Przejdź do głównej treści

Żórawska-Witkowska Alina

Żórawska-Witkowska Alina

  • Muzykolog
muzykolog, ur. 23 marca 1949, Elbląg. W latach 1967-1972 studiowała muzykologię na Uniwersytecie Warszawskim, gdzie w 1985 roku uzyskała doktorat na podstawie pracy Muzyka na dworze i w teatrze Stanisława Augusta Poniatowskiego napisanej pod kierunkiem A. Chodkowskiego. W 1998 roku uzyskała habilitację, a rok później została mianowana profesorem Uniwersytetu Warszawskiego. W latach 1997-98 pełniła funkcję wicedyrektora Instytutu Muzykologii UW, następnie Prodziekana Wydziału Historycznego UW (w latach 1999-2002 była Prodziekanem ds. Studenckich i między 2002 a 2005 rokiem - Prodziekanem ds. Finansów). W kadencji 2005-2008 była członkiem Senackiej Komisji do Spraw Polityki Kadrowej, a w ostatniej kadencji ponownie Prodziekanem ds. Studenckich. Od 2004 roku kieruje Zakładem Powszechnej Historii Muzyki w Instytucie Muzykologii UW.
Brała udział w rozmaitych badaniach w archiwach i bibliotekach włoskich oraz niemieckich, uczestniczyła w licznych polskich i zagranicznych konferencjach naukowych (Włochy, Niemcy, Francja, Chorwacja, Słowenia, Czechy). W roku akademickim 1984/85 przebywała na stypendium rządu włoskiego w Università degli Studi di Bologna. Od 1988 roku wielokrotnie korzystała z pobytów studyjnych w Dreźnie, prowadząc badania w Sächsische Hauptstaatsarchiv oraz Sächsische Landesbibliothek (Staats- i Universitätsbibliothek). W latach 1996-2001 współpracowała z European Science Foundation w ramach projektu „Musical Life in Europe 1600-1900. Circulation, Institutions, Representation” będąc w grupie roboczej zajmującej się tematyką związaną z operą włoską w środkowej Europie. W latach 2008 i 2009 pracowała w bibliotekach i archiwach w Rzymie jako stypendystka Fundacji Lanckorońskich. Przez wiele lat współpracowała z PWM jako redaktor naukowy i autorka haseł w Encyklopedii Muzycznej. Redagowała również hasła polskie w Appendice (t.13) do Dizionario enciclopedico universale della musica e dei misicisti (Turyn 1990) oraz wspólnie z P. Maculewiczem przygotowała źródłowe opracowania partytur opery Zenobia i serenaty Il Signo di Scipione J. A. Hassego, które stały się podstawą wykonania dla Warszawskiej Opery Kameralnej. Jest członkiem Związku Kompozytorów Polskich, Towarzystwa Badań nad Wiekiem Osiemnastym oraz Johann Adolf Hasse Gesellschaft w Monachium.
Zainteresowania badawcze koncentruje na problemach związanych z historią muzyki baroku i klasycyzmu, ze szczególnym uwzględnieniem kultury muzycznej w Rzeczpospolitej i recepcji opery włoskiej. Charakter jej badań określają przede wszystkim wnikliwe kwerendy prowadzone w archiwach polskich i zagranicznych, kompleksowa analiza odnajdywanych tam dokumentów w konfrontacji z wcześniej dostępnym zasobem źródłowym oraz ich interpretacja heurystyczna. Książki badaczki poświęcone muzyce na dworze królewskim w Warszawie otrzymały szereg nagród. W 2015 roku została uhonorowana doroczną Nagrodą Związku Kompozytorów Polskich za „zasadniczą zmianę stanu wiedzy o muzyce polskiej XVIII wieku”.

 
aktualizacja: czerwiec 2015 (ab)

Publikacje

książki

Muzyczne podróże królewiczów polskich: cztery studia z dziejów kultury muzycznej XVII i XVIII wieku, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 1992

