Przejdź do głównej treści

Regamey Konstanty (Constantin)

Regamey Konstanty (Constantin)

  • kompozytor, wykonawca

kompozytor, pianista, filolog orientalista, krytyk i pisarz muzyczny; ur. 28 stycznia 1907, Kijów; zm. 27 grudnia 1982, Lozanna. Syn pianisty, kompozytora i pedagoga Konstantego Kazimierza Regameya. Naukę gry na fortepianie rozpoczął w wieku 5 lat pod kierunkiem matki – Lydii Slavitch. Z tego okresu pochodzą jego pierwsze kompozycje. Od 1920 mieszkał w Warszawie, gdzie uczęszczał do gimnazjum, uczył się gry na fortepianie w klasie Józefa Turczyńskiego oraz teorii muzyki u Felicjana Szopskiego. W 1931 ukończył filologię klasyczną i orientalną na Uniwersytecie Warszawskim. W 1932 zadebiutował jako krytyk muzyczny artykułem o Symfonii nr 4 (Symphonie concertante) Karola Szymanowskiego, publikował później w dwutygodniku artystyczno-literackim „Zet” i tygodniku „Prosto z mostu”. W tym samym roku rozpoczął w Paryżu studia w zakresie filologii orientalnej i lingwistyki – w École des hautes études oraz Collège de France. W 1935, na Uniwersytecie Warszawskim, uzyskał stopień doktora filologii hinduskiej i gramatyki porównawczej języków indoeuropejskich. W 1937 przedstawił rozprawę habilitacyjną. Do kręgu jego znajomych w tym czasie należeli m.in.: Karol Szymanowski, Jarosław Iwaszkiewicz, Bolesław Miciński, Konstanty Ildefons Gałczyński, Jerzy Stempowski.

Do wybuchu II wojny światowej Konstanty Regamey prowadził ożywioną działalność jako krytyk muzyczny. W latach 1937-39 był redaktorem dwumiesięcznika „Muzyka Współczesna”, w latach 1938-39 redaktorem naczelnym miesięcznika „Muzyka Polska”. W 1939 brał udział w organizacji Festiwalu Międzynarodowego Towarzystwa Muzyki Współczesnej w Warszawie i Krakowie.

Podczas okupacji grał w kawiarniach na fortepianie. Będąc obywatelem szwajcarskim nie podlegał kontrolom Gestapo, wobec tego nawiązał współpracę z Armią Krajową, w 1942 był kurierem (pod pseudonimem Czesław Drogowski), w jego mieszkaniu znajdowały schronienie osoby ukrywające się. Na koncertach konspiracyjnych zadebiutował jako kompozytor – Kwintetem na klarnet, fagot, skrzypce, wiolonczelę i fortepian (1942-44), kilku lekcji kompozycji udzielił mu Kazimierz Sikorski. Po klęsce Powstania Warszawskiego wraz z matką znalazł się w obozie koncentracyjnym w Sztutowie koło Gdańska, następnie został przewieziony do obozu pod Hamburgiem, skąd jako obywatel szwajcarski został zwolniony. W listopadzie 1944 zamieszkał w Lozannie.

W 1945 został zatrudniony na Uniwersytecie w Lozannie – początkowo na stanowisku lektora języka rosyjskiego i języków orientalnych, następnie prowadził wykłady o językach i cywilizacji słowiańskiej oraz orientalnej; w 1957 otrzymał tytuł profesora zwyczajnego. Pracował również na Uniwersytecie we Fryburgu jako profesor lingwistyki ogólnej. Zajmował się też pracą badawczą z zakresu filologii orientalnej i sanskrytu, w latach 1949-50 wygłaszał wykłady w Indiach i Egipcie, był delegatem na XXII Międzynarodowy Kongres Orientalistów w Istambule. Wspólnie z Pierrem Meylanem od 1954 do 1962 był redaktorem pisma „Feuilles Musicales”, w którym publikował m.in. własne artykuły. Należał do Société Linguistique w Paryżu.

