Szymański Paweł
-
Kompozytor
kompozytor; ur. 28 marca 1954, Warszawa. Studiował kompozycję u Włodzimierza Kotońskiego (1974-78) i Tadeusza Bairda (1978) w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie, którą ukończył z wyróżnieniem. W 1976 brał udział w Międzynarodowej Letniej Akademii Muzyki Dawnej w Innsbrucku, a w latach 1978, 1980 i 1982 – w Międzynarodowych Kursach Wakacyjnych Nowej Muzyki w Darmstadt. Współpracował ze Studiem Eksperymentalnym Polskiego Radia (1979-81), z Niezależnym Studiem Muzyki Elektroakustycznej (1982-84) i Studiem Muzyki Elektronicznej Akademii Muzycznej w Krakowie (1983). Dzięki stypendium im. Herdera w latach 1984-85 kontynuował studia u Romana Haubenstocka-Ramatiego w Wiedniu. Był również stypendystą Deutscher Akademischer Austauschdienst w Berlinie (1987-88), gdzie pracował w Studiu Elektronicznym Technische Universität.
Paweł Szymański jest laureatem wielu konkursów kompozytorskich. W 1979 otrzymał I nagrodę Konkursu Młodych Związku Kompozytorów Polskich za Gloria na chór żeński i zespół instrumentalny (1979). Ten sam utwór w 1981 zajął IV miejsce w kategorii utworów młodych kompozytorów na Międzynarodowej Trybunie Kompozytorów UNESCO w Paryżu. W 1985 kompozycja Lux aeterna na głosy i instrumenty (1984) zdobyła jedną z nagród w Konkursie Kompozytorskim Muzyki Sakralnej, organizowanym przez Internationale Bachakademie w Stuttgarcie. W 1988 Partita III na klawesyn amplifikowany i orkiestrę (1985-86) zwyciężyła w Konkursie Kompozytorskim im. Benjamina Brittena w Aldeburgh. W 1993 Związek Kompozytorów Polskich przyznał Pawłowi Szymańskiemu swoją doroczną nagrodę. W styczniu 1994 otrzymał Wielką Nagrodę Fundacji Kultury, a w maju tego samego roku utwór Miserere na głosy i instrumenty (1993) został przedstawiony przez Program II Polskiego Radia na Międzynarodowej Trybunie Kompozytorów UNESCO w Paryżu i znalazł się w grupie utworów rekomendowanych. W 1995 zdobył główną nagrodę Konkursu Międzynarodowej Fundacji Muzyki Polskiej za motet In Paradisum na chór męski (1995). Otrzymał nagrody za muzykę filmową: w 2006 za muzykę do filmu Plac Zbawiciela na XXXI Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni oraz w 2007 – za ścieżkę do filmu Natalii Korynckiej-Gruz Inka i do filmu Ryszarda Bugajskiego Śmierć rotmistrza Pileckiego, przyznaną na VII Festiwalu Teatru Polskiego Radia i Teatru Telewizji Polskiej „Dwa Teatry – Sopot 2007”. W 2007 utwór Szymańskiego Drei Lieder nach Trakl był rekomendowany przez Międzynarodową Trybunę Kompozytorów UNESCO. W 2014 jego opera Qudsja Zaher była nominowana do Opera Awards 2014 w kategorii World Premiere.
