muzykolog, krytyk muzyczny i teatralny, organizator studiów muzykologicznych na uniwersytecie w Krakowie; ur. 7 lipca 1882, Lwów; zm. 26 października 1953, Kraków. Jako dziecko uczył się gry na fortepianie i na skrzypcach. W okresie gimnazjalnym był dyrygentem zespołów chóralnych, również komponował. W 1901 roku ukończył kurs teorii muzyki w Konserwatorium Galicyjskiego Towarzystwa Muzycznego, gdzie jego nauczycielami byli Stanisław Niewiadomski i Henryk Jarecki. W 1902 roku podjął studia muzykologiczne w Wiedniu u Guidona Adlera. W Wiedniu studiował też filozofię u Friedricha Jodla i językoznawstwo słowiańskie u Vatroslava Jaglicza. U Hermana Graedenera i Arnolda Schönberga uczył się kontrapunktu i kompozycji.

W 1903 roku rozpoczął działalność publicystyczną, zamieszczając swoje artykuły w warszawskim „Echu Muzycznym, Teatralnym i Artystycznym”, czasopismach krakowskich i lwowskich. W Krakowie ukazały się w tych latach pierwsze wydania jego pieśni powstających do tekstów współczesnych poetów: Adama Asnyka, Lucjana Rydla, Leopolda Staffa. W 1906 roku Jachimecki ukończył studia i uzyskał tytuł doktora filozofii w zakresie muzykologii na podstawie pracy Nicolaus Gomółka przygotowanej pod kierunkiem Guido Adlera.

Po studiach powrócił do Krakowa. Rozpoczął pracę jako referent działu muzycznego w „Przeglądzie Polskim”. Następnie, w latach 1907-13, wykładał historię muzyki na kursach im. Baranieckiego oraz - w latach 1908-09 - historię muzyki i kompozycję w Konserwatorium Towarzystwa Muzycznego. Zamieszczał artykuły o charakterze popularyzatorskim w wielu czasopismach, m.in. krakowskim „Czasie”, „Gazecie Lwowskiej”. Publikował także w „Przeglądzie Muzycznym”, „Kwartalniku Muzycznym”, „Sprawozdaniach Krakowskiej Akademii Umiejętności”, przedstawiając wyniki badań prowadzonych w archiwach i bibliotekach Krakowa i innych miast. W 1911 roku habilitował się na podstawie rozprawy Wpływy włoskie w muzyce polskiej, otrzymując tytuł docenta prywatnego. Dla przeprowadzenia jego przewodu habilitacyjnego przybył do Krakowa Guido Adler.

W tym samym roku Jachimecki został wykładowcą muzykologii na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie i kierownikiem Seminarium Teorii i Historii Muzyki - pierwszego akademickiego ośrodka muzykologicznego w Polsce. W ramach prowadzonej działalności naukowej odbywał liczne podróże. Poszukiwał polskich zabytków muzycznych w archiwach i bibliotekach m.in. St.-Gallent (1909), Petersburga (1910), Monachium (1912). W 1918 roku otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego, a w 1921 - profesora zwyczajnego. Zapraszany był przez zagraniczne uniwersytety. W Rzymie, Florencji, Padwie, Bolonii (1924-25), Hamburgu, Frankfurcie (1937) i Budapeszcie (1939) wygłaszał wykłady prezentujące historię muzyki polskiej, w tym w szczególności twórczość Fryderyka Chopina. W latach 1932-33 pełnił funkcję dziekana Wydziału Filozoficznego Uniwersytetu Jagiellońskiego.

W 1939 roku, aresztowany wraz z całym gronem profesorów krakowskiej uczelni, znalazł się w obozie w Sachsenhausen, skąd po kilku miesiącach udało mu się powrócić do Krakowa. Do zakończenia wojny nauczał tajnie w tym mieście historii i teorii muzyki.

Po wojnie ponownie objął funkcję kierownika krakowskiego ośrodka muzykologii (Katedry Muzykologii Uniwersytetu Jagiellońskiego), gdzie pracował do roku 1953.

