kompozytor i dyrygent; ur. 23 listopada 1933, Dębica; zm. 29 marca 2020, Kraków. W latach 1954-58 studiował kompozycję pod kierunkiem Artura Malawskiego, a po jego śmierci u Stanisława Wiechowicza w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Krakowie. W 1958 został wykładowcą kompozycji na swojej macierzystej uczelni, od 1972 do 1987 pełnił funkcję rektora. Działalność pedagogiczną prowadził również w Folkwang-Hochschule für Musik w Essen (1966-68) oraz Yale University w New Haven (1973-78). W latach 1968-70 był stypendystą Deutscher Akademischer Austauschdienst (DAAD) w Berlinie.

W latach 1987-90 pełnił funkcje dyrektora artystycznego Filharmonii Krakowskiej, w latach 1992-2002 - dyrektora artystycznego Festival Casals w San Juan w Puerto Rico. Od 1997 był dyrektorem artystycznym Sinfonia Varsovia, od 1998 również doradcą artystycznym Beijing Music Festival w Pekinie.

Jako dyrygent Krzysztof Penderecki zadebiutował w 1971 w Donaueschingen, wykonując swój utwór Actions na zespół free-jazzowy (1971) i od tego czasu prowadził intensywną działalność dyrygencką. W 1972 dokonał nagrania płytowego dla EMI swoich utworów z Wielką Orkiestrą Symfoniczną Polskiego Radia i Telewizji w Katowicach. Dyrygował wieloma renomowanymi orkiestrami na świecie, m.in. Müncher Philharmoniker, London Symphony Orchestra, Philadelphia Orchestra, New York Philharmonic Orchestra, orkiestrą radia japońskiego (NHK) w Tokio, orkiestrą filharmoniczną w Osace. W 1988 roku został pierwszym gościnnym dyrygentem Sinfonieorchester des Norddeutschen Rundfunks w Hamburgu, następnie Mitteldeutscher Rundfunk Sinfonie Orchester w Lipsku. Od 2000 był gościnnym dyrygentem China Philharmonic Orchestra.

Krzysztof Penderecki otrzymał 146 nagród i odznaczeń.

Został laureatem takich konkursów kompozytorskich, jak Konkurs Młodych Związku Kompozytorów Polskich (w 1959 zdobył I, II i III nagrody za Strofy, Emanacje oraz Psalmy Dawida), Konkursu Kompozytorskiego im. Artura Malawskiego w Krakowie 1962 (I nagroda za Kanon), Międzynarodowego Konkursu „Wawrzyn Olimpijski” w Monachium (w 1972 za utwór Ekecherija), dwukrotnie otrzymał Prix Italia: w 1967 za Passio et mors Domini Nostri Jesu Christi secundum Lucam, a w 1968 za Dies irae. Oratorium ob memoriam in perniciei castris in Oświęcim necatorum inexstinguibilem reddendam. Penderecki otrzymał nagrodę na Międzynarodowej Trybunie Kompozytorów UNESCO w Paryżu (1961) za Tren „Ofiarom Hiroszimy”, sześć nagród Grammy od National Academy of Recording Arts and Sciences. W 2008 roku została mu przyznana Polska Nagroda Filmowa Orzeł w kategorii Najlepsza Muzyka za film Katyń. Podczas Międzynarodowego Festiwalu Animacji Annecy 2011 przyznano Nagrodę Sacem dla najlepszej muzyki oryginalnej (Krzysztof Penderecki De natura sonoris) w filmie braci Quay Maska.

