kompozytor, pianista i dyrygent; ur. 28 lutego 1910, Berlin; zm. 30 kwietnia 1998, Göteborg. Początkowo gry na fortepianie i skrzypcach uczyła go matka, uzdolniona skrzypaczka i pianistka. W latach 1916-19 kontynuował naukę gry na fortepianie w Konserwatorium im. Juliusa Sterna w Berlinie. W 1919 powrócił wraz z rodzicami do Polski i zamieszkał w Lesznie. W latach 1924-31 uczęszczał do Konserwatorium w Poznaniu, gdzie studiował grę na fortepianie w klasie Bohdana Zaleskiego, teorię u Władysława Raczkowskiego, harmonię i kontrapunkt u Kazimierza Sikorskiego oraz solfeż u Stanisława Wiechowicza. Od 1930 pełnił funkcję kierownika artystycznego Chóru im. Stanisława Moniuszki w Poznaniu. W 1931 przeniósł się do Konserwatorium Warszawskiego, aby kontynuować naukę w klasie kompozycji Kazimierza Sikorskiego. Wkrótce został jednak relegowany z uczelni za współorganizowanie strajku studentów żądających przywrócenia Karola Szymanowskiego na stanowisko rektora Konserwatorium.

W tym samym okresie rozpoczął działalność koncertową jako pianista. W 1932 wystąpił z recitalem m.in. w Instytucie Propagandy Sztuki, odnosząc wielki sukces. Występ zaoowocował także licznymi znajomościami, m.in. z ministrem spraw zagranicznych Józefem Beckiem, dzięki poparciu którego odbył tournée koncertowego po Bałkanach oraz stypendium na studia muzyczne w Paryżu. W 1933 wystąpił w Sofii i Belgradzie.

Rok później wyjechał na stypendium do Paryża, gdzie studiował pod kierunkiem Nadii Boulanger. Poznał wtedy m.in. Igora Strawińskiego, Alfreda Casellę, Dariusa Milhauda, Artura Honeggera, Francisa Poulenca, a także zaprzyjaźnił się z Arturem Rubinsteinem. Od 1935 należał do Stowarzyszenia Młodych Muzyków Polaków w Paryżu, w którym działał czynnie jako sekretarz Zarządu (1935) i wiceprezes (1936).

W 1938 wyjechał na tournée koncertowe do Anglii. Tam spotkał niemieckiego choreografa Kurta Joosa, który zamówił u niego muzykę baletową dla swojego zespołu. Podczas pobytu w siedzibie grupy tanecznej (Darlington Hall) poznał swoją przyszłą żonę, szwedzką tancerkę – Elvi Gallen. Po ślubie wyjechał z nią w 1939 do Szwecji, gdzie spędził lata wojny. Czynnie udzielał się tam w środowisku Polonii (zorganizował m.in. Związek Polaków w Szwecji), koncertował. Zawarł znajomość z Ingmarem Bergmanem, dla którego spektakli teatralnych komponował muzykę (m.in. do Macbetha Williama Shakespeare’a, Caliguli Alberta Camusa, Divinas palabras Ramóna Maríi del Valle-Inclána). W Szwecji zaczął również tworzyć swoje monumentalne dzieło – Missa pro defunctis (Requiem) na solistów, chór mieszany i orkiestrę symfoniczną (1944-59), które w 1959 otrzymało Nagrodę Fundacji im. Ignacego Jana Paderewskiego.

W latach 1951-77 przebywał w Stanach Zjednoczonych na zaproszenie Artura Rubinsteina. Pracował tam jako organista w kościołach katolickich w Los Angeles oraz stworzył 70-cioosobowy Roman Choir, z którym koncertował w całej Kalifornii.

Od 1977 do śmierci mieszkał ponownie w Göteborgu w Szwecji i zajmował się kompozycją oraz redakcją swoich utworów. W 1992 roku za Requiem otrzymał nagrodę Związku Kompozytorów Polskich. Reżyser Stefan Szlachtycz poświęcił mu dwa filmy: Requiem (nominowany do nagrody Konkursu Muzyki Wizualnej na MIDEM w Cannes, w kategorii sfilmowanych koncertów klasycznych) oraz Outsider (dokument biograficzny), w którym zaprezentowano znakomite materiały archiwalne i niezwykle cenne wypowiedzi kompozytora. 