Muzyka na dworze i w teatrze Stanisława Augusta, Arx Regia, Warszawa 1995

Muzyka na dworze Augusta II w Warszawie, Arx Regia, Warszawa 1997

Muzyka na polskim dworze Augusta III. Część I, Polihymnia, Lublin 2012

artykuły

Kapela Antoniego Tyzenhauza w Grodnie, "Muzyka" 1977 nr 2

Twórczość operowa kompozytorów środowiska warszawskiego w drugiej połowie XIX wieku, współautor: A. Lisowska, w: Kultura muzyczna Warszawy drugiej połowy XIX wieku, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1980

Artisti italiani nella vita teatrale delle corti dei magnati polacchi nella seconda metà del XVIII secolo, w: Musica, teatro, nazione dall’Emilia all’Europa nel Settecento, S.T.E.M. Mucchi, Modena 1981

Wojenne straty w kulturze muzycznej Warszawy w latach okupacji hitlerowskiej, "Ruch Muzyczny" 1981 nr 14

Związki Stanisława Augusta z muzyką w ostatnich latach jego życia, "Muzyka" 1984 nr 3

Kultura muzyczna w stanisławowskiej Polsce, "Ruch Muzyczny" 1985 nr 16

Stanisław August i muzyka, "Ruch Muzyczny" 1985 nr 15

U źródeł polskiego baletu, "Ruch Muzyczny" 1985 nr 13

Kultura muzyczna, w: Warszawa w wieku Oświecenia, red. A. Zahorski, Ossolineum, Wrocław 1986

La musica italiana nelle relazioni dei viaggiatori polacchi del XVIII secolo, "Quadrivium" 1987

La Varsavia dei tempi di Stanislao Augusto (1764-95) - uno dei centri europei della vita operistica, w: Evropski glasbeni Klasicizem in njegov odmev na slovenskem, red. D. Cvetko, D. Pokorn, Slovenska akademija znanosti in umetnosti v Ljubljani, Ljubljana 1988

Johann Gottlieb Naumann nella corrispondenza con Padre Martini, "Quadrivium" 1990 (nuova serie)

Gli Accademici Filarmonici di Bologna in Polonia. Giuseppe Cervellini, w: Studi e materiali per la storia dell’Accademia Filarmonica, A.M.I.S., Bologna 1990

L’insegnamento della musica e del ballo in Polonia nella seconda metà del XVIII secolo, "A.M.I.S. Antiqae Musicae Italicae Studiosi. Bolletino dell’Assoziazione" 1990 nr 15

Esperienze musicali del principe polacco Federico Augusto in viaggio attraverso l’Europa (1711-1719), "Studi Musicali" 1991 nr 1

Giovanni Antonio Ricieri w Polsce, w: Prace Zakładu Powszechnej Historii Muzyki, z. 1, Instytut Muzykologii UW, Warszawa 1991

Muzyka włoska w relacjach podróżników polskich XVIII wieku, w: Prace Zakładu Powszechnej Historii Muzyki, z. 2, Instytut Muzykologii UW, Warszawa 1991

Das Ensemble der italienischen Oper von Antonio Lotti am Hof des Königs von Polen und Kurfürsten von Sachsen August II. des Starken (1717-1720), w: Musica Antiqua IX, vol. 1 "Acta musicologica", Filharmonia Pomorska, Bydgoszcz 1991

Giuseppe Cervellini, "Muzyka" 1992 nr 2

Recepcja „Cyrulika sewilskiego” Gioacchina Rossiniego w Polsce 1825-1830, w: Prace Zakładu Powszechnej Historii Muzyki, z. 3, Instytut Muzykologii UW, Warszawa 1994

Il teatro musicale nei paesi dell’Est Europeo e nei Paesi Bassi, współautor: C. Santarelli, w: Musica in scena. Storia dello spettacolo musicale, red. A. Basso, vol.I "Il teatro musicale dalle origini al primo Settecento", U.T.E.T., Torino 1995

Legami di Giovanni Paisiello con Varsavia, w: Off-Mozart. Musical Culture and the „Kleinmeister” of Central Europe 1750-1820, red. V. Katalinić, Zagreb 1995

Związki Giovanniego Paisiella z Warszawą, w: Prace Zakładu Powszechnej Historii Muzyki, z. 5, Instytut Muzykologii UW, Warszawa 1995

