[Richard Michael Klisowski]

kompozytor, poeta, skrzypek, dyrygent, teoretyk muzyki, redaktor, pedagog; ur. 29 października 1937, Łuck; zm. 30 marca 2024, Wrocław. Studiował cztery kierunki w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej we Wrocławiu: grę na skrzypcach w klasie Edwarda Statkiewicza (dyplom mgr nr 251, 1965), prowadzenie zespołów wokalnych i instrumentalnych w klasie Radomira Reszkego (dyplom magisterski nr 477, 1970), teorię muzyki (dyplom mgr nr 591 na podstawie pracy Koncerty skrzypcowe Grażyny Bacewicz, 1973) i kompozycję pod kierunkiem Tadeusza Natansona (dyplom mgr 1973). Studia kompozytorskie uzupełniał w Hochschule für Musik und darstellende Kunst (ob.: Universität für Musik. und darstellende Kunst) w Wiedniu w latach 1973–1977. Pod kierunkiem Dietera Kaufmanna ukończył z wynikiem bardzo dobrym studia eksperymentalnej muzyki elektroakustycznej (dyplom 1975). Studia kompozycji specjalnej odbyte najpierw pod kierunkiem Ericha Urbannera (1973/74), a następnie w klasie Romana Haubenstocka-Ramatiego (1974–1977), zakończył otrzymaniem dyplomu z wyróżnieniem w 1977.

Został laureatem wielu nagród kompozytorskich w kraju i za granicą, m.in. w 1969 otrzymał wyróżnienie za Pieśń o żołnierzach z Westerplatte na chór mieszany a cappella (1969) na Ogólnopolskim Konkursie Kompozytorskim im. Stanisława Wiechowicza w Międzyzdrojach, w 1970 – III nagrodę za ten sam utwór na Konkursie Kompozytorskim z okazji 50-lecia Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Poznaniu, w 1975 – II nagrodę za Lineamenti per chitarra solo (1975) na Ogólnopolskim Konkursie Kompozytorskim na utwór na gitarę klasyczną w Łodzi oraz II nagrodę za Quartetto per archi (1975) na Konkursie Młodych Kompozytorów Związku Kompozytorów Polskich, w 1976 – III nagrodę we wszystkich kategoriach (I nie przyznano nikomu) za utwór Polichronia per percussione (1974) na konkursie „Neue Musik für die Musikschule” zorganizowanym z okazji 750-lecia miasta Hamm w RFN; III nagrodę i nagrodę Agfa Gevaert za Cadenza per violino, pianoforte e synthesizer (1975), IV nagrodę i nagrodę Universal Edition za Memento na taśmę (1976) i V nagrodę za La nature morte na taśmę (1975-76) na Międzynarodowym Konkursie Muzyki Eksperymentalnej SIMC w Wiedniu, nagrodę promocyjną radia austriackiego za Anantas-Emanation (1977).

W latach 80-tych XX wieku otrzymał dwie najwyższe nagrody: I nagrodę na Międzynarodowym Festiwalu Teatrów Pantomimy w Sofii (13-17.05.1986) jako kompozytor współautor spektaklu Teatru Mimu GEST p.t. „Próby” z muzyką elektroakustyczną oraz Grand Prix za Łuck-Holocaust na organy i perkusję na konkursie towarzyszącym XXII Legnickim Dniom Muzyki Kameralnej i Organowej (1989).

Zdobył również II nagrodę (I nagrody nie przyznano nikomu) na konkursie kompozytorskim im. K. Szymanowskiego w Warszawie (1992) za Sonate – Fantaisie pour violon seul. Hommage à Karol Szymanowski i I nagrodę za Baceviciana. Druid Story na konkursie kompozytorskim im. G. Bacewicz w Warszawie (1999). Nagrodę promocyjną otrzymał za Mantra-Tantra na głos, Yamaha’ę SPX 1000, taśmę skrzypce i fortepian na Międzynarodowym Konkursie Muzyki Komputerowej w Seulu (2000). Utwór ten, jako jedyny polski, był prezentowany na międzynarodowym festiwalu muzyki komputerowej w Seulu oraz w internetowym WebRadio w Korei. W 2006 roku po otrzymaniu nagrody na międzynarodowym konkursie zorganizowanym przez DEGEM (niemieckie stowarzyszenie muzyki elektroakustycznej), utwór Triptyque pour 3 jazzmans et tape prezentowany był w ramach Światowego Festiwalu Nowej Muzyki w Elektroakustycznej Nocy Muzycznej i w programie WebRadio w Stuttgarcie w Niemczech.