O randze twórcy świadczą liczne odznaczenia krajowe i zagraniczne, a także nagrody i tytuły przyznane artyście w różnych krajach całego globu, m. in. Nagroda Związku Kompozytorów Polskich (1970), Nagroda im. Gottfrieda von Herdera (1977), Nagroda im. Jeana Sibeliusa (1983), Premio Lorenzo Magnifico (1985), Nagroda Izraelskiej Fundacji im. Karla Wolffa (1987), Wielki Krzyż Zasługi Orderu Zasługi RFN (1990), Grawemeyer Award of the University of Louisville (1992), Nagroda Międzynarodowej Rady Muzycznej UNESCO (1993), Order Za Zasługi dla Kultury Księstwa Monaco (1993), Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (1993), austriackie odznaczenie honorowe „Za Osiągnięcia Naukowe i Artystyczne” (1994), tytuł Commandeur dans l’Ordre des Arts et des Lettres (1996), Nagroda Muzyczną miasta Duisburg (1999), AFIM Indie Award (1999), MIDEM Classical Award jako Best Living Composer of the Year (2000), Ordine al Merito della Repubblica Italiana (2000), Premio Principe de Asturias de las Artes (2001), Nagroda Wielką Fundacji Kultury (2002), Nagroda im. Romano Guardiniego (2002), Preis der Europäischen Kirschenmusik (2003), Medal Fundacji Judaica (2003), Medal z okazji 300-lecia Petersburga (2004), Praemium Imperiale (2004), Order Orła Białego (2005), Commander of the Three Star Order Republiki Łotewskiej (2006), Doroczna Nagroda Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2008), Złoty Medal Ministra Kultury Republiki Armenii (2008), Medal Leonardo da Vinci od Europejskiej Akademii Nauk w Hanowerze (2008), Order im. Bernardo O’Higginsa stopnia oficerskiego, Chile (2008), Ordre de Mérite du Grand-Duché de Luxembourg (2009), Order Honorowy od Prezydenta Republiki Armenii (2009), Bronze Medal, Distinguished Visitor Uniwersytetu w Toronto (2010), Grand-Croix de l’Ordre „Pro Merito Melitensi” (2011), Nagroda Polskiej Akademii Telewizyjnej Złoty Super Wiktor dla największej osobowości (2011), Lifetime Achievement Award 2012 International Classical Music Awards w Europa Universität Viadrina Frankfurt (2012), Medal Prezydenta Republiki Armenii (2013), Order Chorwackiej Jutrzenki (2013), Złoty Krzyż Zasługi od Orderu Świętego Stanisława BM (2013), Nagroda Międzynarodowego Festiwalu w Stambule za całokształt twórczości (2013), estoński Order Krzyża Ziemi Maryjnej pierwszej klasy (2014), Zasłużony dla Kultury Peru (2014), Wielki Krzyż Zasługi z Gwiazdą Orderu Zasługi Republiki Federalnej Niemiec (2018), World Soundtrack Awards za osiągnięcia życia na Festiwalu Filmowym w Gandawie (2019).

Otrzymał 39 tytułów doktora honoris causa szkół wyższych w Argentynie, Belgii, Bułgarii, Estonii, Francji, Hiszpanii, Irlandii, Korei Południowej, Łotwie, Niemczech, Peru, Polsce, Rosji, Rumunii, Serbii, Szawajcarii, Ukrainie, USA i Wielkiej Brytanii.

Został członkiem honorowym 35 instytucji w Argentynie, Armenii, Austrii, Chinach, Estonii, Francji, Hong Kongu, Irlandii, Niemczech, Polsce, Rosji, Szwajcarii, Szwecji, Ukrainie, USA, Wielkiej Brytanii i we Włoszech.

Z okazji jubileuszu 80. urodzin Krzysztofa Pendereckiego w 2013 roku zostało otwarte Europejskie Centrum Muzyki Krzysztofa Pendereckiego w Lusławicach. W tym samym roku zaprezentowano premierę niemiecko-polskiego filmu dokumentalnego Anny Schmidt Droga przez labirynt. Kompozytor Krzysztof Penderecki. W ramach specjalnego projektu „Thousand Voices for Piece” odbyła się w Brukseli światowa prapremiera Dies Illa napisanego z okazji 100-lecia wybuchu I Wojny Światowej. Napisany w 2015 roku z okazji 100. rocznicy ludobójstwa Ormian psalm Domine quid multiplicati sunt po raz pierwszy został wykonany w Carnegie Hall przez ormiański Hover State Chamber Choir. Lacrimosa nr 2 napisana została z okazji odsłonięcia Pomnika Pamięci Ofiar Zbrodni Pomorskiej 1939 i prawykonana w 2018 roku w Toruniu. Światowa premiera Poloneza na orkiestrę autorstwa Pendereckiego zainaugurowała XVII Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina. W 2018 roku, w 100. rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości, powstała Fanfara dla Niepodległej, zamówiona przez PWM Edition, która zabrzmiała 11 listopada 2018 roku w 11 prestiżowych salach koncertowych na świecie oraz na 11 estradach koncertowych w Polsce.

Krzysztof Penderecki został honorowym patronem polskich i międzynarodowych konkursów i festiwali oraz innych wydarzeń artystycznych, m.in.: Krzysztof Penderecki Festival in Armenia w Erywaniu, Międzynarodowy Festiwal im. Krzysztofa Pendereckiego – poziom 320 w Zabrzu, Konkurs Kompozytorski im. Krzysztofa Pendereckiego odbywający się w ramach Międzynarodowego Festiwalu Muzycznego Sopot Classic, Certamen Compositorum Internationale ARBORETUM – Międzynarodowy Konkurs Kompozytorski im. Krzysztofa Pendereckiego w Radomiu.