Palestrina i Polska (1584-1865), w: Prace Zakładu Powszechnej Historii Muzyki, z. 5, Instytut Muzykologii UW, Warszawa 1995

I drammi per musica di Johann Adolf Hasse rappresentati a Varsavia negli anni 1754-1763, w: Johann Adolf Hasse und Polen, red. I. Poniatowska, A. Żórawska-Witkowska, Instytut Muzykologii UW, Warszawa 1995

Wiek XVIII – apogeum i schyłek muzyki staropolskiej, w: Zmierzch kultury staropolskiej. Ciągłość i kryzysy (wieki XVII-XIX), red. U. Augustyniak, A. Karpiński, Wydawnictwo Naukowe Semper, Warszawa 1997

Il teatro musicale francese alla corte di Augusto II a Varsavia, w: Actes du Congrès International „Théâtre, Musique et Arts dans les cours Européennes de la Renaissance et du Baroque”, Varsovie 23-28 septembre 1996, red. K. Sabik, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 1997

Beitrag zur Bildungsgeschichte der italienischen Opernsänger: ‘I virtuosi di S. M. il Re di Polonia, Elettore di Sassonia’, 1724-1730, w: Musica Antiqua Europae Orientalis X, vol. 1 "Acta musiclogica", red. I. Poniatowska, C. Lelkowski, Filharmonia Pomorska, Bydgoszcz 1997

Muzyczny repertuar teatru francuskiego na dworze Augusta II w Warszawie, "Barok. Historia – Literatura – Sztuka" 1998 nr 9

Ivan Mane Jarnović alla luce delle fonti polacche, w: Zagreb 1094-1994. Zagreb i hrvatske zemlje kao most izmedu sredjoeuropskich o mediteranskich glazbenih kultura, red. S. Tuksar, Zagreb 1998

Die Oper in Warschau in der zweiten Hälfte des 18. Jahrhunderts. Vom Hoftheater Augusts III zum öffentlichen Theater von Stanisław August Poniatowski, w: Musikgeschichte in Mittel- und Osteuropa. Mitteilungen der internationalen Arbeitsgemeinschaft an der Technischen Universität Chemnitz, Heft 3, red. H. Loos, E. Möller, Gudrun Schröder Verlag, Chemnitz 1998

Włoski teatr muzyczny w Warszawie w czasach Augusta II Mocnego (1697-1733), w: Staropolszczyzna muzyczna. Księga konferencji Warszawa 18-20 października 1996, red. J. Guzy-Pasiakowa, A. Leszczyńska, M. Perz, Wydawnictwo Neriton, Warszawa 1998

Il teatro musicale italiano a Varsavia al tempo di Augusto II il Forte (1697-173). Un tentativo di ricostruzione del repertorio, w: Il teatro musicale italiano nel Sacro Romano Impero nei secoli XVII e XVIII, ed. A.Colzani, N.Dubowy, A.Luppi, M.Padoan, A.M.I.S., Como 1999

Społeczny status muzyka w baroku, "Barok. Historia – Literatura – Sztuka" 1999 nr 11

Opera w Warszawie w drugiej połowie XVIII wieku. Od dworskiego teatru Augusta III do publicznego teatru Stanisława Augusta Poniatowskiego (organizacja i repertuar), w: Opera polska w XVIII i XIX wieku, red. M. Jabłoński, J.Stęszewski, J.Tatarska, Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, Poznań 2000

Carlo Soliva e la Polonia, w: Soliva musicista europeo (1791-1853), ed. S. Baldi, Istituto per i Beni Musicali in Piemonte, Torino 2001

Muzyka w barokowym ogrodzie: grands divertissements wersalskie – 1664, 1668, 1674, "Biuletyn Historii Sztuki" 2001 nr 1-4

Kawalerska tura Augusta II w świetle doświadczeń muzyczno-teatralnych 1687-1689, w: Arx Felicitatis. Księga ku czci Prof. A.Rottermunda, red. M. Dłutek, Towarzystwo Opieki nad Zabytkami, Warszawa 2001