Muzyka Pawła Szymańskiego jest wykonywana na całym świecie (m.in. w Austrii, Wielkiej Brytanii, Kanadzie, Danii, Niemczech, Francji, Holandii, Japonii, na Węgrzech, Meksyku, Szwecji, we Włoszech, Stanach Zjednoczonych). Wiele utworów powstało na zamówienie europejskich instytucji i festiwali oraz zostało prawykonanych przez światowej sławy wykonawców. Do nich należy m.in. Partita IV na orkiestrę (1986) – napisana na zamówienie północnoirlandzkiej rozgłośni BBC dla festiwalu muzyki współczesnej „Sonorities ’87”, organizowanego przez Queen’s University w Belfaście, prawykonania na tym festiwalu dokonała Ulster Orchestra pod dyrekcją Lionela Frienda; A Study of Shade na małą orkiestrę (1989) – skomponowane na zamówienie Aldeburgh Festival, gdzie utwór został po raz pierwszy wykonany przez Britten-Pears Orchestra, dyrygował Richard Bernas; quasi una sinfonietta na orkiestrę kameralną (1990) – dla zespołu London Sinfonietta, który prawykonał kompozycję w Queen Elizabeth Hall pod batutą Arturo Tamayo; Sixty-Odd Pages na orkiestrę kameralną (1991) – zamówione przez Südwestfunk Baden-Baden i prawykonane podczas Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Współczesnej „Warszawska Jesień” przez Südwestfunk Sinfonieorchester Baden-Baden, dyrygowaną przez Mathiasa Bamerta; Pięć utworów na kwartet smyczkowy (1992) – powstałych na zamówienie rozgłośni BBC w Bristolu, pierwszy raz wykonanych również podczas Festiwalu „Warszawska Jesień” – grał Kwartet Śląski; Koncert na fortepian i orkiestrę (1994) – skomponowany na zamówienie Radio France i tam też prawykonany przez Ewę Pobłocką i Wielką Orkiestrę Symfoniczną Polskiego Radia pod dyrekcją Antoniego Wita; Recalling a Serenade na klarnet, dwoje skrzypiec, altówkę i wiolonczelę (1996) – napisane na zamówienie Kuhmo Chamber Music Festival, w ramach którego prawykonania dokonał klarnecista Kari Kriikku i Kwartet Śląski. Polskie Radio (projekt Marka Zwyrzykowskiego) w 1998 roku zamówiło Viderunt omnes fines terrae, które prawykonane zostało w Eglise Saint-Pierre de Chartres (Francja, 1999); polska premiera odbyła się w 2000. Na zamówienie Alonzo King's Lines Ballet powstał utwór Compartment 2, car 7, którego prawykonanie miało miejsce w San Francisco podczas spektaklu baletowego Vibraphone Quartet (2003). Fundacja Muzyki Aukso zamówiła Concerto a 4, po raz pierwszy zaprezentowane podczas koncertu „Muzyczny sejsmograf” (CSW, Warszawa, 2005). W 2006 w warszawskim Zamku Królewskim zostały prawykonane Prelude and Fugue, zamówione przez Kaoru Sakurada. W tym samym roku Office of Vital Records (Paweł Potoroczyn) zamówił Singletrack.
Ceci n'est pas une ouverture, zamówione przez Filharmonię Narodową i ZKP, prawykonano w Filharmonii w 2007. Premiera .Eals(Oomsu), zamówionego przez „Warszawską Jesień”, miała miejsce w Filharmonii Narodowej podczas Festiwalu 2009 roku. Tamże w roku następnym zaprezentowano a più corde na harfy i fortepian, które zamówił Instytut Adama Mickiewicza. Cztery tańce heweliańskie po raz pierwszy zabrzmiały w 2011 w Polskiej Filharmonii Bałtyckiej, która zamówiła ten utwór. We wrocławskiej Katedrze Marii Magdaleny w tymże roku zaprezentowano PHYLAKTERION (ΦΥΛΑΚΤΗΡΙΟΝ), napisany dla 46. Międzynarodowego Festiwalu Wratislavia Cantans.
W latach 2012/2013 Szymański był kompozytorem-rezydentem sezonu w warszawskiej Filharmonii Narodowej. W roku 2013 w Filharmonii prawykonano zamówione przez nią Sostenuto. W tymże roku w Studiu im. Witolda Lutosławskiego odbyło się prawykonanie Czterech utworów na kwartet smyczkowy, napisanych na zamówienie Stowarzyszenia Kwartesencja (Marek Czech). Stowarzyszenie Kulturalne LADO w 2014 zamówiło Dissociative Counterpoint Disorder, prawykonane w warszawskim Teatrze Studio. W 2015 w Studiu im. Witolda Lutosławskiego prawykonano Sonatę na altówkę i fortepian, napisaną dla Krzysztofa Chorzelskiego i Macieja Grzybowskiego). W Filharmonii Narodowej zaprezentowano premierowe wykonanie utworu Through the Looking-Glass, który Paweł Szymański skomponował specjalnie na 200-lecie Uniwersytetu Warszawskiego.