W 2008 utwór In Memory of John Cage został wyłoniony w drodze konkursu i jako jedyny reprezentował PSEME na międzynarodowym festiwalu federacji stowarzyszeń elektroakustycznych CIME: Electroacoustic Music Days 2008 – Rethymno na Krecie.

Jego muzykę wykonywano w Polsce (m.in. w Warszawie, Wrocławiu, Katowicach), a także w Bourges, Stockholmie, Grazu, Zagrzebiu, Eindhoven, Enschede, w ramach serii Gaudeamus-Konzerten (Holandia), Musik und Technik w Wiedniu, Geist und Form, Acustica, Elektronischer Frühling (Austria), Łucku i Równem na Ukrainie oraz w ramach portretów kompozytorskich w radiu polskim i austriackim.

Kompozycje Klisowskiego zostały nagrane dla Polskiego Radia, Telewizji Polskiej, Radia Austriackiego, Radia Francuskiego, Radia Niemieckiego i Radia Szwajcarskiego.

W latach 1973–1992 współpracował z wydawnictwami Universal Edition i Ariadne Verlag w Wiedniu. W okresie pobytu w Austrii występował jako skrzypek solista, kameralista i muzyk orkiestrowy (koncertmistrz).

Po powrocie do kraju (1978) był zatrudniony w Akademii Muzycznej we Wrocławiu najpierw jako wykładowca, potem starszy wykładowca, a po przewodzie II stopnia w AMFC w Warszawie jako docent i profesor (od 1990). Wykładał także w Hochschule für Musik und darstellende Kunst w Wiedniu oraz Hogeschool Enschede w Holandii.

W 1978 po otrzymaniu angażu na stanowisko wykładowcy kompozycji w PWSM we Wrocławiu utworzył studio muzyki eksperymentalnej i powołał do życia Wydawnictwo Autorskie oraz Grupę Muzyki Eksperymentalnej GEMEL (1979). Stały skład grupy poszerzany był w miarę potrzeb o grono współpracowników, twórców i wykonawców polskich i zagranicznych. Przy realizacji spektakli audiowizualnych Grupa GEMEL współpracowała między innymi z Ośrodkiem Teatralno-Plastycznym „Centrum Światła”, Teatrem Mimu „Gest”, aktorami Wrocławskiego Teatru Pantomimy, plastykami Teatru Polskiego we Wrocławiu, Teatrem Instrumentalnym „K&K” z Wiednia, z artystą plastykiem Andrzejem Bieniem, artystą fotografikiem Jerzym Olkiem, realizatorem efektów świetlnych Zbigniewem Suzem z Teatru Współczesnego we Wrocławiu i wieloma innymi. Grupa GEMEL dokonała licznych prawykonań światowych, polskich i wrocławskich utworów muzyki eksperymentalnej z udziałem znanych polskich i zagranicznych solistów i zespołów, między innymi na koncertach abonamentowych Filharmonii Wrocławskiej, na festiwalach Polskiej Muzyki Współczesnej, Dniach Muzyki Współczesnej, Festiwalach Oratoryjno – Kantatowych „Wratislavia Cantans” oraz na festiwalach międzynarodowych w Austrii. Na koncertach z Grupą GEMEL jako soliści wystąpili, między innymi: fleciści René Clemencic (flety proste) i Grzegorz Olkiewicz (flety poprzeczne), klarnecista Jan Tatarczyk, saksofonista Alan Pituch, oboista Igor Trella, puzonista Janusz Daniel, tubista Zdzisław Piernik, perkusista Jacek Wota i in., pianiści Andrzej Dutkiewicz, Mirosław Gąsieniec, Urszula Krysta i Grzegorz Kurzyński, śpiewaczka Barbara Krahel, aktorka Gunda König, skrzypkowie Krzysztof Bruczkowski, Romuald Gwardak, Ryszard M. Klisowski i Juliusz Michalski, wiolonczelistka Lidia Grzanka. Ponadto na syntezatorach grali: Włodzimierz Kotoński, Ryszard M. Klisowski, Ryszard Matusewicz i Ryszard Tomczyk. Reżyserię dżwięku sprawowali: Stanisław Janik, Ryszard M. Klisowski i Ryszard Matusewicz. Wśród zespołów znalazły się między innymi: Wrocławska Grupa Perkusyjna i zespoły instrumentalne Filharmonii Wrocławskiej.