Krasicki a muzyka, w: Ignacy Krasicki. Nowe spojrzenie, red. Z. Galiński, T. Kostkiewiczowa, K.Stasiewicz, DiG, Warszawa 2001

Archiwalia królewskie jako przedmiot badań muzykologicznych, "Muzyka" 2002 nr 3-4

Giovanni Claudio Pasquini i Giovanni Alberto Ristori: festa di camera ‘I Lamenti d’Orfeo’ (1749), w: Mit Orfeusza. Inspiracje i reinterpretacje w europejskiej tradycji artystycznej, red. S. Żerańska,, słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2003

Warszawska ‘Galatea’ (1628) – fakty i domysły, "Muzyka" 2003 nr 4

Livia Dorotea Nanini-Costantini, zwana La Polacchina, w: Complexus effectuum musicologiae, red. T. Jeż, Wydawnictwo Rabid, Kraków 2003

Repertuar muzyczno-teatralny na warszawskim dworze Augusta III (w świetle nowych badań), w: Europejski repertuar muzyczny na ziemiach polskich, red. E. Wojnowska, Związek Kompozytorów Polskich, Biblioteka Narodowa, Warszawa 2003

O recepcji drammi per musica Pietra Metastasia w kulturze polskiej XVIII wieku, w: Muzyka wobec tradycji. Idee – dzieło – recepcja, red. S. Paczkowski, Instytut Muzykologii UW, Warszawa 2004

Influssi Italiami sulla musica polacca nel Clasicismo: l’esempio del melodramma varsaviano, w: Musical Cultures in the Adriatic Region During the Age of Classicism, ed. V. Katalinić, S.Tuksar, Croatian Musicological Society, Zagreb 2004

Życie muzyczne Warszawy XVI-XVIII wieku. Stan i potrzeby badań, "Rocznik Warszawski" 2004, vol. XXXII

Das italienische Oratorium in Warschau zur Zeit der Herrschaft von August III. im Licht neuer Forschungen, w: Musica Antiqua Europae Orientalis XIII, "Acta Musicologica", red. I. Poniatowska, C. Nelkowski, Filharmonia Pomorska, Bydgoszcz 2004

Głos utracony – kastrat jako fenomen fizjologiczny, artystyczny, kulturowy, "Barok. Historia – Literatura – Sztuka" 2005 nr 23

The Comici Italiani Ensemble at the Warsaw Court of Augustus III, "Musicology Today" 2005

Historia w operze, czyli postacie władców w operach "Jadwiga królowa polska" Karola Kurpińskiego (1814) oraz "Król Łokietek" Józefa Elsnera (1818), "Muzyka" 2005 nr 3

Muzyka na dworze Jana Klemensa Branickiego, DiG, Warszawa 2005

Dramma per musica at the court of Ladislaus IV Vasa (1627-1648), w: Italian Opera in Central Europe, vol. 1 "Institutions and Ceremonies", ed. by M. Bucciarelli, N. Dubowy, R. Strohm, Berliner Wissenschafts-Verlag, Berlin 2006

La "Zenobia" per il teatro reale di Varsavia, w: Johann Adolf Hasse in seiner Zeit. Bericht über das Symposium vom 23. bis 26. März 1999 in Hamburg, Hasse-Studien. Sonderreihe, Bd. 1, Carus-Verlag, Stuttgart 2006

Canti natalizi in Polonia nel Seicento, w: Il Tempio Armonico. Giovanni Giovenale Ancina e le musiche devozionali nel contesto internazionale del suo tempo, a cura di C. Bianco, Libreria Musicale Italiana, Lucca 2006

Serenata na otarcie łez królewskich, w: Literatura Historia Dziedzictwo. Prace ofiarowane profesor Teresie Kostkiewiczowej, red. T. Chachulski, A. Grześkowiak-Krwawicz, Instytut Badań Literackich PAN, Warszawa 2006

Parodie ‚dramma per musica’ w warszawskim teatrze Augusta III, "Polski Rocznik Muzykologiczny" 2006 vol. IV