Koncert na flet i orkiestrę it’s fine, isn’t it został zamówiony u Pawła Szymańskiego w grudniu 2019 roku przez Fundację Piąta Esencja. Premiera utworu miała się odbyć w 2021 roku podczas Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Europy Środkowo-Wschodniej Eufonie organizowanego przez Narodowe Centrum Kultury ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, jednak do tego nie doszło.
Od 2008 roku Szymański jest członkiem jury Nagrody Mediów Publicznych w dziedzinie współczesnej muzyki poważnej OPUS.
Muzyka kompozytora regularnie ukazuje się na płytach, wydawanych przez znane firmy fonograficzne. Albumy te otrzymały m. in. nagrody „Fryderyk”: w 1998 i 1999 w kategorii Muzyka Współczesna za płyty Portret kompozytora – Paweł Szymański (CD Accord) i Koncerty fortepianowe – Lutosławski, Panufnik, Szymański (CD Accord), zaś w 2008 - w kategorii Kompozytor Roku – Muzyka Poważna.
W 2005 roku został odznaczony Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.
Uchwałą podjętą 27 maja 2011 roku na XXXVI Walnym Zebraniu Członków Związku Kompozytorów Polskich Paweł Szymański został Członkiem Honorowym ZKP.
aktualizacja: 2002 (mk), 2017, 2022 (wa)
Twórczość
Muzyka Pawła Szymańskiego jest niezwykle wyrafinowana, poddana zawsze ścisłej dyscyplinie technicznej. Mimo to zdumiewa różnorodnością emocji i nastrojów, sięgających od zmysłowej gry dźwiękowej do metafizycznej zadumy.
Kompozycje
K. na orkiestrę (1972)
Epitafium na dwa fortepiany (1974)
Kwartet smyczkowy (1975)
Limeryki [wersja I] na skrzypce i klawesyn (1975)
Partita I na orkiestrę (1976)
Kyrie na chór chłopięcy i orkiestrę (1977)
Intermezzo na 2 flety, perkusję, 4 skrzypiec, 3 altówki, 2 wiolonczele i kontrabas (1977)
Partita II na orkiestrę (1977-78)
Dziesięć utworów na trio smyczkowe (1979)
Gloria na chór żeński i orkiestrę (1979)
Limeryki [wersja II] na flet, skrzypce i wiolonczelę (1979)
La folia na taśmę magnetofonową quadro lub stereo (1979)
... under the plane tree na taśmę magnetofonową quadro lub stereo (1980)
Cztery utwory liturgiczne na sopran i orkiestrę (1980-81)
Villanelle na kontratenor, 2 altówki i klawesyn (1981)
Sonata na smyczki i perkusję (1982)
Dwa utwory na kwartet smyczkowy (1982)
Appendix na flet piccolo i inne instrumenty (1983)
Crux fidelis na taśmę magnetofonową quadro (1983)
Dwie konstrukcje iluzoryczne na klarnet, wiolonczelę i fortepian (1984)
Lux aeterna na głosy i instrumenty (1984)
Partita III na klawesyn amplifikowany i orkiestrę (1985-86)
Partita IV na orkiestrę (1986)
Trop na fortepian (1986)
Dwie etiudy na fortepian (1986)
Through the Looking Glass... I na orkiestrę kameralną (1987)
Through the Looking Glass... II na taśmę magnetofonową quadro (1988)
A Study of Shade [wersja I] na orkiestrę kameralną (1989)
A Kaleidoscope for M.C.E. [wersja I] na wiolonczelę (1989)
Fuga na fortepian (1990)
