19
Nocturne op. 20
Trois Mazourkas op. 21
Caprice
À la masurka G-dur

– pieśni:
Smutna rzeka
Przypadek
Wyjazd
Zakochana
Polish National Melodies