Skip to main content

Nowak Anna

Nowak Anna

  • Muzykolog

teoretyk muzyki, pedagog, publicysta; ur. 26 marca 1953, Bydgoszcz. Studiowała w latach 1972-77 na Wydziale Kompozycji i Teorii Muzyki w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Gdańsku. W 1977 roku uzyskała stopień magistra sztuki na podstawie pracy Kształtowanie się języka i formy muzycznej pod wpływem tekstu poetyckiego w wybranych pieśniach Witolda Friemanna. Ukończyła Studium Doktoranckie przy Wydziale Kompozycji, Dyrygentury i Teorii Muzyki w Akademii Muzycznej w Warszawie (1979-81). W 1987 roku uzyskała tytuł doktora nauk humanistycznych w dziedzinie teorii muzyki, przedstawiając dysertację Liryka wokalna Witolda Friemanna. Romantyk w czasie nieromantycznym napisaną pod kierunkiem Mieczysława Tomaszewskiego. Kwalifikacje II stopnia w zakresie teorii muzyki uzyskała w 1998 roku na podstawie rozprawy Współczesny koncert polski. Przemiany gatunku.

W latach 1976-79 pracowała jako nauczyciel teorii muzyki w Państwowej Ogólnokształcącej Szkole Muzycznej I i II stopnia w Gdańsku. W 1979 roku rozpoczęła pracę jako asystent w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Bydgoszczy. Od 1979 roku jest wykładowcą przedmiotów teoretycznych w Akademii Muzycznej w Bydgoszczy - od 1998 na stanowisku profesora. W latach 1992-2001 uczyła również teorii muzyki w Państwowym Zespole Szkół Muzycznych w Bydgoszczy. Była redaktorem (1983-84), następnie redaktorem i kierownikiem (1990-91) Działu Muzycznego Wydawnictwa „Pomorze”. W Akademii Muzycznej im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy od 1998 do 2006 roku kierowała Pracownią Kultury Muzycznej Pomorza i Kujaw. Jako redaktor naczelny (1994-97, 2005-2012) związana była z Wydawnictwem Akademii Muzycznej w Bydgoszczy. Pełniła funkcje prorektora ds. artystycznych, naukowych i współpracy z zagranicą (2005-2012), Dyrektora Festiwalu Laureatów Konkursów Muzycznych (2007-2012). Od 2012 jest dziekanem Wydziału Kompozycji, Teorii Muzyki i Reżyserii Dźwięku.

Wyniki prowadzonych prac prezentowała na konferencjach ogólnopolskich i międzynarodowych, opublikowała pięć książek i blisko 100 artykułów. Jest autorką kilkadziesięciu haseł w wydawnictwach encyklopedycznych polskich i zagranicznych. W latach 2004-2013 była kierownikiem naukowym Międzynarodowych Sympozjów „Dzieło muzyczne i jego konteksty historyczno-kulturowe”, od 2015 jest kierownikiem Międzynarodowych Konferencji „Interpretatio artis musicae” organizowanych przez Katedrę Teorii Muzyki i Kompozycji Akademii Muzycznej w Bydgoszczy.

Otrzymała nagrody rektorskie III stopnia (1982, 1985) i II stopnia (1987, 1995, 1998, 2000, 2002) za osiągnięcia naukowe, dydaktyczne i organizacyjne. W 1989 roku wyróżniona została Indywidualną Nagrodą III stopnia Ministra Kultury i Sztuki za szczególne osiągnięcia w dziedzinie dydaktyczno-wychowawczej. W 1999 roku przyznano jej Brązowy Krzyż Zasługi. W 2002 roku otrzymała nagrodę w ramach konkursu Prezydenta RP „Internet w szkołach” za projekt dydaktyczno-badawczy Pracownia Dźwięku.W roku 2014 odznaczona została brązowym medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.

Od 1989 roku jest członkiem Związku Kompozytorów Polskich; w latach 1993-95 działała w Zarządzie jego Sekcji Muzykologów.

aktualizacja: 2015 (ab), 2021 (wa)