quasi una sinfonietta [wersja I] na orkiestrę kameralną (1990)
Sixty-Odd Pages na orkiestrę kameralną (1991)
A due na dwoje skrzypiec (1991)
A Study of Shade [wersja II] na pełną orkiestrę (1992)
Two Studies na orkiestrę (1992)
Pięć utworów na kwartet smyczkowy (1992)
Miserere na głosy i instrumenty (1993)
Trzy utwory na 3 flety proste z akompaniamentem metronomu (1993)
Dwa preludia na fortepian (1994)
Through the Looking Glass... III [wersja I] na klawesyn (1994)
Through the Looking Glass... III [wersja II] na klawesyn i kwartet smyczkowy (1994)
Koncert na fortepian i orkiestrę (1994)
Muzyka filmowa na orkiestrę (1994-96)
SONAT(IN)A na fortepian (1995)
In paradisum deducant te Angeli, motet na chór męski (1995)
Dwie melodie na fortepian (1995)
Bagatelle für A.W. na skrzypce, klarnet, saksofon tenorowy i fortepian (1995)
Recalling a Serenade na klarnet, dwoje skrzypiec, altówkę i wiolonczelę (1996)
A Kaleidoscope for M.C.E. [wersja II] na skrzypce (1997)
Viderunt omnes fines terrae na chór chłopięcy i zespół (1998)
Fotografia z przyjęcia urodzinowego (Kwartet Śląski z cieniem Bartóka) na kwartet smyczkowy (1998)
Preludium i Fuga na fortepian (2000)
quasi una sinfonietta [wersja II] na pełną orkiestrę (2000)
Une Suite de Pièces de Clavecin par Mr. Szymański (2001)
Trzy pieśni do słów Trakla [wersja I] na sopran i orkiestrę kameralną (2002)
Trzy pieśni do słów Trakla [wersja II] na sopran i fortepian (2002)
Chlorophaenhylohydroxipiperidinofluorobutyrophaenon na zespół kameralny i inne dźwięki (2002)
Trzy pieśni do słów Trakla [wersja III] na niższy głos żeński i fortepian (2003)
Compartment 2, Car 7 na wibrafon, skrzypce, altówkę i wiolonczelę (2003)
Concerto a 4 na klarnet, puzon, wiolonczelę i fortepian (2004)
Singletrack na fortepian (2005)
Qudsja Zaher, opera w 2 aktach (2005)
Gigue na wiolonczelę solo (2006)
Ceci n'est pas une ouverture na orkiestrę (2007)
.Eals(Oomsu) na orkiestrę (2009)
a piú corde na harfy i fortepian (2010)
ΦΥΛΑΚΤΗΡΙΟΝ (PHYLAKTERION) na szesnaście głosów i instrumenty perkusyjne (2011)
Cztery tańce heweliańskie na organy i dwa pozytywy (2011)
Sostenuto na orkiestrę (2012)
Cztery utwory na kwartet smyczkowy (2013)
Epilog na orkiestrę kameralną (2013)
Dissociative Counterpoint Disorder na klawesyn (2014)
Sonata na altówkę i fortepian (2015)
Through the Looking-Glass… IV na orkiestrę (2016)
its fine, isn't it? na flet i orkiestrę (2020)
Muzyka filmowa
Muzyka do filmu Ptaki śpiewają w Kigali w reż. Joanny Kos-Krauze i Krzysztofa Krauzego (2017)
Muzyka teatralna
Muzyka do sztuki Persona. Tryptyk/Marilyn w reż. Krystiana Lupy (2009)
Publikacje
artykuły
Nowe pokolenie kompozytorów polskich, "Ruch Muzyczny" 1979 nr 10 [wypowiedź do artykułu]
O heterofonii - próba definicji - przykłady występowania w muzyce współczesnej, w: Zeszyty Naukowe Zd/sAiIM 1979 nr 4 (praca dyplomowa PWSM w Warszawie), AM w Krakowie, Kraków 1979