W 2015 roku Krzysztof Penderecki otrzymał tytuł Prezesa Honorowego Związku Kompozytorów Polskich.
 

aktualizacja: 2020 (wa)

Szczegółowe informacje o życiu i twórczości kompozytora dostępne są na stronach: http://www.krzysztofpenderecki.eu i https://penderecki-center.pl/krzysztof-penderecki 

Krzysztof Penderecki to zjawisko w historii muzyki, nie tylko polskiej, zupełnie wyjątkowe. W muzyce XX wieku nikt chyba nie zrobił takiej kariery, jak on. Nie zrobił jej również tak szybko! Może tylko Igor Strawiński mógłby mu dorównać. I podobne, jak Strawińskiego, są meandry drogi twórczej Pendereckiego. Miał sukcesy od samego początku. Kiedy w 1959 roku rozstrzygnięto II Konkurs Młodych Kompozytorów Związku Kompozytorów Polskich, po rozszyfrowaniu godeł, którymi były opatrzone złożone anonimowo partytytury, okazało się, że zdobywcą I, II i III nagrody jest nieznany nikomu 28-letni asystent Wydziału Kompozycji w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Krakowie - Krzysztof Penderecki! Nagrodzonymi utworami były Strofy na sopran, głos recytujący i 10 instrumentów, Emanacje na dwie orkiestry smyczkowe oraz Psalmy Dawida na chór mieszany, instrumenty strunowe i perkusję. Partyturę Strof, wykonanych na festiwalu „Warszawska Jesień” tego samego roku, zabrał po koncercie niemiecki wydawca Herman Moeck. Wkrótce utwór był grany w całej Europie, a Penderecki otrzymał zamówienie od słynnego festiwalu w Donaueschingen. W roku 1960 pisze utwór zatytułowany 8’37” (tyle trwała ta kompozycja), za który w rok później otrzymuje nagrodę Tribune Internationale des Compositeurs UNESCO w Paryżu. Utwór nazywa się teraz Tren „Ofiarom Hiroszimy” i nadają go stacje radiowe na całym świecie, Penderecki zaś staje się czołowym przedstawicielem awangardy muzycznej tamtych czasów. Potwierdza tę pozycję niezwykłymi Fluorescencjami wykonanymi po raz pierwszy w roku 1962 w Donaueschingen. Poza instrumentami wielkiej orkiestry symfonicznej Penderecki wprowadził tutaj zawieszony arkusz blachy do imitowania grzmotów, gwizdki, kawałki szkła i metalu pocierane pilnikiem, grzechotki, dzwonek elektryczny, piłę, maszynę do pisania i syrenę alarmową. Instrumenty tradycyjne też brzmią niezwyczajnie, bo dźwięki są wydobywane z nich w zupełnie niekonwencjonalny sposób. Pendereckiego zna już cały muzyczny świat. Tak się przynajmniej wydaje... do momentu prawykonania w roku 1966 w Münster Pasji według św. Łukasza. Oznacza ona zerwanie z radykalizmem awangardy. Penderecki stworzył dzieło przystępne dla zwykłego melomona, o zrozumiałej treści, konstrukcji i emocji. Sam mówił: „Nie zależy mi na tym, jak Pasja zostanie określona, czy jest tradycjonalna, czy awangardowa. Dla mnie jest po prostu autentyczna. I to wystarczy.” Penderecki był sobą w każdym utworze i nie deprymowała go krytyka. A narażał się krytyce coraz częściej. Wystarczy powiedzieć, że w napisanej w 1978 roku operze - sacra rappresentazione Raj utracony dopatrywano się pastiszu muzyki Wagnera. Nie był to dla Pendereckiego komplement. On jednak trwał przy swoim i pisał taką muzykę, jaką chciał pisać. Czy zdradził ideały młodości?...

Sonata na skrzypce i fortepian (1953)

Misterioso na flet i fortepian (1954)

Cisza na głos i fortepian (1955)

Niebo w nocy na głos i fortepian (1955)

Miniatury na klarnet i fortepian (1956)

Prośba o wyspy szczęśliwe, pieśń na głos i fortepian (1957)

Epitaphium Artur Malawski in memoriam na orkiestrę smyczkową i kotły (1957-58)

Psalmy Dawida na chór mieszany, instrumenty strunowe i perkusję (1958)

Oddech nocy na głos i fortepian (1958)

Emanacje na dwie orkiestry smyczkowe (1958-59)

Miniatury na skrzypce i fortepian (1959)

Strofy na sopran, głos recytujący i 10 instrumentów (1959)

Anaklasis na orkiestrę smyczkową i 6 grup perkusyjnych (1959-60)

Wymiary czasu i ciszy na 40-głosowy chór mieszany, perkusję i smyczki (1959-60)

Tren „Ofiarom Hiroszimy” na 52 instrumenty smyczkowe (1959-61)

Quartetto per archi no. 1 (1960)

Liryki afrykańskie na głos i fortepian (1960)

Psalmus 1961 na taśmę magnetofonową (1961)

Fonogrammi per flauto e orchestra da camera (1961)

Polymorphia na 48 instrumentów smyczkowych (1961)

Fluorescencje na wielką orkiestrę symfoniczną (1961-62)

Kanon na 52 instrumenty smyczkowe i taśmę magnetofonową (1962)