Twórczość

W szeregu publikacji Anna Nowak prezentuje problematykę koncertu w XIX i XX wieku, w tym przemiany, nurty i odmiany koncertu w muzyce polskiej po 1945 roku. Obok problemu indywidualnych stylów i technik kompozytorskich rozważa w swoich publikacjach takie zagadnienia teoretyczne, jak zastosowanie techniki koncertującej, obecność archetypu formy sonatowej, czy funkcję fortepianu we współczesnych kompozycjach zaliczanych do tego gatunku. Analizie poddała w tym kontekście twórczość Grażyny Bacewicz, Tadeusza Bairda, Henryka Mikołaja Góreckiego, Wojciecha Kilara, Witolda Lutosławskiego, Andrzeja Panufnika, Krzysztofa Pendereckiego, Kazimierza Serockiego, Tadeusza Szeligowskiego. Problem przemiany samego pojęcia gatunku koncertu poddała interpretacji kognitywistycznej.
Zajmując się problematyką pieśni romantycznej, Anna Nowak skoncentrowała się na cyklach pieśniowych Hugo Wolfa oraz pieśniach solowych Stanisława Moniuszki. W pieśni młodopolskiej zajęła się zagadnieniem inspiracji filozoficznych orientem w twórczości pieśniowej Karola Szymanowskiego oraz Ludomira Michała Rogowskiego. Analizie poddała także twórczość kompozytorów XX-wiecznych: Grażyny Bacewicz, Witolda Friemanna, Tadeusza Szeligowskiego, Szymona Laksa, Oliviera Messiaena.
Główne obszary badań prowadzonych przez Annę Nowak obejmują: pieśń solową, koncert instrumentalny XIX i XX wieku, problematykę gatunku w muzyce oraz różne aspekty kultury muzycznej Pomorza i Kujaw.

Publikacje

książki

Pomorska Orkiestra Symfoniczna 1946-1952. Idea urzeczywistniona, Wydawnictwo Uczelniane Akademii Muzycznej im. F. Nowowiejskiego w Bydgoszczy, Bydgoszcz 1994

Współczesny koncert polski. Przemiany gatunku, Wydawnictwo Uczelniane Akademii Muzycznej im. F. Nowowiejskiego w Bydgoszczy, Bydgoszcz 1997

artykuły

Technika dźwiękowa w wybranych pieśniach Witolda Friemanna, w: „Zeszyty Naukowe XVII”, Państwowa Wyższa Szkoła Muzyczna w Gdańsku, Gdańsk 1978

Wokół pieśni Tadeusza Szeligowskiego, w: Tadeusz Szeligowski. Studia i wspomnienia, praca zbiorowa pod red. F. Woźniaka, Pomorze, Bydgoszcz 1987

Krągły rok Zygmunta Mycielskiego, w: Melos - Logos - Etos. Materiały sympozjum poświęconego twórczości Floriana Dąbrowskiego, Stefana Kisielewskiego, Zygmunta Mycielskiego, Warszawa 29-30 listopada 1985, red. K. Tarnawska-Kaczorowska, Związek Kompozytorów Polskich, Warszawa 1987

Hugo Wolf: „Eichendorff-Lieder” (1880-1888), „Mörike-Lieder” (1880) i „Michelangelo-Lieder” (1897), w: Cykle pieśni ery romantycznej 1816-1914. Interpretacje, „Muzyka i liryka”, tom 1, red. M. Tomaszewski, Akademia Muzyczna w Krakowie, Kraków 1989

Hugo Wolf: „Das verlassene Mägdlein” do słów E. Mörike (1888), w: Forma i ekspresja w liryce wokalnej 1808-1909. Interpretacje, „Muzyka i liryka”, tom 2, red. M. Tomaszewski, Akademia Muzyczna w Krakowie, Kraków 1989

Powojenne pieśni Szymona Laksa. Motywacje - Idee - Tradycja, w: Muzyka źle obecna. Materiały sympozjum poświęconego twórczości Romana Bergera, Romana Haubenstocka-Ramatiego, Tadeusza Z. Kasserna, Michała Kondrackiego, Szymona Laksa, Romana Maciejewskiego, Romana Palestra, Andrzeja Panufnika, Michała Spisaka., Warszawa 8, 9 i 10 grudnia 1988, red. K. Tarnawska-Kaczorowska, tom 1, Związek Kompozytorów Polskich, Warszawa 1989

Hans Heinrich Eggebrecht i muzyka jako mowa dźwięków, w: Analiza i interpretacja dzieła muzycznego. Wybór metod. Skrypt dla studentów Akademii Muzycznych, red. T. Malecka, Akademia Muzyczna w Krakowie, Kraków 1990

Wokół Ostromecka. Chopin i Mostowscy, Filharmonia Pomorska im. I. J. Paderewskiego, Bydgoszcz 1990

Twórcy i animatorzy życia muzycznego w Bydgoszczy w latach 1920-1939, w: Z badań nad muzyką i życiem muzycznym Pomorza i Kujaw, Wydawnictwo Uczelnianie Akademii Muzycznej im. F. Nowowiejskiego w Bydgoszczy, Bydgoszcz 1992