Autorefleksja, w: Przemiany techniki dźwiękowej, stylu, i estetyki w polskiej muzyce lat 70-tych. Materiały XVII Ogólnopolskiej Konferencji Muzykologicznej - Kraków 8-10 XII 1983, red. Leszek Polony ([w jęz. sł.] w: "Slovenská Hudba" 1991 nr 2/3 [XVII]), AM w Krakowie, Sekcja Muzykologów ZKP, Kraków 1986
Chłopecki Andrzej Szymański zwodzi i czaruje, Gazeta Wyborcza, 25-26.11.2006
Mendyk Michał Festiwal Muzyki Pawła Szymańskiego, "Dziennik", 24.11.2006, dodatek "Kultura", s. 70
Literatura
Cyz Tomasz Muzyka Pawła Szymańskiego w kilku fragmentach, "Tygodnik Powszechny" nr 53, s. 15
Chłopecki Andrzej Paweł Szymański , tekst w książeczce płyty CD ACCORD ACD 038, s. 4-11
Szwarcman Dorota Nie znacie? a szkoda. Paweł Szymański: Sonata, "Ruch Muzyczny" 1984 nr 8
Rozwiązać łamigłówkę..., – z Pawłem Szymańskim rozmawia Marta Ługowska, "Ruch Muzyczny" 1986 nr 18, s. 3-5
Unravelling a Puzzle/Schwer zu lösende Denkaufgaben, Agencja Autorska, Polish Music/Polnische Musik, 1987 nr 1/2
Mezer de Agata IV Partita Pawła Szymańskiego - szkic analityczny , Praca dyplomowa napisana w AMFC w Warszawie, 1989
Muzyka w nowej rzeczywistości, - rozmawiają Andrzej Chłopecki, Andrzej Chodkowski i Paweł Szymański, "Ruch Muzyczny" 1990 nr 14
Homma Martina, Paweł Szymański, w: Komponisten der Gegenwart (Hg. Hanns-Werner Heister, Walter-Wolfgang Sparren), edition text + kritik, München 1992–
Mellem tradition og fornyelse. , Interview med den polske komponist Pawel Szymanski by Anders Beyer, Dans Musik Tidsskrift nr 3, nowember 1992/93
Szymański Paweł, From Idea to Sound: A Few Remarks on my Way of Composing, w: From Idea to Sound (red. Anna Czekanowska, Miloš Velimirović, Zbigniew Skowron), Fundacja Zjednoczonej Europy, Kraków 1993
Imaginacja w rygorze formuły abstrakcyjnej, - z Pawłem Szymańskim rozmawia Ewa Gałkowska, "Ruch Muzyczny" 1993 nr 26
Katastrofa. Najpiękniejsza jest muzyka polska. O kondycji, samopoczuciu i recepcji muzyki współczesnej w Polsce oraz o Warszawskiej Jesieni, krytyce i funkcjonariuszach, - ze Stanisławem Krupowiczem i Pawłem Szymańskim rozmawia Andrzej Chłopecki, Nowa Res Publica nr 9 (84) wrzesień 1995, s. 43-50
Pociej Bohdan Koncert fortepianowy Pawła Szymańskiego, (w cyklu Próby utrwalenia), "Ruch Muzyczny" 1995 nr 6, s. 16-17
Chyrzyński Marcel Aspekt fakturalny w postmodernistycznych utworach Pawła Szymańskiego, Praca dyplomowa napisana w Akademii Muzycznej w Krakowie, 1995
Gdzie się mieści dusza?, – z Pawłem Szymańskim rozmawia Mieczysław Kominek, Studio 1996 nr 9, s. 8-11
Nikolska Irina, Postmodernizm w interpretacji Pawła Szymańskiego, w: Muzyka polska 1945-1995 (red. Krzysztof Droba, Teresa Malecka, Krzysztof Szwajgier), Akademia Muzyczna w Krakowie, Kraków 1996
Dąbek Stanisław Twórczość mszalna kompozytorów polskich XX wieku, PWN, Warszawa 1996
