kompozytor, pianista, perkusista i muzyk live electronics; ur. 1 listopada 1975, Kielce. Ukończył Średnią Szkołę Muzyczną w Kielcach w klasie fortepianu Jolanty Płoskiej. W okresie szkoły podstawowej i średniej poza grą na fortepianie związany był z ówczesną kontrkulturową sceną jazzowo-rockową. Studiował na Akademii Muzycznej w Poznaniu, zdobywając dwa dyplomy – w zakresie dyrygentury chóralnej pod kierunkiem Janusza Dzięcioła (1999) oraz kompozycji w klasie Lidii Zielińskiej (2010). Tytuł doktora sztuk muzycznych w dziedzinie kompozycji uzyskał w Akademii Muzycznej w Krakowie (2012, temat pracy: Obszary i struktury materiału muzycznego, promotor - prof. L. Zielińska, recenzenci: prof. Włodziemirz Kotoński, prof. Józef Rychlik). W 2018 roku otrzymał stopień doktora habilitowanego.

Uczestniczył w licznych kursach mistrzowskich: kompozycji filmowej Jana A.P. Kaczmarka w Instytucie Rozbitek (2006), muzyki Karlheinza Stockhausena w Kurten (2008), Acanthes w Centre Pompidou - Metz, pod kierunkiem Tristana Muraila, Beata Furrera i wykładowców IRCAM w zakresie muzyki elektronicznej i programowania Max/MSP (2010), warsztatach „Deep Listening“ z Pauline Oliveiros i kompozycji u Catherine C. Hannix w STEIM w Amsterdamie (2012) oraz warsztatach ze Zbigniewem Karkowskim w SME Akademii Muzycznej w Poznaniu (2012).

Latem 1997 przebywał w Chicago – wówczas zainteresował się współczesną muzyką improwizowaną, zarówno akustyczną, jak i elektroniczną, free jazzem, wielokulturową mieszanką różnych elementów muzyki miejskiej. Fascynacje te doprowadziły do utworzenia, wraz z trębaczem Tomkiem Ziętkiem i basistą Wojtkiem Mazolewskim, grupy o nazwie L.E.M. (Live Electronic Music). Zespół współtworzył polską scenę improwizowanej elektroniki. Rafał Zapała jako perkusista fascynuje się bogactwem rytmów afrykańskich, latynoskich i azjatyckich. W latach 1998-2000 koncertował jako perkusjonista sesyjny w wielu projektach. Równolegle zainteresował się muzyką elektroniczną: od klubowej - (Viksa Kovač live act, Loco Star, remix Dig i Din Andrzeja Smolika, Drum Machina) po eksperymentalne projekty sound artowe związane z działalnością Studia Muzyki Elektroakustycznej w Poznaniu.

Jest założycielem zespołów an_ARCHE NewMusicEnsemble, Kołorking Muzyczny, wykonujących muzykę współczesną komponowaną, improwizowaną, elektroniczną, eksperymentalną, oraz fundacji an_ARCHE NewMusicFoundation.

Jego kompozycje prezentowane były na takich festiwalach muzyki nowej, jak m.in. „Warszawska Jesień" – koncerty koła młodych, „Sound screen“, „Poznańska Wiosna Muzyczna“, „Contem.Ucha“, Susaa Festival (Dania), Made in Chicago Festival, Ale Kino! i EmuFest 2012 w Rzymie.

Od 2004 współpracuje z poznańskimi teatrami – Teatrem Animacji, Sceną na Piętrze, a także z Akademią Sztuk Pięknych w Poznaniu (spektakl teatralny wystawiany na FAMIE 2004). Jest twórcą muzyki do przedstawień teatralnych (z reżyserem J. Moszkowiczem), baletowych, muzyki filmowej (m.in. do Świadectwa reż. P. Pitera], ścieżek dźwiękowych do programów dokumentalnych i reklam. Brał także udział w projektach Rogera Watersa i Raya Wilsona (Genesis).

W pierwszej połowie 2014 roku prowadził badania w CCRMA na Uniwesytecie Stanforda, które dotyczyły użycia technologii biofeedcacku w instalacjach muzycznych. Był artystą–rezydentem w CK „Zamek” (2014), Filharmonii Świętokrzyskiej (2014/2015), ZK/U Berlin (2016) i Vertigo STARTS (2019).

Jego autorska koncepcja Live Electronic Preparation ukazała się w książce pt. Handbook of Interactive Audio (Oxford University Press 2014). Szczególne miejsce w twórczości zajmują akcje i instalacje dźwiękowe wpisane w przestrzeń miejską, m.in.: Sensorium – monumentalna przestrzeń muzyczna w Wieży Zegarowej CK Zamek w Poznaniu, kontrolowana za pomocą danych biofizycznych Zwiedzającego (www.sensorium.poznan.pl) i Post-Apocalypsis (złoty medal dla polskiego pawilonu za „Sound Design” na Quadriennale w Pradze 2015).