Ryszard Klisowski był organizatorem i dyrektorem artystycznym IV międzynarodowej edycji festiwalu „Dni Muzyki XX wieku” (1–16 kwietnia 1989) we Wrocławiu oraz organizatorem sesji naukowych poświęconych problematyce muzyki współczesnej. Przy współpracy z Polskim Radio i inżynierami: Stanisławem Rybarczykiem, Ryszardem Matusewiczem i Ryszardem Tomczykiem oraz elektrotechnikiem Stanisławem Janikiem uruchomił dwuletnie Studium Muzyki Eksperymentalnej dla studentów kompozycji Akademii Muzycznej we Wrocławiu (1978/79 – 1992/93). Zajęcia warsztatowe prowadzone były częściowo w Studiu Kwadrofonicznym Polskiego Radia i w Studio Audiowizualnym Akademii Muzycznej, natomiast przeważająca większość realizacji końcowych utworów elektroakustycznych miała miejsce w Studio Grupy GEMEL. Dzięki współpracy z Audiowizualnym Studio AM we Wrocławiu Grupa GEMEL zrealizowała kilkanaście płyt kompaktowych z utworami Ryszarda M. Klisowskiego, w tym jedną (CD 010) z utworami religijnymi z serii wydawniczej Silesian Chant. Obejmuje ona utwory oryginalne i autorskie opracowania muzyki od XIII–XXI wieku.

Opublikowano kilka tomików wierszy sonorystycznych Ryszarda Klisowskiego, dwie jego większe prace teoretyczne (Słowniczek określeń artykulacyjnych i dynamicznych, Koncerty skrzypcowe Grażyny Bacewicz) oraz liczne artykuły poświęcone problematyce muzyki współczesnej.

Wraz z żoną Walentyną Węgrzyn-Klisowską stworzył liczne opracowania unikatowych zabytków śląskiej muzyki średniowiecznej, renesansowej i barokowej oraz odnalezionych polskich utworów fortepianowych z XVIII i XIX wieku.

Był członkiem Międzynarodowego Towarzystwa Muzyki Współczesnej (SIMC), GEM, Österreichischer Komponistenbund, Stowarzyszenia Autorów, Kompozytorów i Wydawców (AKM) i AustroMechana w Wiedniu oraz Związku Kompozytorów Polskich (od 1988 roku), Stowarzyszenia Polskich Artystów Muzyków SPAM, Polskiego Stowarzyszenia Muzyki Elektroakustycznej PSEME.

W 1988 został odznaczony przez Ministra Kultury i Sztuki tytułem: „Zasłużony Działacz Kultury” i przez Radę Państwa Srebrnym Krzyżem Zasługi. Wojewódzka Rada Narodowa we Wrocławiu przyznała mu Złotą Odznakę: „Zasłużony dla Województwa Wrocławskiego i Miasta Wrocławia”. W 1993 otrzymał Medal Festiwalu Wratislavia Cantans.

Ryszard Klisowski jest jednym z prekursorów muzyki elektroakustycznej w Polsce. Jego zainteresowanie użyciem taśmy, syntezatora, komputera i innych mediów elektronicznych wiąże się z poszukiwaniami sonorystycznymi – służy wynajdywaniu niekonwencjonalnych brzmień, wygenerowanych przez media elektroniczne bądź naturalne źródła dźwięku i instrumenty. Brzmienia te spajał kompozytor ze sobą w mobilne formy, których podstawą są modele strukturalne traktowane wariabilnie, zaprojektowane do łączenia w większe całości. Eksperymentalne poszukiwania Klisowski uwieńczył wprowadzeniem całego szeregu pomysłów służących uzyskiwaniu oryginalnych kształtów brzmieniowych, także w odniesieniu do form instrumentalnych i wokalnych nawiązujących w sposób swobodny do tradycji.

Technologia klasycznego studia muzyki elektroakustycznej ulegała w twórczości Klisowskiego procesowemu wzbogacaniu dochodząc w latach 1990-tych do cyfrowego zapisu. Nowe programy komputerowe umożliwiły także dokonanie cyfrowego „masteringu” wszystkich wcześniej skomponowanych utworów: konkretnych, elektronicznych i mieszanych (tape music).