Szczepańska Elżbieta Postmodernizm w muzyce polskiej - surkonwencjonalizm, w: Encyklopedia Kultury Polskiej XX wieku, Instytut Kultury, Warszawa 1996
Nowak Anna Polski koncert fortepianowy, w: Muzyka polska 1945-1995, red. Teresa Malecka, Krzysztof Droba, Krzysztof Szwajgier, AM w Krakowie, Kraków 1996
Pociej Bohdan Echa przeszłości, (w cyklu Próby utrwalenia), "Ruch Muzyczny" 1996 nr 23, s. 6-7
Droba Krzysztof Najwybitniejsze utwory pięćdziesięciolecia: NUP-y według SEMP-ów, w: Muzyka Polska 1945-1995, red. Teresa Malecka, Krzysztof Droba, Krzysztof Szwajgier, AM w Krakowie, Kraków 1996
Mykietyn Paweł Surkonwencjonalizm w muzyce na przykładzie twórczości Pawła Szymańskiego , Praca dyplomowa napisana w AMFC w Warszawie, 1996
Cieślik Joanna Koncert fortepianowy Pawła Szymańskiego. Studium analityczne, Praca dyplomowa napisana w Akademii Muzycznej w Łodzi, 1996
Cieślik Joanna, Szymański – meandry ewolucji, "Ruch Muzyczny" 1997 nr 21, s. 6-9
Czy istnieje polska szkoła kompozytorska, - z Pawłem Szymańskim, Stanisławem Krupowiczem i Andrzejem Chłopeckim rozmawia Iwona Szafrańska, "Dysonanse" 1997 wrzesień (wydanie specjalne), s. 41-42
Sposób na pustkę, - z Pawłem Szymańskim rozmawiał Sławek Łobaczewski, "LX - sprzedajny i zależny magazyn muzyczny" nr 12 (22) grudzień 1997 s. 40-41
Spotkanie z Bohdanem Pociejem, Jarosławem Markiem Rymkiewiczem i Pawłem Szymańskim, , zapis wypowiedzi w: Dźwięk - słowo - obraz - myśl. Rozmowy artystów, teoretyków i krytyków sztuki w Muzeum im. Anny i Jarosława Iwaszkiewiczów w Stawisku, Muzeum im. Anny i Jarosława Iwaszkiewiczów w Stawisku, Podkowa Leśna 1997
Emancypacja dysonansu i casus eufonii; Rozkład systemu dur-moll i atonalność; słowniczek niektórych zabobonów na dobranoc: postęp, oryginalność, eklektyzm, postmodernizm, neoklasycyzm, piękno, "Dysonanse" 1997 wrzesień (wydanie specjalne)
Nowak Anna Współczesny koncert polski.Przemiany gatunku, AM w Bydgoszczy, Bydgoszcz 1997
Chłopecki Andrzej, Surkonwencjonalna muzyka Pawła Szymańskiego, Polish Culture 1998 nr 3, s. 38
Mikuła Agata Utwory Pawła Szymańskiego w perspektywie postmodernizmu muzycznego, Praca magisterska napisana w Instytucie Muzykologii UJ, 1999
Naliwajek Katarzyna Model struktury muzycznej i jego realizacje w utworach instrumentalnych Pawła Szymańskiego , Praca magisterska napisana pod kierunkiem prof. dr hab. Macieja Gołąba w Zakładzie Teorii i Estetyki Muzyki Instytutu Muzykologii UW, 1999
Kuś Małgorzata Kompozycja i improwizacja. Analiza porównawcza "Dwóch etiud" Pawła Szymańskiego i "Muzyk Kreowanych" Szabolcsa Esztényiego , Praca magisterska napisana pod kierunkiem prof. dr hab. Sławomiry Żerańskiej -Kominek w Zakładzie Muzykologii Systematycznej Instytutu Muzykologii UW, 2000
Thomas Adrian, Szymański Paweł, w: The New Grove Dictionary of Music and Musicians. Second Edition (ed. Stanley Sadie), vol. 24, Macmillan Publishers Limited, London 2001
