kompozytor, pianista, pedagog i dyrygent; ur. 6 lipca 1837, Grodkowice koło Krakowa; zm. 23 stycznia 1921, Kraków. Naukę gry na fortepianie rozpoczął w Krakowie pod kierunkiem Kazimierza Wojciechowskiego i kontynuował u Jana Germasza. W zakresie kompozycji kształcił się u Franciszka Mireckiego. W 1857 rozpoczął studia na wydziale filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Od 1859 przez krótki czas studiował grę na fortepianie u Alexandra Dreyschocka, później grę na organach oraz kompozycję pod kierunkiem Josefa Krejčiego w Pradze. Tam też w 1862 na Uniwersytecie Karola uzyskał dyplom doktora filozofii. W Paryżu studiował kompozycję u Napoléona Henri Rebera w Narodowym Konserwatorium Muzycznym w 1866 roku, a od 1868 do 1870 uczył się kompozycji prywatnie pod kierunkiem Bertolda Damckego.

Po powrocie do kraju początkowo działał w Krakowie, gdzie w styczniu 1871 odbył się jego pierwszy koncert kompozytorski, następnie przeniósł się do Warszawy i w latach 1872-78 był profesorem harmonii i kontrapunktu w Instytucie Muzycznym. W 1878 został powołany na stanowisko dyrektora artystycznego Warszawskiego Towarzystwa Muzycznego. Tutaj zorganizował i przy współudziale Władysława Wiślickiego przez dwa lata prowadził amatorski chór mieszany, który z towarzyszeniem Orkiestry Teatru Wielkiego dał pod jego batutą kilka koncertów.

W 1881 przeniósł się do Krakowa, gdzie występował jako dyrygent koncertów symfonicznych – początkowo w latach 1882-85 Orkiestry Miejskiej, a w latach następnych orkiestry amatorskiej Towarzystwa Muzycznego. Z jego inicjatywy w 1887 powstało Konserwatorium Towarzystwa Muzycznego w Krakowie, w którym aż do śmierci pełnił funkcję dyrektora. Prowadził tu klasę organów i teorię muzyki. Jego uczniami byli m.in. Zygmunt Stojowski, Roman Statkowski, Henryk Opieński, Felicjan Szopski i Bolesław Wallek-Walewski. Był autorem podręczników Nauka harmonii i pierwszych zasad kompozycji [wraz z Gustawem Roguskim] (1877) oraz Nauka elementarna zasad muzyki (1897).

Władysław Żeleński jest ojcem pisarza i tłumacza literatury francuskiej Tadeusza Boy-Żeleńskiego.

aktualizacja: 2006 (mk)