Od początku pracy w studio kompozytor interesował się tworzeniem live electronic music (Cadenza...). Wypływało to bezpośrednio z eksperymentalnych poszukiwań nowych brzmień i tworzonych intuicyjnie improwizowanych form. Indywidualną cechą sonoryzmu Klisowskiego jest swobodne nawiązanie do tradycji kolorystycznych szkoły francuskiej i wiedeńskiej – proponujących subtelne strukturowanie „mikrobarw” w tzw. Klangfarbenmelodien.

W latach 1980-tych Klisowski zainteresował się szerzej twórczością multimedialną, tworząc dzieła zaciekawiające efektami świetlnymi, przestrzennymi itp. W ostatnich dekadach zeszłego stulecia jego twórczość poszerzyła się w swym wymiarze o nawiązanie w poszczególnych utworach do bardziej odległych tradycji, nie tracąc jednak swego współczesnego oblicza i indywidualnego charakteru. Nie polega to na zarzuceniu nowatorskiego języka muzycznego nawet w utworach o tematyce religijnej, humanistycznej czy filozoficznej (Gloria, Stabat Mater, Łuck-Holocaust, Anantas – Emanation) zaczerpniętej z tradycji Zachodu (średniowiecze) i Wschodu (hinduizm). Pośrednio łączy się z tym nurtem medytatywny charakter muzyki opartej na pierwszoplanowym, formotwórczym potraktowaniu barwy dźwięku, szczególnie w takich utworach, jak Musica Mundana i The Rays of K2.

Zainteresowanie brzmieniem słów i możliwościami ich przekształceń w różnych językach doprowadziły do powstania poezji sonorystycznej o walorach muzycznych. Wiersze sonorystyczne autora należy jako utwory czytać głosem w sposób melorecytatywny. Wiele z nich stało się tworzywem większych autonomicznych utworów muzycznych (Mantra-Tantra, Quadrature, Vers-Alya), lub posłużyło jako warstwa dźwiękowa obrazów filmowych (KUB, OUTSIDE/PoZa).

Obok stabilnych form „zamkniętych” kompozytor tworzy formy wariabilne i „otwarte” o zmiennym kształcie formalnym przy współudziale kreacyjnych zdolności wykonawców. Specyficzny charakter mają utwory poliwersyjne przeznaczone na zmienne składy wykonawcze. Pomimo eksperymentatorskich poszukiwań kompozytor wykazuje wielką dbałość o formalny kształt utworów. Wypływa ona z logicznych związków użytych środków warsztatowych. Krzysztof Bilica określił to lapidarnie jako germańską dbałość o formę, francuską wrażliwość na kolorystykę i słowiańską [ułańską?] fantazję.

Nocturne na skrzypce i fortepian (1967-68)

Krąg życia, 3 pieśni na głos i fortepian (1968)

Musica da camera. Omaggio a J.S. Bach na klarnet, fagot, skrzypce, altówkę, wiolonczelę i 3 zestawy perkusyjne (1968)

Allegro concertante na fagot i orkiestrę (1969)

Pieśń o żołnierzach z Westerplatte na chór mieszany a cappella (1969,1993)

Allegro concertante na fagot i fortepian (1969,1997)

Trzy groteski na puzon i fortepian (1970)

Evoluzioni na orkiestrę (1970)

Drei Indische Kantaten (Trzy Kantaty Hinduskie) na mezzosopran, bas, chór mieszany i orkiestrę (1971)

Polskie drzewa, 3 pieśni na chór mieszany (1972)

Róża [wersja I], pieśń na chór mieszany (1972)

Zwyrtała, opera w 3 aktach nie tylko dla dzieci (1973)

Monolog na gitarę solo (1973-74)

Alkor, muzyka elektroniczna na taśmę (1974)

Polichronia per percussione (1974)

Sonant na taśmę (1974)

Lineamenti per chitarra solo (1975)

Cadenza per violino, pianoforte e synthesizer (1975)

Quartetto per archi. La Primavera  (1975)

La nature morte [wersja I] na taśmę (1975-76)

La nature morte [wersja II] na tubę i taśmę (1975-76)

Memento na taśmę (1976)

Anantas-Emanation, misterium na mezzosopran i orkiestrę kameralną (1976)

La nature morte [wersja III] na środki audiowizualne (1976)

La nature morte [wersja IV] na środki audiowizualne z udziałem aktorki-mima (1976)