Stabat Mater na 3 chóry mieszane a cappella (1962-63)

Brygada śmierci, słuchowisko radiowe na głos recytujący i taśmę (1963)

Mensura sortis na dwa fortepiany (1963)

Passio et mors Domini Nostri Jesu Christi secundum Lucam na 3 głosy solo, recytatora, 3 chóry mieszane, chór chłopięcy i orkiestrę (1963-66)

Cantata in honorem Almae Matris Universitatis Iagellonicae na 2 chóry mieszane i orkiestrę (1964)

Sonata per violoncello e orchestra (1964)

Trzy utwory w dawnym stylu na orkiestrę smyczkową (1964-1966)

Capriccio per oboe e 11 archi (1964-65)

Najdzielniejszy z rycerzy, opera dla dzieci w 3 aktach na sopran, tenor, 2 barytony, bas, chór mieszany i orkiestrę (1965)

De natura sonoris I na wielką orkiestrę symfoniczną (1966)

Concerto per violino grande ed orchestra (1966-67)

Concerto per violoncello ed orchestra no. 1 (1966-67)

Uwertura pittsburska na orkiestrę dętą, perkusję, fortepian i kontrabasy (1967)

Capriccio per violino e orchestra (1967)

Dies irae. Oratorium ob memoriam in perniciei castris in Oświęcim necatorum inexstinguibilem reddendam na 3 głosy solo, chór mieszany i orkiestrę (1967)

Capriccio per Siegfried Palm na wiolonczelę solo (1968)

Quartetto per archi no. 2 (1968)

Diabły z Loudun, opera w 3 aktach (1968, 2001)

Jutrznia (Utrenja) I: Złożenie Chrystusa do grobu na głosy solo, 2 chóry i orkiestrę symfoniczną (1969-70)

Kosmogonia na 3 głosy solowe, chór mieszany i orkiestrę symfoniczną (1970)

Jutrznia (Utrenja) II: Zmartwychwstanie Pańskie na głosy solo, chór mieszany, chór chłopięcy i orkiestrę symfoniczną (1970-71)

De natura sonoris II na orkiestrę symfoniczną (1970-71)

Canticum canticorum Salomonis na 16-głosowy zespół wokalny i orkiestrę kameralną (1970-73)

Actions na zespół free-jazzowy (1971)

Preludium na orkiestrę dętą, perkusję i kontrabasy (1971)

Partita na klawesyn oraz gitarę elektryczną, gitarę basową, harfę, kontrabas i orkiestrę kameralną (1971-72)

Ecloga VIII na 6 solowych głosów męskich (1972)

Ekecheirija na taśmę magnetofonową (1972)

Aulodia na taśmę (1972)

Symfonia nr 1 na wielką orkiestrę symfoniczną (1972-73)

Intermezzo na 24 instrumenty smyczkowe (1973)

Magnificat na bas solo, 7-głosowy męski zespół wokalny, 2 chóry mieszane, chór chłopięcy i orkiestrę symfoniczną (1973-74)

Przebudzenie Jakuba na orkiestrę symfoniczną (1974)

Concerto per violino ed orchestra no. 1 (1976-77)

Raj utracony, sacra rappresentazione w 2 częściach (1976-78)

Te Deum na głosy solowe, 2 chóry mieszane i orkiestrę symfoniczną (1978-80)

Vorspiel, Visionen und Finale aus „Paradise Lost” na 6 solistów, wielki chór mieszany i orkiestrę (1979)

Adagietto z „Raju utraconego” [wersja I] na orkiestrę symfoniczną (1979)

Capriccio per tuba (1979-80)

Symfonia nr 2 „Wigilijna” na orkiestrę symfoniczną (1979-80)

Lacrimosa z „Polskiego Requiem” na sopran, chór mieszany i orkiestrę symfoniczną (1980)

Polskie Requiem na 4 głosy solowe, 2 chóry mieszane i orkiestrę (1980-2005)

Agnus Dei z „Polskiego Requiem” na chór mieszany a cappella (1981)

Czyś ty snem była na baryton i fortepian (1981)

Concerto per violoncello ed orchestra no. 2 (1982)

Koncert na altówkę i orkiestrę (1983)

Cadenza per viola sola (1983-84)

Koncert na altówkę [wersja kameralna] (1984)

Koncert na altówkę [wersja na wiolonczelę] (1984)

Koncert na altówkę [wersja na klarnet] (1984)

Cadenza per viola sola [wersja na skrzypce] (1984)

Czarna maska (Die schwarze Maske), opera w jednym akcie (1984-86)

Per Slava na wiolonczelę solo (1985-86)

Pieśń Cherubinów na chór mieszany a cappella (1986)

Veni Creator na chór mieszany a cappella (1987)

Preludium na klarnet solo (1987)

Der unterbrochene Gedanke na kwartet smyczkowy (1988)

Concerto per violino ed orchestra no. 1 [wersja II] (1988)