Jachimecki piastował funkcję wiceprezesa Związku Muzyków Polskich w Krakowie (od 1919 roku) i Polskiego Towarzystwa Muzykologicznego w Warszawie (od 1928 roku). Był członkiem-korespondentem Polskiej Akademii Umiejętności (od 1914 roku Komisji Etnograficznej, od 1925 - Komisji Historii Sztuki), a od 1947 roku - jej członkiem zwyczajnym. W 1947 roku został przewodniczącym Komisji Muzykologicznej. Współpracował jako członek honorowy z komitetem wydawniczym dzieł Palestriny w Rzymie, Towarzystwem im. Fryderyka Chopina w Wiedniu oraz Société française de Musicologie w Paryżu.

Wśród licznych odznaczeń posiadał m.in. Krzyż Komandorski Orderu Polonia Restituta oraz Złoty Krzyż Zasługi.

aktualizacja: 2015 (Zespół POLMIC)

Wybitny, jedyny w swoim czasie prawdziwie twórczy polski muzykolog - Zdzisław Jachimecki współtworzył w pierwszych dziesięcioleciach XX wieku zakres i charakter polskiej muzykologii. Przedmiotem jego prac była zarówno dawna muzyka polska (XV, XVI wieku), jak i współczesna polska i europejska. Interesował się również piśmiennictwem muzycznym i źródłami literackimi (jak pamiętniki czy epistolografia). Posiadał talent literacki i szeroką wiedzę humanistyczną. W swoich publikacjach dążył do ujęć syntetycznych. W jego dorobku naukowym znajduje się m.in. kilka całościowych opracowań dziejów muzyki polskiej, monografie życia i twórczości Fryderyka Chopina, Stanisława Moniuszki, Władysława Żeleńskiego, Ryszarda Wagnera oraz pierwsze całościowe ujęcie dorobku kompozytorskiego Karola Szymanowskiego.

Jako historyk muzyki zjawiska ściśle muzyczne przedstawiał Jachimecki w swoich pracach na tle prądów ideowo-artystycznych epoki, w perspektywie ogólnokulturowej. Stosowane przez niego metody badań historycznych kontynuowały tradycję nurtu XIX-wiecznych badań niemieckich opartych o heroistyczną koncepcję dziejów, w których na pierwszym planie znajdowała się osoba twórcy. Dzieło muzyczne postrzegane nie autonomicznie, lecz jako wytwór osobowości kompozytora, zawierać miało w sobie odbicie jego poglądów, emocji. Stosowaną metodę analityczną Jachimecki określał jako „psychologiczno-biograficzną”. Nie interesował się problematyką analizy czysto formalnej. Zgodnie z ówczesną koncepcją hermeneutyki muzycznej, w opisie budowy i elementów formalnych dzieła koncentrował się na ich charakterze wyrazowym. Charakterystycznym elementem jego postawy naukowej było postrzeganie muzykologii w szerszym kontekście innych dziedzin wiedzy: filozofii, historii literatury, psychologii. Część swojej działalności naukowej Jachimecki poświęcił dawnej muzyce polskiej. Przeszukiwał zagraniczne biblioteki i archiwa w poszukiwaniu polskich utworów. Publikował artykuły i rozprawy o nieznanych polskich zabytkach. Nie prowadził jednak prac źródłoznawczych.