Teatro e musica alla corte della regina vedova di Polonia Maria Casimira Sobiesca a Roma, w: Musica se extendit ad omnia’. Studi in onore di Alberto Basso in occasione del suo 75-o compleanno, a cura di R. Moffa, S. Saccomani, Libreria Musicale Italiana, Lucca 2007

Giovanni Alberto Ristori and his Serenate at th Polish Court of Augustus III, w: Music as Social and Cultural Practice. Essays in honour of Reinhard Strohm, ed. by M. Bucciarelli, B. Joncus, The Boydell Press, Woodbridge 2007

Parodies of ‚Dramma per Musica’ at the Warsaw Theatre of August III, w: Italian Opera in Central Europe 1614-1780, vol. 3 "Opera Subjects and European Relationships", ed. by N. Dubowy, C. Herr, A. Żórawska-Witkowska, BWV Berliner Wissenschafts-Verlag, Berlin 2007

Wokół polskiej prapremiery ‚Il Dissoluto punito, o sia il Don Giovanni’ W.A.Mozarta (Warszawa, 14 października 1789), w: Karol Szymanowski w perspektywie kultury muzycznej przeszłości i współczesności, red. Z. Skowron, Musica Iagellonica, Instytut Muzykologii UW, Kraków-Warszawa 2007

Mozart a "sprawa polska" czyli o muzycznych koneksjach Warszawy i Wiednia w drugiej połowie XVIII wieku, w: Mozart i współcześni. Muzyka w Europie środkowej w XVIII wieku, red. R. D. Golianek, B. Stróżyńska, Akademia Muzyczna im. G. i K. Bacewiczów, Łódź 2007

Tancerze na polskim dworze Augusta III, w: W stronę Francji … Z problemów literatury i kultury polskiego Oświecenia, red. E. Z. Wichrowska, Wydział Polonistyki UW, Warszawa 2007

Zur Rezeption der drammi per musica von Pietro Metastasio in der polnischen Kultur des 18. Jahrhunderts, w: Italian Opera in Central Europe 1614-1780, vol. 2 "Italianità: Image and Practice", ed. C. Herr, H. Seifert, A. Sommer-Mathis, R. Strohm, Berliner Wissenschafts-Verlag, Berlin 2008

Giovanni Alberto Ristori i jego serenate dla polskiego dworu Augusta III, w: Włosi i italianizm w Europie środkowej i wschodniej XV-XVIII wieku, red. B. Rojek, S. Redaelli, Wydawnictwo Naukowe Semper, Warszawa 2008

Johann Adolf Hasse. Oberkapellmeister króla polskiego i elektora saskiego: sława – zapomnienie – przywracanie sławy, w: Sława i zapomnienie. Studia z historii sztuki XVIII-XX wieku, red. D. Konstantynow, Instytut Sztuki PAN, Warszawa 2008

Between Dresden and Warsaw. The Travels of the court of August III of Poland (Friedrich August II of Saxony), "Musicology Today" 2009

Noch einmal zur "Pohlnischen Capelle" Augusts III, w: Johann Georg Pisendel - Studien zu Leben und Werk, ed. O. Landmann, H.G. Ottenberg, Georg Olms Verlag, Hildesheim-Zürich-New York 2010

Domenico Annibali i jego Händlowskie wcielenia operowe, w: Händel, Haydn i idea uniwersalizmu muzyki, red. R. D. Golianek, P. Urbański, Rhytmos, Poznań 2010

"La Nitteti" Pietra Metastasia i Johanna Adolfa Hassego: między Wiedniem (1754), Wenecją (1758) i Warszawą (1759), w: Od literatury do opery i z powrotem. Studia nad estetyką teatru operowego, red. R. D. Golianek, P. Urbański, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2010

Böhmische Musiker in Warschau unter der Regierung von Stanislaus August Poniatowski (1764-1795), w: Musicology without frontiers. Essays in honour of Stanislav Tuksar, ed. I. Cavallini, H. White, Croatian Musicological Society, Zagreb 2010

Weselne festyny w ogrodach Drezna – wrzesień 1719, w: Muzyka w ogrodzie – ogród w muzyce, red. S. Żerańska-Kominek, słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2010