Konstanty Regamey jednocześnie komponował. Jego utwory były wykonywane podczas festiwalu w Donaueschingen, wielokrotnie na Międzynarodowym Festiwalu Muzyki Współczesnej „Warszawska Jesień”. W 1962 odbył tournée koncertowe po Związku Radzieckim ze skrzypaczką Anne-Marie Gründer. W latach 1963-68 był prezesem Association des Musiciens Suisses oraz szwajcarskiej sekcji Międzynarodowego Towarzystwa Muzyki Współczesnej, w 1964 utworzył szwajcarską Radę Muzyczną i został jej przewodniczącym. Pozostawał w bliskich kontaktach z Paulem Sacherem, który wielokrotnie dyrygował prawykonaniami utworów Regameya.

W 1977 zakończył działalność pedagogiczną na uniwersytetach w Lozannie i we Fryburgu. W 1978 został prawie całkowicie sparaliżowany. W kontynuowaniu pracy kompozytorskiej pomagał mu Jean Balissat.



aktualizacja: 2007 (mk)

Kompozycje

Preludium na fortepian (1920)

Sześć pieśni młodzieńczych na sopran i fortepian (1921)

Preludium na fortepian (1921)

Andante na fortepian (1921-29)

Studio da concerto na fortepian (1935)

Pieśni perskie [wersja I] na baryton i fortepian (1942)

Pieśni perskie [wersja II] na baryton i 2 fortepiany (1942)

Pieśni perskie [wersja III] na bas-baryton i orkiestrę kameralną (1942)

Kwintet na klarnet, fagot, skrzypce, wiolonczelę i fortepian (1942-44)

Sonatina na flet i fortepian (lub klawesyn) (1945)

Introduction et Allegro na orkiestrę (1946)

Kwartet smyczkowy nr 1 (1948)

Variazioni e Tema na wielką orkiestrę (1948)

Musique pour cordes (1953)

Cinq Etudes [wersja I] pour voix de femme et piano (1955)

Cinq Etudes [wersja II] pour voix de femme et orchestre (1956)

Don Robott, opera w 2 aktach [niedokończona] (1959-68)

Drei Lieder des Clowns für Bass-Bariton und Orchester (1960-68)

Cinq Poèmes de Jean Tardieu pour choeur mixte de solistes a cappella (1962)

Autographe [wersja I] pour orchestre de chambre (1962)

4 x 5. Concerto pour quatre quintettes na 4 kwintety i orkiestrę (1964)

Variations sur un thème de Bartók pour violon et violoncelle (1966)

Autographe [wersja II] pour orchestre de chambre (1966)

Symphonie de l’incantation pour grand orchestre, soprano et baryton (1967)

Nietożsamość a nieskończoność (La Non-Identité Infinie) na niemą recytatorkę, śpiew i niezidentyfikowaną ilość instrumentów [utwór napisany pod pseudonimem Anonymus Helveticus] (1967)

Drei Lieder des Clowns (z opery Don Robott) na baryton i orkiestrę (1968)

Alpha..., cantate pour tenor et grand orchestre (1970)

Mio, mein Mio, opera w 2 aktach „dla dzieci i dorosłych” (1973)

Lila. Koncert podwójny na skrzypce, wiolonczelę i małą orkiestrę (1976)

Wizje, kantata na baryton, chór, orkiestrę i organy (1978)

Publikacje

książki

Witold Małcużyński, PWM, Kraków 1960

Próba analizy ewolucji w sztuce, PWM, Kraków 1973

artykuły

Oblicza polistylizmu. Materiały sympozjum poświęconego twórczości Konstantego Regameya, (pod red. Krystyny Tarnawskiej-Kaczorowskiej), Związek Kompozytorów Polskich, Warszawa 1988

Stankiewicz Jerzy, Konstanty Regamey – nie utracona polskość, w: Muzykolog wobec dzieła muzycznego (pod red. Małgorzaty Woźnej-Stankiewicz i Zofii Dobrzańskiej-Fabiańskiej), Musica Iagellonica, Kraków 1999

Stankiewicz Jerzy, Regamey Konstanty, PWM, Kraków 2004

Polmic

Rynek Starego Miasta 27
00-272 Warszawa
e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

tel: +48 785 370 000

Wsparcie projektu

Modernizacja strony odbywa się dzięki wsparciu Ministra Edukacji i Nauki w ramach programu Nauka dla społeczeństwa II.

Logo Ministerstwa NiSW program Nauka dla społeczeństwa

Nasze social media



© All rights reserved. POLMIC
Do góry