Jachimecki - prawdziwy humanista i erudyta posiadający łatwość posługiwania się piórem - zajął się upowszechnianiem muzyki poprzez działalność popularyzatorską. Publikował recenzje muzyczne, kierował działem audycji muzycznych w Polskim Radiu, organizował w Krakowie koncerty i pogadanki, podczas których występował także w roli prelegenta. Po latach, Bogusław Schaeffer pisał na łamach „Ruchu Muzycznego”: „Profesor Jachimecki wiedział wiele o muzyce, promieniał mądrością, inteligencją i wyrafinowanym smakiem, był kimś; w moim pojęciu odbijał od wszystkich tych, którzy zajmowali się muzyką, w stopniu budzącym lęk i szacunek. Pochodził ze starej szkoły, która ceniła sobie piękno wykładu i szeroką wiedzę. [...] Po latach, kiedy studiowałem w Krakowie muzykologię, miałem okazję słyszeć o popularności Jachimeckiego, zwłaszcza jego prywatnych wykładów, na które tłumnie uczęszczano, gdyż - jak to stale podkreślano - były wyjątkowo atrakcyjne. Jachimecki popisywał się niczym aktor, był gwiazdorem; do opinii sumiennego i odpowiedzialnego profesora uniwersytetu dokładał nimb znakomitego popularyzatora.”

Działalność naukowa Zdzisława Jachimeckiego spotykała się w swoim czasie z zarzutami formułowanymi przez drugiego nestora polskiej muzykologii - Adolfa Chybińskiego. Dwaj profesorowie, na potwierdzenie istniejących pomiędzy nimi różnic charakteru, w odmienny sposób podchodzili również do pracy naukowej i naukowego warsztatu. Jachimecki ukazywał w swoich pracach rozległe perspektywy badawcze. Nie obawiał się formułowania uogólniających stwierdzeń, które opierał na szerokiej wiedzy humanistycznej i badawczej intuicji. Chybiński przywiązywał dużą wagę do szczegółowej analizy źródłowej i technicznej. Wierny był kultowi źródłoznawstwa i faktografii, a publikacjom Jachimeckiego zarzucał brak obiektywizmu i wartości naukowej. W nawiązaniu do polemiki wywołanej niepochlebną recenzją swojej książki pt. Ryszard Wagner (Warszawa, 1922), w jednym z listów Jachimecki pisał do Chybińskiego, że w istocie „[...] mało powagi przedstawia widowisko dwóch zwyczajnych profesorów muzykologii, z których jeden drugiemu zarzuca, że nie wie, co to jest tonacja, a drugi musi pierwszemu wykazywać, że nie doczytał żadnego zdania do końca w krytykowanej książce.” Ostatecznie jednak różnice osobowości i poglądów obu profesorów przełożyły się na antagonizm, jaki zaistniał między lwowskim ośrodkiem muzykologii (określanym też jako „szkoła Chybińskiego”) a ośrodkiem krakowskim, którym kierował Jachimecki.

Zainteresowania Zdzisława Jachimeckiego literaturą i teatrem sprawiły, że w środowisku krakowskim był on również uznanym recenzentem teatralnym. Pozostawił także własne przekłady literackie tekstów pieśni Franciszka Schuberta, Franciszka Liszta, Hugo Wolfa, Claude’a Debussy’ego, Ryszarda Straussa oraz librett dzieł operowych Ryszarda Wagnera: Tristana i Izoldy, Lohengrina, Śpiewaków norymberskich.

Powój pieśń do słów Adama Asnyka na głos z towarzyszeniem fortepianu

Choć nie mam pól... pieśń do słów Lucjana Rydla na głos z towarzyszeniem fortepianu

Na dzień dobry pieśń do słów Mariana Gawalewicza na głos z towarzyszeniem fortepianu

Tęsknica pieśń do słów Zdzisława Dębickiego na głos z towarzyszeniem fortepianu

Wysokie C operetka [zaginiony]

Królewna pieśń do słów Stanisława Brzozowskiego na głos z towarzyszeniem fortepianu (1902)

Fantazja symfoniczna (1912)

Kiedy spotykam Cię pieśń do słów Leopolda Staffa na głos z towarzyszeniem fortepianu (1918)

Jakże możecie kwiaty pieśń do słów Leopolda Staffa na głos z towarzyszeniem fortepianu (1918)

książki

Józef Haydn 1732-1809, Drukarnia „Czasu”, Kraków 1910

Stanisław Moniuszko (1818-1872), Gebethner i Wolff, Warszawa 1911

Wpływy włoskie w muzyce polskiej. Napisał Zdzisław Jachimecki. Studya do historyi muzyki w Polsce, tom 1: 1540-1640, Akademia Umiejętności, Kraków 1911