Śpiew op. 1 na głos i fortepian, słowa Stefan Garczyński (1857-60)Kwartet smyczkowy E-dur op. 1Moja pieszczotka op. 2 na głos i fortepian, słowa Adam Mickiewicz (ok. 1857-60)Kwartet smyczkowy op. 2Śpiewak w obcej stronie op. 3 na głos i fortepian, słowa Bohdan Zaleski (ok. 1857-60)Dwa tańce polskie op. 3 na fortepianSonata fortepianowa op. 5 (przed 1859)Pajęczyna op. 6 na głos i fortepian, słowa Władysław Syrokomla (ok. 1857-60)Spotkanie się nasze gdzieś daleko op. 7 na głos i fortepian, słowa Bohdan Zaleski (ok. 1857-60)Zakochana op. 7 na głos i fortepian, słowa Bohdan Zaleski (ok. 1857-60)Triolety op. 8 na głos i fortepian, słowa Bohdan Zaleski (1859-60)W imionniku op. 8 na głos i fortepian, słowa Adam Mickiewicz (1859-60)Wspomnienie op. 8 na głos i fortepian, słowa Bohdan Zaleski (1859-60)Sekstet smyczkowy C-dur op. 9Valse caprice op. 9 na fortepian (1858)Pięć śpiewów z królodworskiego rękopisu op. 10 na głos i fortepian, słowa Václav Hanka (1861-62)Deux morceaux de salon op. 11 na fortepianCzarna sukienka op. 12 na głos i fortepian, słowa Konstanty Gaszyński (1863)Do Polek op. 12 na głos i fortepian, słowa Franciszek Żygliński (1864?)Rojenia wiośniane op. 13 na głos i fortepian, słowa Bohdan Zaleski (1864?)Mój kwiatek op. 14 na głos i fortepian, słowa Mikołaj Bołoz Antoniewicz (1864?)Posyłka op. 14 na głos i fortepian, słowa Mikołaj Bołoz Antoniewicz (1864?)Lyrischer Walzer op. 15 na wiolonczelę i fortepianDeux morceaux de salon op. 16 na skrzypce i fortepianSechs Charakterstücke op. 17 na fortepianHumoreske und Gavotte op. 18 na fortepian (1870-80)Młodo zaswatana op. 19 na głos i fortepian, słowa Bohdan Zaleski (1864?)Jaskółka op. 19 na głos i fortepian, słowa Teofil Lenartowicz (1864?)Łzy op. 19 na głos i fortepian, słowa Teofil Lenartowicz (1864?)Sonata fortepianowa op. 20Wariacje na temat własny op. 21 na kwartet smyczkowy (przed 1870)Trio na fortepian, skrzypce i wiolonczelę op. 22Sen nocy letniej op. 23 na głos i fortepian, słowa Miron (1867-70?)Pod okienkiem op. 23 na głos i fortepian, słowa Miron (1867-70?)Dzikie sny op. 24 na głos i fortepian, słowa Mieczysław Romanowski (ok. 1870)Pieśni Gabrieli op. 25 na głos i fortepian, słowa Narcyza Żmichowska (ok. 1871-73)Z teki Józefa Kościelskiego op. 26 na głos i fortepian, słowa Józef Kościelski (ok. 1877-78)W Tatrach op. 27, uwertura charakterystyczna na wielką orkiestrę (1868-70)Kwartet smyczkowy F-dur op. 28Romans op. 29 na skrzypce z towarzyszeniem fortepianuTaniec fantastyczny op. 29 na skrzypce z towarzyszeniem fortepianuSonata na skrzypce i fortepian op. 30Deux mazourkas op. 31 na fortepianKołysanka op. 32 na skrzypce i fortepian lub wiolonczelę i fortepianPieśń myśliwska (Chór strzelców) op. 33 na chór męskiGrand scherzo de concert op. 35 na fortepianDźwięki żałobne op. 36, andante elegijne na orkiestręDwa tańce polskie op. 37 na fortepian na 4 ręce25 Preludiów organowych op. 38Echa leśne op. 41, uwertura koncertowaKwartet smyczkowy A-dur op. 42Prélude-Caprice op. 43 na fortepian (1888-93)Gawot op. 45 na fortepianWielki polonez op. 46 na fortepianSuita tańców polskich op. 47 na orkiestręRêverie op. 48 na fortepianOda do młodości op. 51, marsz uroczysty na orkiestręMoments d’un carnaval op. 52, valse brillante na fortepianKoncert na fortepian i orkiestrę Es-dur op. 60Kwartet fortepianowy c-moll op. 61Thème varié op. 62 na fortepianDeux morceaux op. 63 na fortepianI Symfonia (1871-72)Kantata na cześć J. I. Kraszewskiego na głosy męskie i orkiestrę (1879)Konrad Wallenrod, opera w 4 aktach (1880-84)Kantata ku uczczeniu zwycięstwa Jana Sobieskiego pod Wiedniem na chór męski i orkiestrę (1883)Goplana, opera romantyczna w 3 aktach (1886-91)Janek, opera w 2 obrazach (1891-1900)Kantata ku uczczeniu 500 rocznicy założenia Uniwersytetu Jagiellońskiego na chór męski i orkiestrę (1900)Stara baśń, opera w 4 aktach (1905-06)II Symfonia (ok. 1912)II Sonata na skrzypce i fortepian (1917)