Passacaglia i Rondo na orkiestrę symfoniczną (1988)

Symfonia nr 3 (1988-95)

Symfonia nr 4 „Adagio” na orkiestrę symfoniczną (1989)

Ubu król, opera buffa w 2 aktach z prologiem i epilogiem (1990-91)

Trio smyczkowe na skrzypce, altówkę i wiolonczelę (1990-91)

Sinfonietta no. 1 per archi (1990-92)

Partita [wersja II] na klawesyn oraz gitarę elektryczną, gitarę basową, harfę, kontrabas i orkiestrę kameralną (1991-92)

Symfonia nr 5 „Koreańska” na orkiestrę symfoniczną (1991-92)

Benedicamus Domino na chór męski a cappella (1991-92)

Concerto per flauto ed orchestra da camera (1992)

Concerto per violino ed orchestra no. 2 (Metamorphosen) (1992-95)

Benedictus na chór mieszany a cappella (1993)

Kwartet na klarnet i trio smyczkowe (1993)

Agnus Dei z „Polskiego Requiem” [wersja II] na orkiestrę smyczkową (1994)

Entrata na instrumenty dęte blaszane i kotły (1994)

Sinfonietta no. 2 per clarinetto ed archi (1994)

Divertimento per violoncello solo (1994, 2006)

Suita na wiolonczelę solo (1994-2013)

Concerto per flauto [wersja na klarnet] (1995)

Agnus Dei aus „Requiem der Versöhnung” zum Gedanken an die Opfer des 2.Weltkrieges na 4 głosy solowe, chór mieszany i orkiestrę (1995)

Ubu Rex suita na orkiestrę dętą (1995)

Siedem Bram Jerozolimy na 5 solistów, recytatora, 3 chóry mieszane i orkiestrę (1996)

Iz glubiny na chór a cappella (1996)

Serenade na orkiestrę smyczkową (1996-97)

Credo na głosy solowe, chór i orkiestrę symfoniczną (1996-98)

Hymn do świętego Daniela na chór mieszany i orkiestrę (1997)

Hymn do świętego Wojciecha na chór mieszany i orkiestrę (1997)

Fanfara lucerneńska na 8 trąbek i perkusję (1998)

De profundis z "Siedmiu Bram Jerozolimy" na orkiestrę smyczkową (1998)

Sonata per violino e pianoforte no. 2 (1999)

Trzy kadencje na trąbkę (1999)

Kwartet na 4 saksofony (1999)

Sextett na klarnet, róg, trio smyczkowe i fortepian (2000)

Musik für Blockflöten, Marimbaphon und Streicher (2000)

Suita z „Raju utraconego” na solistów, chór i orkiestrę (2000)

Concerto grosso per tre violoncelli ed orchestra (2000-2001)

Lied na głos i fortepian (2001)

Jakżeż ja się uspokoję na głos średni, altówkę i wiolonczelę (2001)

Concerto per pianoforte ed orchestra „Resurrection” (2001, 2007)

Phedra na głos, chór i orkiestrę (2002)

Benedictus na chór żeński a cappella (2002)

Adagio na wiolonczelę i orkiestrę (2002-2003)

Missa brevis na chór a cappella (2002-2012)

Fanfarria Real na orkiestrę (2003)

Concerto grosso no. 2 per 5 clarinetti ed orchestra (2004)

Tempo di Valse na wiolonczelę solo (2004)

Symfonia nr 8 „Lieder der Vergänglichkeit” na sopran, mezzosopran, baryton, chór i orkiestrę symfoniczną (2004, 2007)

Chaconne – in memoria Giovanni Paolo II z „Polskiego Requiem” na orkiestrę kameralną (2005)

Chaconne z „Polskiego Requiem” na orkiestrę smyczkową (2005)

Cadenza z „Koncertu Brandenburskiego nr 3 G-dur” J. S. Bacha na altówkę, wiolonczelę i klawesyn (2006)

Sarabanda na altówkę solo (2006)

Licheń – Fanfara na instrumenty dęte (2006)

Largo per violoncello ed orchestra (2007)

Adagietto z „Raju utraconego” [wersja II] na rożek angielski i orkiestrę smyczkową (2007)

Agnus Dei z „Polskiego Requiem” [wersja III] na 8 wiolonczel (2007)

Serenata per tre violoncelli (2007)

Concerto per corno e orchestra „Winterreise” (2007-2008)

Capriccio per violino solo (2008)

Quartetto per archi no. 3 (2008)

Sanctus und Benedictus na chór a cappella (2008)

Fanfara gdańska na instrumenty dęte blaszane, kotły i perkusję (2008)

Quartetto per archi no. 3 "Kartki z nienapisanego dziennika" (2008)

VI Symfonia Pieśni chińskie (2008-2017)

Taniec na skrzypce solo (2009)

Preludium dla pokoju na instrumenty dęte blaszane, kotły i perkusję (2009)