Historia muzyki polskiej (w zarysie), Gebethner i Wolff, Warszawa 1920

Moniuszko, Warszawa 1921

Ryszard Wagner. Życie i twórczość, Gebethner i Wolff, Warszawa 1922

Fryderyk Chopin. Rys życia i twórczości, Drukarnia Narodowa, Kraków 1927

Muzyka polska od czasów najdawniejszych do roku 1930,, cz. I: Epoka Piastów i Jagiellonów, cz. II: Epoka królów elekcyjnych do upadku niepodległości 1572-1795, cz. III: 1796-1863, cz. IV: 1864-1914, cz. V: 1915-1930, w: Polska, jej dzieje i kultura, red. A. Brückner, 3 tomy, Warszawa 1928-32; część I, III-V: Kraków 1929-1932

Frédéric Chopin et son oeuvre, Delagrave, Paryż 1930

Na marginesie pieśni studenckiej z XV wieku. Wyjaśnienie utworu „Breve regnum erigitur” z rkp. nr 52 Biblioteki Krasińskich w Warszawie, Drukarnia „Głosu Narodu”, Kraków 1930

Eppur... si camminava! (A jednak... się maszerowało!). Epilog sprawy pieśni studenckiej z XV wieku Breve regnum erigitur, Drukarnia „Głosu Narodu”, Kraków 1931

Na drugim marginesie pieśni studenckiej z XV wieku „Breve regnum erigitur”. P. dr Marii Szczepańskiej odpowiedź rzeczowa, Drukarnia „Głosu Narodu”, Kraków 1931

Jeszcze trochę o „wpływologji muzycznej” w oświetleniu prof. dra Adolfa Chybińskiego. O „symfonji średniowiecznej” Mikałaja z Radomia i Polskiem Radjo; O różnicy między nauką i „nauką” prof. Chybińkiego i kilka smutnych, Drukarnia „Głosu Narodu”, Kraków 1935

Łacińska pieśń do św. Stanisława z XV wieku, Gebethner i Wolff, Kraków 1935

Pod jakim kątem patrzy prof. dr Adolf Chybiński na kwestię wpływologji muzycznej (wyjaśnienie enigmatyczności artykułu „Do kwestji wpływologji muzycznej” w Muzyce Polskiej zeszyt IV r. 1934), Drukarnia „Głosu Narodu”, Kraków 1935

W kole zagadnień Bogurodzicy, Drukarnia Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, Lwów 1936

Mikołaj Gomółka i jego poprzednicy w historii muzyki polskiej, Czytelnik, Wiedza Powszechna, Warszawa 1946

Muzyka kościelna Moniuszki, Czytelnik, Wiedza Powszechna, Warszawa 1947

Bartłomiej Pękiel, Czytelnik, Wiedza Powszechna, Warszawa 1948

Muzyka polska w rozwoju historycznym od czasów najdawniejszych do doby obecnej,, tom 1, cz. I: Od Bogurodzicy do Chopina włącznie, Kraków 1948

Muzykologia i piśmiennictwo muzyczne w Polsce, Polska Akademia Umiejętności, Kraków 1948

Chopin. Rys życia i twórczości, Instytut Wydawniczy „Sztuka”, Warszawa 1949

Muzyka polska w rozwoju historycznym od czasów najdawniejszych do doby obecnej,, tom 1, część II: Wiek XVIII do połowy wieku XIX, Kraków 1951

Jachimecki Z., Poźniak W., Antoni Radziwiłł i jego muzyka do „Fausta”, Kraków 1957

Władysław Żeleński. Życie i twórczość (1837-1921), PWM, Kraków 1959

Chopin. La vita e le opere, Ricordi, Mediolan 1962

artykuły

Ryszard Wagner w świetle listów do pani M. Wesendonk, „Przegląd Polski” XXXIX, 1905