Pieśni Władysława Żeleńskiego, w: Krakowska Szkoła Kompozytorska 1888-1988. W 100-lecie Akademii Muzycznej w Krakowie, Akademia Muzyczna w Krakowie, Kraków 1992

„Poemes pour Mi” Oliviera Messiaena, w: Zeszyt poświęcony twórczości Oliviera Messiaena (1908-1992), Wydawnictwo Uczelniane Akademii Muzycznej im. F. Nowowiejskiego w Bydgoszczy, Bydgoszcz 1992

Cykle pieśniowe Karola Szymanowskiego, w: Zeszyt poświęcony twórczości Karola Szymanowskiego, Wydawnictwo Uczelniane Akademii Muzycznej im. F. Nowowiejskiego w Bydgoszczy, Bydgoszcz 1993

Rabindranath Tagore i pieśń polska. O inspiracji Orientem, w: Inspiracje w muzyce XX wieku: filozoficzno-literackie, religijne, folklorem. Materiały Ogólnopolskiej Konferencji Muzykologicznej 1-3 października 1993. Muzeum im. Anny i Jarosława Iwaszkiewiczów w Stawisku. Podkowa Leśna, Związek Kompozytorów Polskich. Sekcja Muzykologów, Warszawa 1993

Mit Orientu w „Szecherezadzie” M. Rimskiego-Korsakowa i w „Szecherezadzie” M. Ravela, w: Wybrane materiały z konferencji naukowych „Muzyka i filozofia. Muzyka i mit”, Wydawnictwo Uczelniane Akademii Muzycznej im. F. Nowowiejskiego w Bydgoszczy, Bydgoszcz 1993

Bydgoskie lata, w: Muzyka, Słowo, Sens. Mieczysławowi Tomaszewskiemu w 70 rocznicę urodzin, red. A. Oberc, Akademia Muzyczna w Krakowie, Kraków 1994

Orientalność „Czterech pieśni do słów Rabindranatha Tagore” op. 41 Karola Szymanowskiego, w: Muzyka, Słowo, Sens. Mieczysławowi Tomaszewskiemu w 70 rocznicę urodzin, red. A. Oberc, Akademia Muzyczna w Krakowie, Kraków 1994

„II Koncert fortepianowy A-dur” Franciszka Liszta - integracja cyklu sonatowego i jej dwudziestowieczne implikacje, w: Zeszyt poświęcony twórczości Franciszka Liszta, Wydawnictwo Uczelniane Akademii Muzycznej im. F. Nowowiejskiego w Bydgoszczy, Bydgoszcz 1994

„Szeherezada” Maurycego Ravela - francuski orientalizm i modernistyczna zmysłowość wokalnych poematów, w: Zeszyt poświęcony twórczości Maurycego Ravela, Wydawnictwo Uczelniane Akademii Muzycznej im. F. Nowowiejskiego w Bydgoszczy, Bydgoszcz 1994

Liryki Tetmajera w pieśni postromantycznej i młodopolskiej, w: Poeci i ich muzyczny rezonans. Od Petrarki do Tetmajera, „Muzyka i liryka”, tom 4, red. M. Tomaszewski, Akademia Muzyczna w Krakowie, Kraków 1994

Dodekafonia w koncertach A. Schönberga, A. Berga i A. Weberna - relacje między systemem dźwiękowym a formą, w: Język - System - Styl - Forma. Materiały sesji naukowej, cz. I, Wydawnictwo Uczelniane Akademii Muzycznej im. F. Nowowiejskiego w Bydgoszczy, Bydgoszcz 1995

Funkcja fortepianu we współczesnych koncertach fortepianowych, w: Muzyka fortepianowa 10, red. J. Krassowski, Akademia Muzyczna im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku, Gdańsk 1995

Polski koncert fortepianowy 1945-1995, w: Muzyka Polska 1945-1995. Materiały Sesji Naukowej 6-10 grudnia 1995 w 20-lecie Zakładu Analizy i Interpretacji Muzyki, red. K. Droba, T. Malecka, K. Szwajgier, Akademia Muzyczna w Krakowie, Kraków 1996

Idee koncertowania w polskich współczesnych koncertach instrumentalnych, „Muzyka” 1996 nr 4

Romanza, w: Od psalmu i hymnu do songu i Liedu. Zagadnienia genologiczne rodzaj - gatunek - utwór, „Muzyka i liryka”, tom 7, red. M. Tomaszewski, Akademia Muzyczna w Krakowie, Kraków 1998