Od 1997 w Lesznie działa Leszczyńskie Towarzystwo Muzyczne im. Romana Maciejewskiego, propagujące jego twórczość. W swoim rodzinnym mieście kompozytor został pochowany.

• Sonata na fortepian nr 1 (1926)
• Kołysanka na fortepian (1928)
• Pieśni kurpiowskie na chór mieszany (1928)
• Wariacje na fortepian (1928)
• Mazurki na fortepian (1928-90)
• Preludia na fortepian (1930-33)
• Tańce góralskie na fortepian (1931)
• Bajka balet dla dzieci na fortepian (1932)
• Trzy pieśni Bilitis [wersja I] na sopran i fortepian (1932)
• Sonata na fortepian nr 2 (1932)
• Etiudy na fortepian (1932)
• Tryptyk na fortepian (1933)
• Trzy pieśni Bilitis [wersja II] na sopran i orkiestrę (1935)
• Koncert na dwa fortepiany bez orkiestry (1936)
• Tarantella i kołysanka na dwa fortepiany (1938)
• Sonata na skrzypce i fortepian (1938)
• Oberek scena baletowa na dwa fortepiany (1943)
• Allegro concertante na fortepian i orkiestrę symfoniczną (1944)
• Missa pro defunctis (Requiem) na solistów, chór mieszany i orkiestrę symfoniczną (1944-59)
• Negro spirituals na dwa fortepiany (1946)
• Matinata na skrzypce, altówkę i wiolonczelę (1948)
• Suita hiszpańska na dwie gitary (1948)
• Mazurek na dwa fortepiany (1951)
• Nokturn na flet, gitarę i czelestę (1951)
• Kołysanka na trio smyczkowe, flet, dwie gitary i czelestę (1952)
• Fandango na fortepian (1953)
• Msza pasterska kolędy polskie na 4-głosowy chór żeński lub chłopięcy z organami (1955)
• Carrols na chór mieszany i organy (1956)
• Missa Brevis na chór mieszany (lub baryton) i organy (1964)
• Msza Zmartwychwstania na chór mieszany i organy (1966)
• Msza ku czci św. Cecylii na chór mieszany i organy (1967)
• Kwintet na instrumenty dęte (1971)
• Widok znad morza suita na małą orkiestrę (1972)
• Kołysanka na fortepian i orkiestrę symfoniczną (1976)
• Hosanna na chór 2-głosowy, organy i kwartet dęty (1976)
• 24 transkrypcje na 2 fortepiany utworów klasycznych 

Wieczorek Marlena, Roman Maciejewski. Klasyk XX wieku, Gdańsk 2004.

Wieczorek Marlena, Roman Maciejewski. Kompozytor pokolenia zgubionego, Poznań 2008.

Maciejewski Roman – twórca charyzmatyczny, Poznań–Warszawa 2010.

Halec Małgorzata, Z Romanem Maciejewskim w Lesznie i okolicy, Leszno 2010.

Kacprzak Andrzej, Roman Maciejewski kompozytor oryginalny i nieznany, Gdańsk 2011.

Rajs Katarzyna, Chopinowski idiom mazurkowy w fortepianowych mazurkach Romana Maciejewskiego, Bydgoszcz 2011.

Ciołko Mariusz, Roman Maciejewski – kompozytor wciąż odkrywany, Lublin 2013.

Osada Aleksandra, Roman Maciejewski: biografia – postawa twórcza – duchowość, Warszawa 2013.

Sołtysik Marek, Roman Maciejewski. Dwa życia jednego artysty, Warszawa 2013.

Anna Brożek, Obraz duszy polskiej w mazurkach Romana Maciejewskiego, Warszawa 2014.

Maciejewski Roman, Listy, Lublin 2016.

Sto lat muzycznej emigracji: kompozytorzy polscy za granicą (1918-2018), redakcja naukowa Beata Bolesławska-Lewandowska, Małgorzata Gamrat, Magdalena Nowicka-Ciecierska, Marlena Wieczorek, Warszawa 2019.

Szrodt Katarzyna, Polscy artyści plastycy w Kanadzie 1939-1989, Warszawa 2020

Klupś-Radny Martyna, Między neoklasycyzmem a folklorem: problematyka wykonawcza oraz interpretacyjna na podstawie wybranych utworów w twórczości fletowej Adama Świerzyńskiego, Bolesława Woytowicza, Piotra Perkowskiego i Romana Maciejewskiego, Lublin 2021.