Mozart. W 150 rocznicę urodzin, „Przegląd Polski” XL, 1906

Opery Wolfganga Amadeusza Mozarta, „Przegląd Polski” XL, 1906

K. Loewe jako twórca muzyki do ballad Adama Mickiewicza, „Pamiętnik Literacki” VI, 1907

Muzyka w Polsce, w: Polska, obrazy i opisy, Lwów 1907

Mikołaj Gomółka i jego stosunek do współczesnych kompozytorów psalmów,, „Sprawozdania Akademii Umiejętności” XII [skrót pracy doktorskiej], 1907

„Stara Baśń” opera Władysława Żeleńskiego, „Przegląd Polski” XLI, 1907

Hugo Wolff, (szkic biograficzno- estetyczny), Kraków 1908

Beethoven w swojej korespondencji, „Przegląd Polski” XLII, 1908

Das „richtige” Datum des Briefes L. van Beethovens an die unterbliche Geliebte, „Zeitschrift der Internationalen Musikgesellschaft” IX, 1908

Hugo Wolf, „Przegląd Polski” XLII, 1908

Prądy i kierunki w dzisiejszej muzyce polskiej, „Ateneum Polskie” I, 1908

Zygmunt Noskowski, „Przegląd Polski” XLII, 1908

Adam Jarzębski jako kompozytor koncertów i kanzon, „Młoda Muzyka” II, 1909

Studia do historii tańca w Polsce, „Młoda Muzyka” II, 1909

Kontrapunkciści polscy w kapeli Władysława IV, „Młoda Muzyka” II, 1909

Karola Szymanowskiego kompozycje fortepianowe, „Młoda Muzyka” II, 1909

Chopin jako harmonista, „Przegląd Muzyczny” 1910 nr 5

Wyraz i technika kompozytorska w muzyce polskiej, „Przegląd Muzyczny” 1910 nr 20

Fryderyk Chopin, „Biblioteka Warszawska” LXX, 1910

Z uroczystości chopinowskich we Lwowie, „Przegląd Polski” XLIV, 1910

J. Haydn (1732-1809), „Przegląd Polski” XLIV, 1910

Zabytki muzyki polskiej w bibliotece Carskiej w Petersburgu, „Sprawozdania Akademii Umiejętności” XV, 1910

Zasadnicze różnice między współczesną muzyką niemiecką a francuską, „Przegląd Muzyczny” 1910 nr 1

C. Debussy, „Przegląd Muzyczny” 1910 nr 2

Nieznana piosenka francuska o królowej Marii Ludwice, „Przegląd Muzyczny” 1910 nr 24

Autobiografia R. Wagnera, „Przegląd Muzyczny” 1911 nr 7

Z muzyki dramatycznej w Niemczech i Francji, „Przegląd Muzyczny” 1911 nr 22-24

Kilka niekompletnych kompozycji wielogłosowych mistrzów polskich z XVI w., „Kwartalnik Muzyczny” 1911 nr 1

Muzyka kościelna polska w XVI stuleciu w świetle ostatnich badań, „Miesięcznik Kościelny” II, 1911 nr 8/9

O muzyce. Nowe plony muzyki polskiej, „Miesięcznik Literacki i Artystyczny” I, 1911 nr 1

R. Wagner, „Nauka i Sztuka” XII, 1911

Dwa tańce polskie, „Życie Polskie” VII, 1912

Kolekcja pieśni i psalmów polskich z XVI w. w Bibliotece Ordynacji Zamoyskiej, „Sprawozdania Akademii Umiejętności” XVII, 1912

„Rondo” na fortepian Mieczysława Karłowicza, „Sztuka” II, 1912

Pierwsze kompozycje Mieczysława Karłowicza, „Sztuka” II, 1912

Stefano Arteaga i Ryszard Wagner jako teoretycy dramatu muzycznego, „Przegląd Muzyczny” 1912 nr 11-15

Stefano Arteaga i Ryszard Wagner jako teoretycy dramatu muzycznego, „Museion” II, 1912