Musica da camera II na klarnet, fagot,  6 skrzypiec, 4 altówki, 3 wiolonczele, kontrabas i 3 zestawy perkusyjne (1976)

Versetti. Omaggio a Henryk Szeryng na skrzypce solo (1976)

Conversazione [wersja I] na orkiestrę (1977-79)

Clash-Play, muzyczny teatr instrumentalny (1978)

Les Sons de couleurs na fortepian (1980-81)

Energy’s Play na obój, klarnet i fagot (1981-82)

Sculpture Dance na taśmę (1982)

Audiovisuelles Tryptychon na taśmę i środki audiowizualne (1982-83)

Kwartet smyczkowy nr 1 „The Mountains Landscape” (1983)

Tryptyk Pantomimiczny na mimów, światło i taśmę (1983)

Multi Dimensional Sounds for 6 na perkusję i media elektroniczne (1983-85)

Couleurs de l’amour na aktora, syntezator, mikroprocesory elektroniczne, światło i taśmę (1983-85)

Kwartet smyczkowy nr 2 „Christmas-Quartet” (1984)

Kwartet smyczkowy nr 3 „The Spring Games” (1984)

Impression solaire I na taśmę (1984)

Musica Mundana I na taśmę, obiekty i światło (1984)

Symphonia Humana (Alkor II, Impression solaire II, Lamentoso, Vision, Jazz-Sonate mit Epilog) na taśmę (1985)

Symphonia Humana na taśmę dla teatru pantomimy (1985)

Movement probability na trąbkę, puzon, tubę, 2 syntezatory, urządzenia elektroniczne, obiekty i światło (1985)

The Rays of Light, 3 kwintety dęte na flet, obój, klarnet, róg i fagot (1985-86)

Impression solaire III na taśmę (1986)

Sounds Meadows from Child’s Memory [wersja I] na saksofon i taśmę (1986)

Sounds Meadows from Child's Memory [wersja II] na taśmę (1986)

Sounds Meadows from Child's Memory [wersja III], wersja skrócona na taśmę (1986)

René Sonosphären [wersja I] na kwartet fletów prostych i taśmę (1987-88)

René Sonosphären [wersja II] na 1 wykonawcę, 4-5 fletów i taśmę (1987-88)

Anantas-Emanation II na mezzosopran, chór mieszany i orkiestrę kameralną (1988)

Versetti II na skrzypce solo i taśmę (1989)

Les sons de couleurs synthétiques [wersja I] na fortepian bez improwizacji (1989)

Les sons de couleurs synthétiques [wersja II] na fortepian z improwizacją (1989)

Les sons de couleurs synthétiques [wersja III] na fortepian i syntezator (1989)

Les sons de couleurs synthétiques [wersja IV] na instrument klawiszowy i syntezator (1989)

Les sons de couleurs synthétiques [wersja V] na śpiew, recytację, środki elektroniczne, komputer, światło i teatr instrumentalny (1989)

Łuck Holocaust – muzyka katedralna z grodu Lubarta [wersja I] na organy i perkusję (1989)

Łuck Holocaust – muzyka katedralna z grodu Lubarta [wersja II] na organy, perkusję, elektroniczne efekty przestrzenne, światło i akcję aktorską lub film (1989)

Dyptychon na różnorodną obsadę multimedialną (2 fortepiany lub inne instrumenty klawiszowe, aktora, inne dowolne instrumenty, komputer, inne urządzenia elektroniczne i światło) (1989-90)

Koncert podwójny na dwoje skrzypiec i orkiestrę (1990-93)

Piano-Ray na fortepian solo (1991)

Ray II, transformacje dźwiękowe na obój solo (1991)

Ray IIA, transformacje dźwiękowe na obój i syntezator (1991)

Ray III, transformacje dźwiękowe na klarnet i syntezator (lub klarnet solo) (1991)

Spherical Reflection dla jednego wykonawcy na głos i 3 flety (1991)

Spherical Reflection for 1 performer (1991)

Druid Story [wersja I] na skrzypce i fortepian (lub syntezator) (1992)

Sonata-Fantazja. Hommage à Karol Szymanowski na skrzypce solo (1992)

Trzy pieśni na fortepian (1992)

Augustins-Variationen na fortepian solo (1992)

Baceviciana. Druid Story na skrzypce i fortepian (1992)

Gloria na chór mieszany lub 8 (12, 16 itd.) głosów wokalnych (1992-93)