Kadisz na sopran, tenor, głos recytujący, chór męski i orkiestrę (2009)

Kaczka pstra na chór a cappella (2009)

O gloriosa virginum na chór a cappella (2009)

Duo concertante na skrzypce i kontrabas (2010)

Ein feste Burg ist unser Gott na chór mieszany, instrumenty dęte blaszane, kotły i orkiestrę smyczkową (2010)

"Powiało na mnie morze snów…” Pieśni zadumy i nostalgii na sopran, mezzosopran, baryton, chór i orkiestrę (2010)

Violoncello totale na wiolonczelę solo (2011)

Capriccio per Radovan na róg solo (2011)

Concerto doppio na skrzypce, altówkę i orkiestrę (2012)

De natura sonoris III na orkiestrę symfoniczną (2012)

Sinfonietta nr 3 na orkiestrę symfoniczną (2012)

La Follia na skrzypce solo (2013)

Tempo di valse na altówkę solo (2013)

Adagio z III Symfonii na orkiestrę smyczkową (2013)

Chaconne z „Polskiego Requiem” na fortepian (2014)

Capriccio per Siegfried Palm na kontrabas (2014)

Chaconne z „Polskiego Requiem” na trio akordeonowe (2014)

Chaconne z „Polskiego Requiem” na 2 fortepiany (2014)

Dies illa na trzech solistów, trzy chóry mieszane i orkiestrę (2014)

Concertinona trąbkę i orkiestrę (2015)

Chaconne z Polskiego Requiem na 5 wiolonczel (2015)

Kwintet smyczkowy Kartki z nienapisanego dziennika - wersja III Kwartetu smyczkowego (2015)

Polonez na orkiestrę symfoniczną (2015)

Domine quid multiplicati sunt na chór mieszany a cappella (2015)

Agnus Dei z Missa brevis na orkiestrę smyczkową (2016)

Quartetti per archi no. 4 (2016)

Concerto doppio – wersja na flet i klarnet (2017)

Lacrimosa nr 2 (2018)

Fanfara dla Niepodległej (2018)

Muzyka dla teatru dramatycznego:

Bramy raju w reż. Danuty Michałowskiej (1961)
Król Edyp w reż. Helmuta Kajzara (1963)
Dziady w reż. Bohdana Korzeniewskiego (1963)
Bracia Karamazow w reż. Jerzego Krasowskiego (1963) Przychodzę opowiedzieć w reż. Bronisława Dąbrowskiego (1964)
Matka w reż. Jerzego Jarockiego (1964)
Komu bije dzwon w reż. Jerzego Golińskiego (1964)
Ballada polska w reż. Jerzego Krasowskiego (1964)
Wyszedł z domu w reż. Jerzego Jarockiego (1965)
Sławna historia o Troilusie i Kressydzie w reż. Bohdana Korzeniewskiego (1965)
Nieboska komedia w reż. Konrada Swinarskiego (1965)
Danaidy w reż. Bohdana Głuszczaka (1968)
Dziesięciu było nas braci … w reż. Idy Kamińskiej (1968)
Podpalacze w reż. Teresy Żukowskiej (1969)
Caprichos w reż. Bohdana Głuszczaka (1971)
Dante w reż. Józefa Szajny (1974)
Opowieści zasłyszane w reż. Tadeusza Byrskiego (1976)
Brat naszego Boga w reż. Krystyny Skuszanki (1980)
Bez oręża w reż. Jana Sycza (1988)
Malowidło na drzewie w reż. Andrzeja Żurowskiego (1993)
Rzeczy niepokój w reż. Jacka Łumińskiego (2003)

Muzyka dla teatru lalek:

Złoty kluczyk w reż. Władysława Jaremy (1957)
Pinokio w reż. Melanii Karwatowej (1957)
Królewicz i żebrak w reż. Henryka Ryla (1957)
Czarodziejski garnek w reż. Ireny Wojutyckiej (1957)
Pająk w reż. Stanisława Ochmańskiego (1957)
O krasnoludkach i sierotce Marysi w reż. Ireny Wojutyckiej (1957)
Ptasie mleko w reż. Jerzego Zitzmana (1958)
Tomcio Paluszek w reż. Stanisława Ochmańskiego (1958)
Szewc Dratewka w reż. Władysława Jaremy (1958)
Świniopas w reż. Janiny Kilian-Stanisławskiej (1958)
Diamentowa Rosa w reż. Wandy Byrskiej (1958)
Przygoda warszawskiego misia w reż. Stanisława Ochmańskiego (1958)
Krzesiwo w reż. Jana Wroniszewskiego (1958)
O Zwyrtale Muzykancie w reż. Jana Wilkowskiego (1958)
O straszliwym smoku i dzielnym szewczyku, prześlicznej królewnie i królu Gwoździku w reż. Leokadii Serafinowicz (1959)
Dzieci Pana majstra w reż. Andrzeja Rettingera (1959)
Dziadek Zmróżoczko w reż. Joanny Piekarskiej (1959)
Pąsowa sukienka w reż. Janusza Galewicza (1959)
Profesor Serduszko w reż. Leokadii Serafinowicz (1960)
Kuglarz w koronie w reż. Henryka Ryla (1960)
Baśń o górniku Bulandrze w reż. Stanisława Bukowskiego (1960)
Srebrna przygoda w reż. Henryka Ryla (1960)
O młynku Sampo i cudownej lutni (1960)
Pieśń o lisie w reż. Wojciecha Wieczorkiewicza (1961)
Jak się Hania mała z misiem dogadała w reż. Henryka Ryla (1961)
Tygrysek w reż. Wojciecha Wieczorkiewicza (1961)
Tomcio paluch i wilk w reż. Stanisława Ochmańskiego (1961)
Achilles i panny w reż. Zofii Jaremowej (1962)
Nal i Damayanti w reż. Henryka Ryla (1962)
Roland Szalony w reż. Leokadii Serafinowicz, Wojciecha Wieczorkiewicza (1962)
Pinokio w reż. Melanii Karwatowej (19 2)
Pan Twardowski (1962)
Królowa śniegu w reż. Wojciecha Wieczorkiewicza (1962)
Dziecko i gwiazdy w reż. Stanisława Ochmańskiego (1963)
Lis Włóczykita w reż. Stanisława Ochmańskiego (1963)
Miś Tymoteusz w reż. Stanisława Ochmańskiego (1963)
Przygody śrubki w reż. Wojciecha Wieczorkiewicza (1963)
Ubu le Roi w reż. Michaela Meschkego (1964)
Kowal w reż. Jerzego Zitzmana (1964)
Najdzielniejszy z rycerzy w reż. Wojciecha Wieczorkiewicza (1965)
Czarodziejski młyn w reż. Jerzego Zitzmana (1965)
Rozmowa z własną nogą w reż. Leokadii Serafinowicz (1966)
Biją dzwony w reż. Leokadii Serafinowicz (1966)
Baśń o pięciu braciach w reż. Wojciecha Wieczorkiewicza (1967)
Szewczyk Dratewka w reż. Andrzeja Łabinca (1968)
Ptak w reż. Zygmunta Smandzika (1975)

Muzyka dla teatru telewizji:

Bracia Karamazow w reż. Jerzego Krasowskiego (1969)
Malowidło na drzewie w reż. Stanisława Hebanowskiego (1973)

Muzyka do filmów fabularnych:

Rękopis znaleziony w Saragossie w reż. Wojciecha Jerzego Hasa (1964)
Spotkania z Warszawą w reż. Jana Łomnickiego (1966)
Szyfry w reż. Wojciecha Jerzego Hasa (1966)
Zejście do piekła w reż. Zbigniewa Kuźmińskiego (1966)
Je t’aime, je t’aime w reż. Alaina Resnaisa (1968)
Lśnienie w reż. Stanleya Kubricka (1980)
Katyń w reż. Andrzeja Wajdy (2007)
Wyspa tajemnic w reż. Martina Scorsese (2007)
Demon w reż. Marcina Wrony (2015)
Twin Peaks w reż. Davida Lyncha (2017)

Muzyka do filmów dokumentalnych:

Nie ma końca wielkiej wojny w reż. Jana Łomnickiego (1959)
Koncert wawelski w reż. Jana Łomnickiego (1960)
Malarze gdańscy w reż. Mariana Ussorowskiego (1964)
Etiuda sportowa w reż. Andrzeja Trzosa (1965)
Interpretacje w reż. Jarosława Brzozowskiego (1965)
Portret dyrygenta w reż. Ludwika Perskiego (1965)
Hamlet x 5 w reż. Ludwika Perskiego (1966)
Passacaglia na Kaplicę Zygmuntowską w reż. Zbigniewa Bochenka (1966)
Tren w reż. Mariana Ussorowskiego (1969)
Kachu – Kazimierz Ostrowski w reż. Mariana Ussorowskiego (1981)
Świat Matki Teresy w reż. Barbary Lorynowicz (1996)

Muzyka do filmów animowanych:

Bulandra i Diabeł (1959)
Arlekin (1960)
Kaktus (1960)
Pan Trąba (1960)
Balony (1961)
Generał i mucha (1961)
Olimpiada (1961)
Scyzoryk (1961)
Spotkanie z bazyliszkiem (1961)
Szklany wróg (1961)
Wycieczka w kosmos (1961)
Gorycz (1962)
Porwanie (1962)
Pułapka (1962)
Don Juan (1963)
Król Midas (1963)
Młynek do kawy (1964)
Przygoda żabki (1964)
Raz termometr zachorował (1964)
Kogut (1965)
Piotr Płaksin (1965)
Słodkie rytmy (1965)
Czar kółek (1966)
Gra (1966)
Ikar (1966)
Wygnanie z raju (1966)
Inwentorium śladów (2009)
Maska (2010)

książki

Labirynt czasu. Pięć wykładów na koniec wieku, Presspublica, Warszawa 1997

Krzysztof Penderecki. T. 2, Lusławickie ogrody, Wydawnictwo Bosz Bogdan Szymanik, Olszanica 2005