Z najnowszych badań nad muzyką polską, „Wiedza i Postęp” II, 1912 nr 3-4

Tabulatura organowa z biblioteki klasztoru św. Ducha w Krakowie z roku 1548, Akademia Umiejętności, Kraków 1913

"Ariadna na Naxos" [Ryszarda Straussa], „Przegląd Muzyczny” 1913 nr 6

Ewolucja w twórczości Wagnera, „Przegląd Muzyczny” 1913 nr 11

Twórczość Marcina Mielczewskiego kompozytora 17 w., „Sprawozdania Akademii Umiejętności” XVIII, 1913 nr 6

Na marginesie tabulatury Jana z Lublina, „Kwartalnik Muzyczny” 1913 nr 4

Chwała Tobie, gospodynie, „Przegląd Muzyczny” 1913 nr 14/15

Rozwój kultury muzycznej w Polsce, „Przegląd Polski” XLVIII, 1914

Tabulatura organowa z drugiej połowy XVI wieku, polskiego pochodzenia, „Sprawozdania Akademii Umiejętności” XIX, 1914 nr 2

Muzyka na dworze króla Władysława Jagiełły 1424-1430, „Rozprawy Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności” LIV, Kraków 1915

Muzyka w Warszawie, „Rok Polski” I, 1916

Eine polnische Orgeltabulatur aus dem Jahre 1548, „Zeitschrift für Musikwissenschaft” II, 1919 nr 2

Polish Music, „The Musical Quarterly” VI, 1920

Karol Szymanowski, „The Musical Quarterly” VIII, 1922

Przegląd prac z zakresu muzyki polskiej, „Bulletin de la Société Union Musicologique” II, 1922

Muzyka w Krakowie, „Rocznik Ilustrowany Towarzystwa Sztuk Pięknych” I, 1923

Muzykologia w Polsce, „Polska Współczesna” II, 1923

Deux opéras polonais sur Napoleon, „La Revue Musicale” V, 1924

Moderne polnische Musik, w: Guido Adler Handbuch der Musikgeschichte, Frankfurt n. Menem 1924

Około najnowszej muzyki, „Czas” LXXVI, 1924

S. Moniuszko and Polish Music, „The Slavonic Review” II, Londyn 1924

O kilku nowych polskich kompozycjach kameralnych, „Kurier Literacko-Naukowy” II, 1925

Ronsard w starej i nowej muzyce, „Przegląd Muzyczny” 1925 nr 11

„Missa solemnis” Beethovena, „Przegląd Muzyczny” 1925 nr 15-16

Barwo-świetlna muzyka, „Kurier Poznański” XXI, 1926

Dusza i czyn artystyczny Mieczysława Karłowicza, „Śpiewak” VII, 1926

Dusza i czyn artystyczny Mieczysława Karłowicza, „Głos Narodu” XXXIII, 1926

Karol Szymanowski, „Śpiewak” VII, 1926 nr 10-12; VIII, 1927 nr 1

Nokturny Szopena, „Muzyka” 1926 nr 10-12

Pierwsza drukowana kompozycja Chopina z r. 1817-go, „Tygodnik Ilustrowany” LVIII, 1926 nr 47

Powstanie i losy „Fidelia”, „Śpiewak” VII, 1926 nr 2-3

Beethoven z perspektywy stu lat, „Śpiewak” VII, 1926 nr 5

Ze współczesnej muzyki italskiej, „Przegląd Muzyczny” 1926 nr 8

Karol Szymanowski. Rys dotychczasowej twórczości, „Przegląd Współczesny” VI, 1927 nr 60-62

Barwo-świetlna muzyka, „Śpiewak” VIII, 1927 nr 9

Część muzyczna „Bogurodzicy”, „Sprawozdania Akademii Umiejętności” XXXI, 1927 nr 1

La premiere composition imprimée de Chopin, „La Revue Musicale” VIII, 1927 nr 5

Myśli o muzyce Beethovena, „Muzyka” 1927 nr 3-5

Erik Satie, „Muzyka” 1927 nr 4

Karol Szymanowski: rys dotychczasowej twórczości, Skład Główny w Księgarni Jagiellońskiej, Kraków 1927