Rosalia-Magical Quadrat na organy (1992-94)

Róża [wersja II], pieśń na chór mieszany a cappella (1993)

Augustins-Spiel na flet i fortepian (1993)

Oriental Dance na flet i fortepian (1993)

La valse romantiques na flet solo (1993)

Multi-Rays na fortepian i orkiestrę (1993-94)

Sonata Illiriaca na skrzypce solo (1994)

Conversazione [wersja II] na orkiestrę (1994)

Evoluzioni II na orkiestrę (1994)

Trzy groteski na tubę i fortepian (1994)

Koncert na skrzypce solo i orkiestrę (1994)

Spherical Ramification and Infiltration – Sinfonia del Mondo [wersja I] na taśmę (1994)

Spherical Ramification and Infiltration – Sinfonia del Mondo [wersja II] na taśmę i światło (1994)

Spherical Ramification and Infiltration – Sinfonia del Mondo [wersja III] na taśmę i różne media wizualne (1994)

Oriental Dance IA na skrzypce i fortepian (1994)

Oriental Dance IB na obój i fortepian (1994)

Oriental Dance IC na klarnet i fortepian (1994)

Oriental Dance ID na saksofon sopranowy i fortepian (1994)

Augustins-Spiel IA na skrzypce i fortepian (1994)

Augustins-Spiel IB na obój i fortepian (1994)

Augustins-Spiel IC na klarnet i fortepian (1994)

Augustins-Spiel ID na saksofon sopranowy i fortepian (1994)

John Cage in memoriam – Projekt I na taśmę i światło (1994)

John Cage in memoriam – Projekt II na taśmę, fortepian solo (lub dwa fortepiany), jeden lub dwa syntezatory i 3 zakomponowane przestrzenie (1994)

John Cage in memoriam – Projekt III na taśmę, obiekty, wieloprzestrzenne dowolne źródła dźwięku i światło (1994)

John Cage in memoriam – Projekt IV. Synteza  na taśmę, 2 fortepiany, 2 syntezatory, wieloprzestrzenne dowolne źródła dźwięku, światło i obiekty oraz 5-6 zakomponowanych przestrzeni (1994)

Canzonetta e Appassionata per violino solo (1994)

Le calice Sacré pour orchestra (1994,2009)

Druid Story [wersja II] na skrzypce i orkiestrę (1996)

Vau-Cluse de Mont Ventoux, misterium na obój i rożek angielski (lub obój miłosny) (1996-97)

Landscapes Colours for tape (1998)

Y’AR’L na kwintet dęty (1998)

Vau-Cluse de Mont Ventoux II, wersja na flet solo (1998)

Tantra-Mantra na głosy i instrumenty (1998)

Wiersze sonorystyczne na 1 lub więcej głosów (1998)

Ray-Rad na róg solo (1999)

Mantra-Tantra na głos, Yamaha SPX 1000, taśmę, skrzypce i fortepian (2000)

Ray-Rad II na trąbkę (2001)

Bach-Allya na fortepian (2001)

Earthly-Holocaust na orkiestrę (2001-2004)

Stabat Mater per soprano, violoncello e organo (2002)

Paesaggio na taśmę (2002)

Kwadratura na taśmę (2002)

Vers-Alya na kontrabas solo (2002)

Vers-Alya na kontrabas solo i taśmę: Paesaggio (2002)

Vers-Alya na głos, perkusję, kontrabas i taśmę: Paesaggio (2002-2005)

Vers-Alya na głos, perkusję i kontrabas (2002-2005)

Pentapétale, 5 pièces pour flûte seul (2003)

Bach-Allya na fortepian i taśmę: Musica Mundana III (2004)

Echoes from Musica Mundana III na taśmę (2004)

Musica Mundana III na taśmę (2004)

Bach-Allya na klawesyn i taśmę (2004)

Tre Ironiae na wiolonczelę i fortepian lub klawesyn (2005)

The Rainbow na kontrabas solo (2005)

Oriental Dance na wiolonczelę i fortepian lub klawesyn (2005)

Triptyque pour 3 jazzmans avec „tape” (2005)

Na strunach wiatru, II Wiersze sonorystyczne na 1 lub więcej głosów (2005-2006)

The Rays of K2 na taśmę (2006)

Tat-Ra Play for string orchestra (2006-2007)

Regenbogenfarben für Cello Solo (2007)