Pieśni solowe Grażyny Bacewicz, w: O Grażynie Bacewicz. Materiały z konferencji muzykologicznej pod redakcją Małgorzaty Gąsiorowskiej, Konferencja muzykologiczna Grażyna Bacewicz - człowiek i dzieło. Warszawa, 9-10 stycznia 1989 roku, Sekcja Muzykologów Związku Kompozytorów Polskich, Brevis, Poznań 1998

Archetyp formy sonatowej we współczesnych koncertach polskich, w: Język - System - Styl - Forma. Materiały z sesji naukowej, cz. II i III, red. Witold Młóciński, Wydawnictwo Uczelniane Akademii Muzycznej im. F. Nowowiejskiego w Bydgoszczy, Bydgoszcz 1998

„Koncert fortepianowy” Tadeusza Szeligowskiego w kręgu współczesnych nurtów stylistycznych, w: Tadeusz Szeligowski. Wokół twórcy i jego dzieła. Materiały ogólnopolskiej sesji muzykologicznej "Życie i twórczość Tadeusza Szeligowskiego w świetle badań na tle polskiej kultury XX wieku". Poznań, 28 lutego - 1 marca 1997, red. T. Brodniewicz, J. Kempiński, J. Tatarska, Ars Nova, Poznań 1998

Przemiany pojęć gatunkowych w interpretacji kognitywistycznej. Na przykładzie koncertu, w: Interpretacja muzyki. XXVII Konferencja Muzykologiczna Związku Kompozytorów Polskich "Naukowe podstawy interpretacji muzyki". Warszawa, 24-25 kwietnia 1998, Związek Kompozytorów Polskich, Akademia Muzyczna im. F. Chopina, Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, Warszawa 1998

Technika koncertująca solowych koncertów Witolda Lutosławskiego, w: Witold Lutosławski. Człowiek i dzieło w perspektywie kultury muzycznej XX wieku, Wyd. Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, Poznań 1999

O niektórych paralelach między dialogiem literackim a dialogiem w muzyce, w: Język - System - Styl - Forma. Materiały z sesji naukowej, cz. IV, red. K. Delert-Kalisz, Wydawnictwa Uczelniane Akademii Muzycznej im. F. Nowowiejskiego w Bydgoszczy, Bydgoszcz 1999

„Wędrowna ptaszyna” Stanisława Moniuszki, w: Pieśń artystyczna narodów Europy. European solo song, „Muzyka i liryka”, tom 8, red. M. Tomaszewski, Akademia Muzyczna w Krakowie, Kraków 1999

Pieśni solowe Stanisława Moniuszki do tekstów Adama Mickiewicza, w: Mickiewicz i muzyka. Słowa - Dźwięki - Konteksty, red. T. Brodniewicz, M. Jabłoński, J. Stęszewski, Akademia Muzyczna im. I.J. Paderewskiego w Poznaniu, Poznań 2000

Romantyczna ludowość pieśni solowych Stanisława Moniuszki do słów Jana Czeczota, w: Pieśń europejska między romantyzmem a modernizmem, „Muzyka i liryka”, tom 9, red. M. Tomaszewski, Akademia Muzyczna w Krakowie, Kraków 2000

Kompozycja cyklu pieśniowego w muzyce XIX i XX wieku. Zasada jedności tonalnej, w: Język - System - Styl - Forma. Materiały z sesji naukowej, cz. V, red. K. Delert-Kalisz, Wydawnictwo Uczelniane Akademii Muzycznej im. F. Nowowiejskiego w Bydgoszczy, Bydgoszcz 2000

The Violin Concerti of Henryk Wieniawski from style Brillante to the Romantic Idiom, w: Henryk Wieniawski. Composer and Virtuoso in the Musical Culture of the XIX and XX Centuries, red. M. Jabłoński, D. Jasińska, Rythmos, Poznań 2001

Koncerty fortepianowe H. M. Góreckiego i W. Kilara. Filiacje - Tradycje - Styl, w: Muzyka fortepianowa 12, red. J. Krassowski, Akademia Muzyczna im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku, Gdańsk 2001

W tradycji romantycznej. O liryce pieśniowej Witolda Friemanna, w: Muzyka w kontekście kultury. Studia dedykowane Profesorowi Mieczysławowi Tomaszewskiemu w osiemdziesięciolecie urodzin, red. M. Janicka-Słysz, T. Malecka, K. Szwajgier, Akademia Muzyczna w Krakowie, Kraków 2001