Muzyka na dwa poziomy, - rozmawia Jacek Hawryluk, "City Magazine", Warszawa, nr 2 (27) luty 2001 s.17
Between tradition and renewal, w: The voice of music. Conversations with composers of our time, Anders Beyer (ed.), Ashgate Publishing Limited, 2001
Naliwajek Katarzyna Modele struktury muzycznej w "Bagatelle für A.W." Pawła Szymańskiego, "Muzyka" 2001 nr 1, s. 61-64
Wnęk Wojciech Związki z tradycją muzyczną w twórczości Pawła Szymańskiego , Praca magisterska napisana w Instytucie Muzykologii UJ, 2002
Szwajgier Krzysztof Muzyczne reprezentacje idei filozoficznych - Trzy przybliżenia. II. Perspektywa postmodernistyczna - Paweł Szymański "Quasi una sinfonietta" (1990) , w: Filozofia muzyki, red. Krzysztof Guczalski , Musica Jagiellonica, Kraków 2003
Naliwajek Katarzyna "Partita IV" Pawła Szymańskiego i jego "utopia podwójności muzyki" , "Przegląd Muzykologiczny" 2004 nr 4, s. 109-145
Schreiber Ewa Kategoria ironii w muzyce , Praca magisterska napisana w Instytucie Muzykologii UAM, 2005
Dobrzyński Michał Twórczość na fortepian solo Pawła Szymańskiego w kontekście wybranych elementów estetyki postmodernizmu , Praca dyplomowa napisana pod kierunkiem ad. dr Violetty Przech w Akademii Muzycznej w Bydgoszczy, 2005
Dębowska Anna Festiwal Muzyki Pawła Szymańskiego, Gazeta Wyborcza, 24-30.11.2006
Hawryluk Jacek Monsieur Szymański, Gazeta Wyborcza 24.11.2006, s. 22
Hawryluk Jacek W dialogu z Bachem, Przekrój 22.11.2006, s. 62
Marczyński Jacek Wielki samotnik polskiej muzyki, "Rzeczpospolita", 22.11.2006
Szymański: uciec od banału, [wywiad przeprowadziła Magdalena Łukaszewicz], "Dziennik" 25-26.11.2006, s. 30
Majchrowski Marcin Świetny festiwal Szymańskiego, "Dziennik", 4.12.2006, s. 31
Beksiak Antoni Szymańskiego portret zamglony, "Odra" marzec 2007, s. 75-78
Cichy Daniel Koncert fortepianowy Pawła Szymańskiego na tle filozoficznych idei postmodernizmu, w: Idee modernizmu i postmodernizmu w poetyce kompozytorskiej i refleksji o muzyce, red. Alicja Jarzębska, Jadwiga Paja-Stach, Kraków 2007
Szwarcman Dorota 40 x Szymański , "Ruch Muzyczny" 2007 nr 7, s.13-16
Barańska Bogna Idea narracji i dyskursu w kwartetach Pawła Szymańskiego , Praca magisterska napisana pod kierunkiem prof. dr Haliny Lorkowskiej i dr Moniki Kędziory w Akademii Muzycznej w Poznaniu, 2007
Gmys Marcin Fonoteka. Paweł Szymański , Zeszyty Literackie 2008 nr 1, s.195-196
Łabuś Katarzyna, Krupowicz i Szymański: dwa oblicza surkonwencjonalizmu w polskiej muzyce współczesnej (1), "Muzyka21" 2009 nr 5, s. 33
Zdunik Michał Pokrewieństwa estetyczne pomiędzy twórczością Pawła Szymańskiego i Jerzego Grzegorzewskiego, Praca seminaryjna napisana pod kierunkiem Katarzyny Naliwajek w MISH UW, 2010
Kostka Violetta Wartości muzyki Pawła Szymańskiego, "Krytyka Muzyczna" 2011 nr 5, s. 1-12
Dębowska Anna Ukąszeni Szymańskim, Gazeta Wyborcza, 15.04.2013, s. 14
