kompozytor, wiolonczelista i dyrygent; ur. 15 maja 1926, Kalisz; zm. 1 sierpnia 2020. W dzieciństwie uczył się gry na wiolonczeli. Podczas wojny walczył jako żołnierz podziemnej Armii Krajowej i był uczestnikiem Powstania Warszawskiego w 1944. Po wojnie studiował dyrygenturę w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Łodzi u Zdzisława Górzyńskiego i Włodzimierza Ormickiego oraz w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie. Studia dyrygenckie kontynuował u Waleriana Bierdiajewa. Od 1946 był wiolonczelistą w Orkiestrze Państwowej Filharmonii w Łodzi i orkiestrze operowej w Warszawie. W latach 1950-51 pełnił funkcję dyrygenta Państwowej Filharmonii w Krakowie, w latach 1954-57 – dyrygenta Państwowej Filharmonii w Poznaniu. W latach 1957-71 zajmował stanowisko dyrektora i kierownika artystycznego Filharmonii w Szczecinie. W 1978 założył Filharmonię w Wałbrzychu i do 2005 był jej dyrektorem naczelnym i artystycznym.

Ponad 55 lat swojej długiej kariery artystycznej poświęcił działalności dyrygenckiej. Poprowadził ponad 1600 koncertów w 24 krajach Europy, Azji i Ameryki. Dyrygował we wszystkich filharmoniach w Polsce, a także w Teatrze Wielkim w Warszawie i w Operze Wrocławskiej. Od 1968 komponował. Jego utwory były wykonywane w 14 krajach Europy, Azji i Ameryki.

Zajmował się także popularyzacją muzyki w radiu i telewizji (przygotował około 100 audycji) oraz dziennikarstwem nie tylko muzycznym. Napisał około 400 artykułów i felietonów, opublikowanych na łamach „Ruchu Muzycznego”, „Polityki” i „Głosu Szczecińskiego”. W lokalnej „Telewizji Wałbrzyskiej” prowadził własny cotygodniowy program autorski Bez cenzury, obejmujący różnorodną tematykę. Wygłosił ponad 300 prelekcji dla rozmaitych środowisk. Jest autorem ponad 70 baśni muzycznych dla dzieci w wieku przedszkolnym, a także kilku nowel i opowiadań fantastyczno-naukowych.

Maestro był jednym z członków założycieli Szczecińskiego Towarzystwa Kultury, następnie jego wiceprzewodniczącym, a także prezesem Towarzystwa Rozwoju Ognisk Artystycznych. W 1967 roku został delegatem województwa szczecińskiego na Kongres Kultury Polskiej.

Wiłkomirski jest laureatem wielu nagród i odznaczeń państwowych, m.in. otrzymał Złotą Odznakę „Gryfa Pomorskiego” (1960), Nagrodę Muzyczną Szczecina (1961), Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1963), Odznakę „Zasłużony Działacz Kultury” (1967), Nagrodę za upowszechnianie Kultury (1970), Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1979), Nagrodę Miasta Wałbrzycha (1979), Nagrodę Prasy Dolnośląskiej (1982), Nagrodę Województwa Wałbrzyskiego (1983), Medal Komisji Edukacji Narodowej (1984), Warszawski Krzyż Powstańczy (1985), Order Sztandaru Pracy I klasy (1986), Odznakę „Przyjaciel dziecka” (1993), Krzyż Armii Krajowej (1995), Odznakę Weterana wojny o niepodległość (1995), Złotą Odznakę Zasłużonego Działacza Towarzystwa Przyjaciół Dzieci (1998), Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (1998), Nagrodę Miasta Wałbrzycha (1999), tytuł „Zasłużony dla powiatu wałbrzyskiego” (2005), tytuł „Zasłużony dla miasta Wałbrzycha” (2006). W 2014 został odznaczony medalem i dyplomem w 70-rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego, w którym uczestniczył. W 2015 otrzymał tytuł Honorowego Obywatela Miasta Kalisza.

Postaci Józefa Wiłkomirskiego i jego muzykującego rodzeństwa poświęcono film dokumentalny Cztery temperamenty – Wiłkomirscy w reżyserii Andrzeja Papuzińskiego. We wrześniu 2006 Muzeum w Wałbrzychu zorganizowało wystawę „Józef Wiłkomirski – 80 lat życia, 60 lat pracy”. W 2009 roku ukazała się autobiografia kompozytora Lata 1926-2006. Wspomnienia nie tylko muzyczne.

aktualizacja: 2016 (wa), 2020 (ac)

Sonata na wiolonczelę solo (1968)

Koncert na harfę i orkiestrę kameralną (1969)

Sinfonietta nr 1 na orkiestrę (1969)

Przygoda Kacperka, baśń symfoniczna na głos recytujący i orkiestrę symfoniczną (1969)

Mała suita na wiolonczelę solo (1970)

Sinfonietta nr 2 na orkiestrę (1970)

Stela 70 na orkiestrę symfoniczną (1970)

Sonata na skrzypce i fortepian (1971)

Sonata na wiolonczelę i fortepian (1971)

Trio fortepianowe (1971)

Zamek Królewski w Warszawie, suita na orkiestrę symfoniczną (1971)

Sonata na kontrabas i fortepian (1972)

Baśń o królewiczu Jasnym, balet-pantomima (1972)

Suita taneczna na kwartet perkusyjny (1972)

Koncert na cztery harfy (1972)

Poemat żałobny na orkiestrę symfoniczną (1973)

Koncert na orkiestrę (1973)

Concertino na wiolonczelę i orkiestrę (1974)

Sonata na altówkę i fortepian (1975)

Sonata na skrzypce solo (1975)

Kwartet smyczkowy (1975)

Pieśni miłosne [wersja I] na sopran i fortepian (1975)

Wrześniowy alarm na sopran, baryton, recytatora, chór i orkiestrę (1976)

Pieśni miłosne [wersja II] na sopran i orkiestrę (1976)

Isia i kosmoskrzaty, baśń symfoniczna na głos recytujący i orkiestrę symfoniczną (1993)

Obsesja na orkiestrę symfoniczną (1997)

Oberek na orkiestrę symfoniczną (2001)

Suita koncertująca na marimbę i orkiestrę kameralną (2005)