Z dziejów pieśni „Bogurodzica”, „Muzyka” 1927 nr 10

Spuścizna artystyczna Marcina Leopolity w muzykologii polskiej, „Przegląd Muzyczny” 1928 nr 10-11

S. Moniuszko, „The Musical Quarterly” XIV, 1928

Polskie opery o Napoleonie, „Muzyka” 1929 nr 1

Nie uwzględnione dotychczas źródło melodii Bogurodzicy, „Muzyka” 1930 nr 2

Symbolismus in der Motivik der ersten gregorianischen Credo, [w księdze pamiątkowej Guido Adlera], Wiedeń 1930

Średniowieczne zabytki polskiej kultury muzycznej,, cz. I: Łacińskie historiae, hymny i sekwencje Kościoła Polskiego, „Muzyka Kościelna” V, 1930 nr 3-6

Pismo o elekcji Zygmunta Augusta w r. 1530, „Miscellanea Biblioteczne” I, II, Kraków 1930

Twórczość chóralna i liryczna współczesnych kompozytorów polskich, w: Księga pamiątkowa VI Ogólnopolskiego Zjazdu Śpiewaków i Śląskich Uroczystości Moniuszkowskich w Katowicach, Katowice 1930

Z zagadnień o istocie twórczości muzycznej, „Kurier Codzienny” V, 1930

Polska muzyka i polscy muzykologowie, „Muzyka” 1931 nr 1

Od pierwszej do ostatniej muzyki do „Fausta”..., „Głos Narodu” XXXIX, 1932

Uwagi z powodu wydania kompozycji „Tamburitta” Adama Jarzębskiego w zeszycie nr XI Wydawnictwa Dawnej Muzyki Polskiej, Drukarnia „Głosu Narodu”, Kraków 1932

Rzut oka na współczesny teatr włoski., Pogadanka wygłoszona dnia 31 marca 1933 r. w Kollegjum Wykładów Naukowych, Drukarnia „Głosu Narodu”, Kraków 1933

Droga twórcza R. Straussa, „Muzyka” 1934 nr 6/7

Przemówienie na uroczystości otwarcia Wydziału muzykologicznego w Państwowem Konserwatorjum Muzycznem w Warszawie dnia 20 lutego 1934, Drukarnia „Głosu Narodu”, Kraków 1934

Losy muzykologii na terenie stolicy, „Muzyka” 1934 nr 3

Nie wydany dotychczas „Polonez B-dur” Fryderyka Chopina, „Sprawozdania Polskiej Akademii Umiejętności” XXII, 1934 nr 1

Obrona autentyczności „Poloneza Ges-dur” Fryderyka Chopina..., „Sprawozdania Polskiej Akademii Umiejętności” XXII, 1934 nr 1

Kompozycje Fryderyka Chopina z okresu dziecięctwa i lat chłopięcych, „Instytut Fryderyka Chopina” I, Warszawa 1937

Karol Szymanowski w zaraniu sławy, „Kurier Literacko-Naukowy” XIV 1937, XV 1938

R. Wagner i Polska, „Ilustrowany Kurier Codzienny” XVIII, 1937

Stanisław Niewiadomski i jego znaczenie dla polskiej kultury muzycznej, „Wiek Nowy” XXXVII, 1937

Pierwszy zarys libretta opery „Król Roger - Pasterz” Karola Szymanowskiego, „Przegląd Muzyczny” 1939

„Jeszcze Polska” i „Hej, Slovane”, „Życie Słowiańskie” I, 1946 nr 1

Kto był pierwszym nauczycielem Karola Szymanowskiego?, „Ruch Muzyczny” 1946 nr 8/9

Henryk Opieński - wspomnienie pośmiertne, „Ruch Muzyczny” 1946 nr 19

Henryk Opieński - wspomnienie pośmiertne, „Teatr Ludowy” II, 1947 nr 6

Czy istotnie kompromitacja krytyków? Głos na temat pieśni Ignacego Marcelego Komorowskiego, „Ruch Muzyczny” 1947 nr 1