Krzysztof Penderecki. T. 1, Rozmowy lusławickie, Wydawnictwo Bosz Bogdan Szymanik, Olszanica 2005

Pendereccy: saga rodzinna, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2013

Lisicki Krzysztof, Szkice o Krzysztofie Pendereckim, Instytut Wydawniczy „PAX”, Warszawa 1973

Erhardt Ludwik, Spotkania z Krzysztofem Pendereckim, PWM, Kraków 1975

Robinson Ray, Winold Allen, A Study of the Penderecki St. Luke Passion, Moeck Verlag, Celle 1983

Schulz Reinhard, Krzysztof Penderecki, w: Komponisten der Gegenwart (Hg. Hanns-Werner Heister, Walter-Wolfgang Sparrer), edition text + kritik, München 1992-

Schwinger Wolfram, Penderecki. Leben und Werk, Schott’s Söhne, Mainz 1994

Tomaszewski Mieczysław (red.), The Music of Krzysztof Penderecki. Poetics and Reception, Akademia Muzyczna w Krakowie, Kraków 1995

Jacobson Bernard, A Polish Renaissance, Phaidon Press Ltd., London 1996

Malecka-Contamin Barbara, Krzysztof Penderecki: Style et Matériaux, Éditions Kimé, Paris 1997

Mirka Danuta, The Sonoristic Structuralism of Krzysztof Penderecki, Akademia Muzyczna w Katowicach, Katowice 1997

Robinson Ray (ed.), Studies in Penderecki vol. I, 1998, Prestige Publications, Princeton 1998

Zieliński A. Tadeusz, Dramat instrumentalny Pendereckiego, PWM, Kraków 2003

Bylander Cindy, Krzysztof Penderecki. A Bio-Bibliography, Praeger Publishers, Westport (Connecticut) / London 2004

Tomaszewski Mieczysław, Penderecki - trudna sztuka bycia sobą, Znak, Kraków 2004

Krzysztof Penderecki - music in the intertextual era: studies and interpretation, red. M. Tomaszewski, E. Siemdaj, Akademia Muzyczna, Kraków 2005

Polish maverick, "Choir & Organ" March/April 2008, s. 34-37

Tomaszewski Mieczysław, Penderecki: bunt i wyzwolenie. T. 1, Rozpętanie żywiołów, PWM, Kraków 2008

Twórczość Krzysztofa Pendereckiego: od genezy do rezonansu: interpretacje. 1, Początki i "mocne wejście" 1953-1960: faza Psalmów Dawida i Strof, Akademia Muzyczna, Kraków 2008

Tomaszewski Mieczysław, Penderecki: bunt i wyzwolenie. T. 2, Odzyskiwanie raju, PWM, Kraków 2009

Twórczość Krzysztofa Pendereckiego od genezy do rezonansu, interpretacje. 2, Czas prób i doświadczeń 1960-1966: faza Trenu, De natura sonoris i Brygady śmierci, Akademia Muzyczna w Krakowie, Kraków 2010

Twórczość Krzysztofa Pendereckiego od genezy do rezonansu, interpretacje. 3, Przełom i pierwsza synteza 1966-1971: faza Pasji i Diabłów z Loudun, Akademia Muzyczna w Krakowie, Kraków 2010

Twórczość Krzysztofa Pendereckiego od genezy do rezonansu, interpretacje. 4, Interludium: lata sublimacji 1973-1975, faza Magnificat, I Symfonii i Przebudzenia Jakuba, Akademia Muzyczna w Krakowie, Kraków 2010

Skomponuj kompozytora: Krzysztof Penderecki, red. I. Witkowska, Teatr Wielki - Opera Narodowa, Warszawa 2013

Twórczość Krzysztofa Pendereckiego od genezy do rezonansu, interpretacje. 5, Czas dialogu z „odnalezioną przeszłością” 1976-1985: faza Raju utraconego i II Symfonii, Akademia Muzyczna, Kraków 2013

Twórczość Krzysztofa Pendereckiego od genezy do rezonansu, interpretacje. 6, Między musica adhaerens a musica libera 1985-1993: faza Polskiego Requiem i Czarnej maski, Akademia Muzyczna, Kraków 2013

Twórczość Krzysztofa Pendereckiego od genezy do rezonansu, interpretacje. 7, Nowy początek 1993 - faza Credo, Sekstetu i Pieśni przemijania, Akademia Muzyczna, Kraków 2013