Über die polnischen Elemente im dramma per musica "Ottone, re di Germania" (London 1722/23) von Georg Friedrich Händel, "Händel-Jahrbuch" 2011 (57)

The Saxon Court of the Kingdom of Poland, w: Music at German Courts, 1715-1760: Changing Artistic Priorities, ed. S. Owens, B. M. Reul, J. B. Stockigt, Boydell & Brewer, Woodbridge 2011

People, Nation and Fatherland in Three Operas: "Cud mniemany, czyli Krakowiacy i Górale" (1794), "Jadwiga, królowa polska" (1814), "Król Łokietek, albo Wiśliczanki" (1818), w: Nation and/or Homeland. Identity in 19th Century Musica and Literature Between Central and Mediterranean Europe, ed. Ivano Cavallini, Mimesis Edizioni, Milano-Udine 2012

Die Karriere von Domenico Annibali und seine Händelschen Opernrollen, "Händel-Jahrbuch" 2012 (58)

edycje krytyczne, redakcje naukowe

Hasła poświęcone polskim twórcom, w: Dizionario enciclopedico universale della musica e dei musicisti, vol. 13, ed. A. Basso, U.T.E.T., Torino 1993

Johann Adolf Hasse und Polen, red. I. Poniatowska, A. Żórawska-Witkowska, Instytut Muzykologii UW, Warszawa 1995

Johann Adolf Hasse in seiner Epoche und in der Gegenwart. Studien zur Stil- und Quellenproblematik, red. A. Żórawska-Witkowska, Sz. Paczkowski, Instytut Muzykologii UW, Warszawa 2002

Italian Opera in Central Europe 1614-1780, vol. 3 "Opera Subjects and European Relationships", ed. N. Dubowy, C. Herr, A. Żórawska-Witkowska, BWV Berliner Wissenschafts-Verlag, Berlin 2007

hasła encyklopedyczne

Ponad sto haseł (m.in. Jommelli Niccolò, Hasse Johann Adolf), w: Encyklopedia muzyczna PWM, część biograficzna, pod red. E. Dziębowska, PWM, Kraków 1979-1993

Polen, 18. Jahrhundert, w: Die Musik in Geschichte und Gegenwart, Zweite, neubearbeitete Ausgabe, Sachteil 7, red. L. Finscher, Bärenreiter-Metzler, Kassel-Stuttgart 1997

Warschau, w: Die Musik in Geschichte und Gegenwart, Zweite, neubearbeitete Ausgabe, Sachteil 8, red. L.Finscher, Bärenreiter-Metzler, Kassel-Stuttgart 1998

Kozłowski Józef, w: Die Musik in Geschichte und Gegenwart, Zweite, neubearbeitete Ausgabe, Personenteil 10, red. L.Finscher, Bärenreiter-Metzler, Kassel-Stuttgart 2003

Lessel Franciszek, Lessel Wincenty, Madonis Luigi, w: Die Musik in Geschichte und Gegenwart, Zweite, neubearbeitete Ausgabe, Personenteil 11, red. L.Finscher, Bärenreiter-Metzler, Kassel-Stuttgart 2004

Stachowicz Damian, Ścigalski Franciszek, w: Die Musik in Geschichte und Gegenwart, Zweite, neubearbeitete Ausgabe, Personenteil 15, red. L.Finscher, Bärenreiter-Metzler, Kassel-Stuttgart 2006

Verocai Giovanni, Bärenreiter-Metzler, Kassel-Stuttgart 2006

Literatura

Paczkowski Szymon, Żórawska-Witkowska Alina, w: Encyklopedia Muzyczna PWM, część biograficzna pod red. E. Dziębowskiej, t. W-Ż, PWM, Kraków 2012

Polmic

Rynek Starego Miasta 27
00-272 Warszawa
e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

tel: +48 785 370 000

Wsparcie projektu

Modernizacja strony odbywa się dzięki wsparciu Ministra Edukacji i Nauki w ramach programu Nauka dla społeczeństwa II.

Logo Ministerstwa NiSW program Nauka dla społeczeństwa

Nasze social media



© All rights reserved. POLMIC
Do góry