Ofiarna twórczość w służbie społeczeństwa, „Ruch Muzyczny” 1947 nr 13/14

Znaczenie muzyki i muzykologii w społeczeństwie, „Ruch Muzyczny” 1947 nr 21-22

Operetka Karola Szymanowskiego, „Odrodzenie” IV, 1947

Z listów Karola Szymanowskiego, „Odrodzenie” IV, 1947

Czy znasz ten kraj? - Ballada „Mignon” Goethego w kompozycji Beethovena, Spontiniego, Liszta, Schumanna i Moniuszki, „Ruch Muzyczny” 1948 nr 7

F. Smetana w 125. rocznicę urodzin, „Życie Słowiańskie” IV, 1949

F. Smetana w 125. rocznicę urodzin, „Wiedza i Życie” XVIII, 1949 nr 8/9

Poezje Adama Mickiewicza w utworach polskich i obcych kompozytorów, „Wiedza i Życie” XVIII, 1949 nr 4

Fryderyk Chopin, „Wiedza i Życie” XVIII, 1949 nr 11

Problem organizacji muzykologii, „Ruch Muzyczny” 1949 nr 1/2

Problem organizacji studiów muzykologicznych, „Kwartalnik Muzyczny” 1949 nr 25

Chopin w Warszawie, w: Warszawa, miasto Chopina, red. Z. Jachimecki i M. Idzikowski, Warszawa 1950

Władysław Żeleński. Życie i twórczość (1837-1921), „Rocznik Krakowski” XXXII, zeszyt 5, 1952

Operetka Karola Szymanowskiego, „Muzyka” 1952 nr 3/4

Monbar czyli Flibustierowie, „Pamiętnik Teatralny” I, 1952 nr 2/3

Zagadnienie genezy libretta i aspektu społecznego opery Stanisława Moniuszki „Halka”, „Pamiętnik Teatralny” II, 1953 nr 2-6

Chopin. Rys życia i twórczości, w: „Z pism Zdzisława Jachimeckiego” II [przedruk], PWM, Kraków 1957

Antoniego Radziwiłła muzyka do „Fausta”, w: Z. Jachimecki i W. Poźniak Antoni Radziwiłł i jego muzyka do „Fausta”, Kraków 1957

Ryszard Wagner. Życie i twórczość, w: „Z pism Zdzisława Jachimeckiego” IV [przedruk], PWM, Kraków 1958

Moniuszko, w: „Z pism Zdzisława Jachimeckiego” III [przedruk], PWM, Kraków 1961

edycje krytyczne, redakcje naukowe

Wspomnienia Karola Kurpińskiego w podróży roku 1823, „Przegląd Naukowy i Literacki” 1911 nr 3-12

Wacław z Szamotuł , In te Domine speravi,, Wydawnictwo Dawnej Muzyki Polskiej IX, 1930

Rozprawy i notatki muzykologiczne, Wydawnictwo Koła Muzykologów U.U.J. i Kuratora Koła, 2 zeszyty, Kraków 1934; 1935/36

Trzy polonezy z lat najmłodszych Fryderyka Chopina,, z pierwodruku i rękopisów oprac. i wydał Z. Jachimecki, Kraków 1947

Fryderyk Chopin. Wybór listów, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1949

Warszawa, miasto Chopina,, red. Z. Jachimecki i M. Idzikowski, Warszawa 1950

Karola Kurpińskiego dziennik podróży 1823, Kraków 1954

Winowicz Krystyna (opr.), Troski i spory muzykologii polskiej 1905-1926. Korespondencja między Adolfem Chybińskim i Zdzisławem Jachimeckim, PWM, Kraków 1983

Duszyk Krystyna, Dziębowska Elżbieta, Jachimecki Zdzisław, w: Encyklopedia Muzyczna PWM (część biograficzna pod red. Elżbiety Dziębowskiej), t. „hij”, PWM, Kraków 1993