Na marginesie swojej działalności artystycznej (komponowania muzyki, kreowania nowych sytuacji muzycznych, nowych zespołów) Rafał Zapała tworzy również tzw. sztukę użytkową. Współpracuje z plastykami (projekt i s o | a t i o n z Kobasem Laksą) i projektantami mody, m.in. przez trzy lata był dyrektorem muzycznym festiwalu „Art Fashion“ w Starym Browarze w Poznaniu.

Obecnie pełni funkcję profesora Akademii Muzycznej w Poznaniu.

aktualizacja: 2015 (mkk), 2020 (wa)

Strona internetowa kompozytora: www.zapala.com.pl

Muzyka do spektaklu Serce boksera w reż. Jerzego Moszkowicza (2003) Muzyka do spektaklu Twoje pieć minut w reż. Jerzego Moszkowicza (2004) Muzyka do przedstawienia plenerowego Antygona – przejście przez noc w reż. Jerzego Moszkowicza (2004) Drobne ostateczności dnia codziennego na fortepian (2004) Muzyka do spektaklu Sceny z życia ciała pedagogicznego w reż. Jerzego Moszkowicza (2005) Ideogramy: Matka na flet, wiolonczelę i fortepian (2005) Relative na fortepian preparowany i kwartet smyczkowy (2006) Susy’s mistic moment for piano and tanpura (2006) Relative na fortepian preparowany elektroniką i kwartet smyczkowy (2006) Gonsay muzyka akuzmatyczna (2007) Glitch Fabric trzy miniatury na dwie marimby, wibrafon i live electronics (2007) an_Arche no1 na kwartet smyczkowy, sampler i live electronics (2007) an_Arche no2 na kwartet smyczkowy, ksylofon i taśmę (2007) GON na zespół instrumentów i taśmę (2008) Adoracja Ziemii Rmx na taśmę - muzyka akuzmatyczna (2009) Romeo i Julia kompozycja dźwiękowa w przestrzeni miejskiej na instrumenty dęte, live electronics i preparowaną ulicę św. Marcin w Poznaniu - performans, akcja uliczna (2009) i s o | a t i o n na pianino i live electronics (2009) Poster na kwartet smyczkowy i live electronics (2010) Nowe brzmienie Poznania muzyka elektroniczna (2010) Mazurek (2010) Zapała/An on Bast/ Rebeka muzyka elektroniczna (2010) Muzyka do filmu Istota (2010) Muzyka do spektaklu W moim dom z papieru tworzę wiersze na płomieniu (2010) zapala - cyklotronika muzyka elektroniczna (2010) instalacja webcastowa (2010) Nicolette na flet i live electronics (2010) SumoSexyMasta (2010) Midtro muzyka elektroniczna (2011) Mikroświat wewnątrz dźwieku. Techniki granularne instalacja (2011) Wera na saksofony i live electronics (2011) The Splitter na gitarę i ścianę budynku (2011) Why na sopran i live electronics (2011) Antibiotic ritual muzyka do baletu (2011) SKANER na orkiestrę symfoniczną, elektronikę i soundscape (2011) Turmmusik instalacja dźwiękowa (2011) Nicolette na klarnet i live electronics (2011) Jedenastu diabłów (2011) ga.so.li.qui.d (2012) Koszewski-plądrofonia cz.4 muzyka akuzmatyczna (2012) xyn thi muzyka elektroniczna (2012) 2streets instalacja dźwiękowa (2012) Muzyka do filmu Wariacje Bernhardowskie (2012) Cleaner na kontrabas i live electronics (2013) Cztery spojrzenia na muzykę współczesną muzyka elektroniczna (2013) Ideogram1 na orkiestrę (2013) Lutoslow na taśmę (2013) Warstwa dźwiękowa spektaklu Kłębuszek na preparowane pianino i live electronics (2013) TonyTony: Miłość muzyka elektroniczna (2013) TonyTony: Ribot muzyka elektroniczna (2013) TonyTony: Kat muzyka elektroniczna (2013) Where is My Mind !?!! 1. Kury (liczą?) instalacja dźwiękowa (2013) Where is My Mind !?!! 2. Rośliny (wierzą?) instalacja dźwiękowa (2013) Where is My Mind !?!! 3. Ryby (pytają?) instalacja dźwiękowa (2013) Mroźne warstwa brzmieniowa instalacji (2013) Performace w Głośnej performance muzyczny (2013) Wembley. TonyTony Goście muzyka elektroniczna (2013) Ideogram2 na orkiestrę (2014) Scherzo na 6 instrumentów (2014) Sensorium instalacja dźwiękowa (2014) Susie's mistic moments na orkiestrę (2014) Post-Apocalypsis, instalacja  (2015) Otchłanie, instalacja (2015) Kwadraty na trójkąty (2016) No Meaning Detected na skrzypce i live electronics (2016) Concentus Apparatus na klarnet, puzon, skrzypce, fortepian i elektronikę (2017) Concentus Apparatus II: Nieodwracalne na kwartet smyczkowy, elektronikę i system interakcji (2017) Scrolling to zero na organy, elektronikę i wideo (2017) Feeder 02/SWE, instalacja (2017) Arthropocene, instalacja (2018) Futility / DRMNŚĆ (2020)