Współczesny polski koncert fortepianowy. W stronę tradycji, w: Polska muzyka współczesna. Kierunki – Idee – Postawy, red. D. Kadłubiec, M. Dziadek, Związek Kompozytorów Polskich Oddział w Katowicach, Uniwersytet Śląski Filia w Cieszynie, Interfon, Katowice 2001

Dwudziestowieczny koncert polski. Zasadnicze nurty, odmiany, okresy, w: Polska kultura muzyczna w XX wieku, red. T. Brodniewicz, H. Kostrzewska, J. Tatarska, Akademia Muzyczna im. I. J. Paderewskiego w Poznaniu, Poznań 2001

Poetyka i ekspresja „Dwunastu pieśni” op. 22 do słów Catulle Mendésa Ignacego Jana Paderewskiego, w: Ignacy Jan Paderewski. Twórca w świecie kultury, red. T. Brodniewicz, H. Kostrzewska, J. Tatarska, Akademia Muzyczna im. I.J. Paderewskiego w Poznaniu, Poznań 2001

Mazurek op. 62 Karola Szymanowskiego i jego rezonans w muzyce polskiej końca XX wieku, w: Wokół kategorii narodowości, wielokulturowości i uniwersalizmu w muzyce polskiej. Materiały XXXI Ogólnopolskiej Konferencji Muzykologicznej ZKP, red. A. Matracka-Kościelny, Sekcja Muzykologów Związku Kompozytorów Polskich, Stowarzyszenie Ogród Sztuk i Nauk, Warszawa - Podkowa Leśna 2002

Marek Jasiński, w: Kompozytorzy szczecińscy po 1945, red. E. Kus, M. Szczęsny, Zamek Książąt Pomorskich, Szczecin 2002

„Trzy poematy Yuan Tsen Ts`ai” Ludomira Michała Rogowskiego w nurcie pieśni orientalnej, w: Pieśń polska. Rekonesans. Odrębności i pokrewieństwa. Inspiracje i echa, „Muzyka i liryka”, tom 10, red. M. Tomaszewski, Akademia Muzyczna w Krakowie, Kraków 2002

Epigonizm jako programowy konserwatyzm. Na przykładzie twórczości Witolda Friemanna, w: Muzyka sztuką przezwyciężania czasu. Witoldowi Rudzińskiemu w dziewięćdziesiąte urodziny, red. naukowa M. Demska-Trębacz, Wydawnictwo Akademii Muzycznej im. F. Chopina w Warszawie, Warszawa 2003

Tradycja mazurka fortepianowego w muzyce polskiej I poł. XX wieku, w: Język - System - Styl - Forma w muzyce, cz. VI i VII, red. B. Mielcarek-Krzyżanowska, V. Przech, Wydawnictwo Uczelniane Akademii Muzycznej im. F. Nowowiejskiego w Bydgoszczy, Bydgoszcz 2003

Muzyka a media - w kręgu relacji, funkcji, wartości, w: Muzyka i media na Pomorzu i Kujawach, red. V. Przech, Wydawnictwo Uczelniane Akademii Muzycznej im. F. Nowowiejskiego w Bydgoszczy, Bydgoszcz 2003

edycje krytyczne, redakcje naukowe

Zeszyt poświęcony twórczości Maurycego Ravela, z serii: Kompozytorzy, Wydawnictwo Uczelniane Akademii Muzycznej im. F. Nowowiejskiego w Bydgoszczy, Bydgoszcz 1994

Język - System - Styl - Forma. Materiały sesji naukowej,, cz. I, Wydawnictwo Uczelniane Akademii Muzycznej im. F. Nowowiejskiego w Bydgoszczy, Bydgoszcz 1995

Łęgowski Andrzej, Wprowadzenie do metodyki gry na instrumentach dętych drewnianych, Wydawnictwo Uczelniane Akademii Muzycznej im. F. Nowowiejskiego w Bydgoszczy, Bydgoszcz 1997

Akademia Muzyczna im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy 1974-1999. Księga Jubileuszowa, Akademia Muzyczna im. F. Nowowiejskiego w Bydgoszczy, Bydgoszcz 1999

Polmic

Rynek Starego Miasta 27
00-272 Warszawa
e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

tel: +48 785 370 000

Wsparcie projektu

Modernizacja strony odbywa się dzięki wsparciu Ministra Edukacji i Nauki w ramach programu Nauka dla społeczeństwa II.

Logo Ministerstwa NiSW program Nauka dla społeczeństwa

Nasze social media



© All rights reserved. POLMIC
Do góry