Happy – Happening. Homage to Karlheinz Stockhausen for voices, violin, double bass and electronic media (2008)

Parables of Prophet na głosy, chór mieszany i orkiestrę (2008-2009)

Wybrane Wiersze Wołyńskie na 1 lub więcej melorecytatywnych głosów (2009-2012)

The Lights of the Night for harp (2014)

Landscape of Mountains for 2 flutes and piano (2018)

Wołyńskie Sennoty na 1 lub więcej melorecytatywnych głosów (2018)

Muzyka filmowa

Muzyka do filmu KUB (2002)

Muzyka do filmu Outside (PoZa) (2002)

Muzyka do filmu KUB ist KUB ist KUB (2003)

Muzyka teatralna

Muzyka do spektaklu BezDramatu (1983)

książki

Wybrane wiersze wołyńskie, Wołanie z Wołynia, Wrocław 2013

artykuły

Pojęcie i problem formy otwartej w muzyce współczesnej,, "Zeszyty Naukowe AM we Wrocławiu" nr 25, AM we Wrocławiu, Wrocław 1981

Mikrotonowość,, "Zeszyty Naukowe AM we Wrocławiu" nr 33: Muzyka XX wieku, red. Ryszard Mieczysław Klisowski, AM we Wrocławiu, Wrocław 1983

Estetyka wyrazu w utworze Łuck-Holocaust w świetle kryteriów wartości, AM we Wrocławiu, Wrocław 1991

Kolorystyka fortepianowa w moich utworach,, w: Muzyka fortepianowa X, Prace Specjalne nr 53, red. Janusz Krasowski, PWSM w Gdańsku, Gdańsk 1995

Sposoby wykorzystania głosu ludzkiego w muzyce współczesnej,, "Zeszyty Naukowe AM we Wrocławiu" nr 68, red. Eugeniusz Sąsiadek, Barbara Werner , AM we Wrocławiu, Wrocław 1996

Rola głosu ludzkiego w eksperymentalnej muzyce elektronicznej,, "Zeszyty Naukowe AM we Wrocławiu" nr 70, red. Eugeniusz Sąsiadek, Barbara Werner, AM we Wrocławiu, Wrocław 1997

Rola improwizacji wokalnej w utworze „Stimmung” Karlheinza Stochhausena,, "Zeszyty Naukowe AM we Wrocławiu" nr 74, red. Eugeniusz Sąsiadek, Barbara Werner, AM we Wrocławiu, Wrocław 1999

Rola ezoterycznej symboliki w konstrukcji i realizacji utworu na solowy głos żeński „Sequenza III” Luciano Berio,, "Zeszyty Naukowe AM we Wrocławiu" nr 77, red. Eugeniusz Sąsiadek, Barbara Werner , AM we Wrocławiu, Wrocław 2000

Wokalne i instrumentalne akcje wyrazowe w utworze „Circles” Luciano Berio, w: Wokalistyka w Polsce i na świecie, t. 2, red. Eugeniusz Sąsiadek, Polskie Stowarzyszenie Pedagogów Śpiewu / AM we Wrocławiu, Wrocław 2003

„Łuck-Holocaust” – od przeżyć wojennych do kształtu brzmieniowego, w: Ekspresja formy - ekspresja treści. Marianowi Borkowskiemu w siedemdziesięciolecie urodzin, red. Alicja Gronau-Osińska, AMFC, Warszawa 2004

Rola nowej gestyki muzycznej w tworzeniu metaznaczeń (I), w: Liturgia w świecie widowisk, Opolska Biblioteka Teologiczna (82), red. ks. Helmut Jan Sobeczko, Zbigniew Solski , Uniwersytet Opolski. Wydział Teologiczny, Opole 2005

Rola nowej gestyki muzycznej w tworzeniu metaznaczeń (II), w: Wokalistyka i pedagogika wokalna, t. 5, red. Eugeniusz Sąsiadek, AM we Wrocławiu / Polskie Stowarzyszenie Pedagogów Śpiewu, Wrocław 2007

Franciszek Liszt na Śląsku, [wspólnie z Walentyną Węgrzyn-Klisowską] w: Zeszyty Lisztowskie, vol. III, Towarzystwo im. Ferenca Liszta, Wrocław 2011

edycje krytyczne, redakcje naukowe

Zeszyt Naukowy AM we Wrocławiu nr 33: Muzyka XX wieku, AM we Wrocławiu, Wrocław 1983