Hawryluk Jacek Qudsja Zaher skacze do Bałtyku, Gazeta Wyborcza, 22.04.2013, s 12
Szczecińska Ewa Archaizująca dekadencja, "Ruch Muzyczny" 2013 nr 12, s. 26-28
Tomczuk Jacek Szymański i Nekrosius. Dwaj ludzie z wizją , Newsweek 22-26.04.2013, s. 106-109
Dąbrowski Grzegorz Qudsja Zaher - skazana na pamięć, Młodzieżowa Gazeta Muzyczna 04.05.2013
Kozińska Dorota W krainie topielców, "Tygodnik Powszechny" 2013 nr 19, s. 40-41
Szwab Natalia Między tradycją a awangardą. Muzyka Pawła Szymańskiego, Praca doktorska napisana pod kierunkiem prof. Teresy Maleckiej w Akademii Muzycznej w Krakowie, 2013
Marczyński Jacek Muzyka z dna oceanu. Premiera: Utwór polskiego kompozytora na największej scenie operowej świata, "Rzeczpospolita", 22.04.2013
Pisarenko Olgierd W mokrej poczekalni do wieczności, w: [program spektaklu] Qudsja Zaher , TW-ON, Warszawa 2013
Nowok Agnieszka Rytuał – magia – religia. ΦΥΛΑΚΤΗΡΙΟΝ (Phylakterion) Pawła Szymańskiego , Praca dyplomowa napisana pod kierunkiem dr Wojciecha Stępnia w Akademii Muzycznej w Katowicach, 2013
Kostka Violetta „Dwie etiudy” na fortepian Pawła Szymańskiego. Dwupoziomowość a problem parodii, red. Marcin Gmys, Res Facta Nova. Teksty o muzyce współczesnej 2014 nr 15 (24)
Ślązak Andrzej Rozwój techniki fortepianowej na przełomie XX i XXI wieku na przykładzie twórczości Pawła Szymańskiego, Praca doktorska napisana pod kierunkiem prof. Marii Koreckiej-Soszkowskiej w Akademii Muzycznej w Łodzi, 2014
Gajecka-Antosiewicz Aleksandra Utwory klawesynowe Pawła Szymańskiego, w: Notes muzyczny, AM w Łodzi, Łódź 2015
Kostka Violetta „Through the looking Glass I” na orkiestrę Pawła Szymańskiego. Algorytmiczna konstrukcja dźwiękowa, w: The musical work and its creators (10), red. Anna Nowak, AM w Bydgoszczy, Bydgoszcz 2015
Kostka Violetta Muzyka Pawła Szymańskiego. Kompozycje algorytmiczne na fortepian, w Muzyka fortepianowa XVI. Studia i szkice, red. Alicja Kozłowska-Lewna, Renata Skupin, AM w Gdańsku, Gdańsk 2015
Kostka Violetta Paweł Szymański’s Music in the Context of Sociocultural Changes of the last Decades, w Sociocultural Crossings and Borders. Musical Microhistories, Ruta Staneviciute, Rima Povilionene (ed.), Lithuanian Academy of Music and Theatre, Vilnius 2015
Janiak Rafał Problemy dyrygenckie związane z nowymi komplikacjami metrorytmicznymi w muzyce XXI wieku na przykładzie wybranych partytur B. Furrera, P. Szymańskiego, T. Adesa oraz własnej kompozycji , Praca doktorska pod kierunkiem prof. Antoniego Wita w UMFC w Warszawie, 2015
Dyskografia
Camerata Silesia sings Szymański, DUX 1223 (2016)
Chamber works, EMI Classics 0946 3 84393 2 5 (2006)
Małgorzata Sarbak harpsichord. Paweł Szymański Dissociative Counterpoint Disorder, Bôłt Records 1035/ DUX 1332 (2016)
Paweł Szymański, CD Accord, ACD 038 011 378-2 (1997)
Works for piano, EMI Classics, 0946 3 71878 2 1 (2006)
Zaratustra, EMI Music Poland 0946 3 71876 2 3 (2006)