śpiewaczka (mezzosopran); ur. 7 września 1954, Warszawa, zm. 26 września 2020, Paryż. Ukończyła Średnią Szkołę Muzyczną im. Fryderyka Chopina w Warszawie w klasie śpiewu solowego Zofii Brégy oraz studia filologiczne na Uniwersytecie Warszawskim, uzyskując w obydwu dyplom z wyróżnieniem. Nie mogąc - ze względu na ówczesne przepisy w PRL - podjąć drugich studiów wyższych, zdecydowała się doskonalić sztukę śpiewu i wyrazu scenicznego za granicą.

Od 1988 roku mieszkała we Francji. Tam oraz w Austrii kształciła się pod kierunkiem muzyków i ludzi teatru takich, jak Georges Aperghis, Viorica Cortez, Jean-Claude Malgoire, Alain Maratrat, Mady Mesplé, Edda Moser, Aneta Pavalache, Jean-Claude Penchenat, Paul von Schilavsky, Nikita Storojev, Rita Streich.

Karierę zaczynała jeszcze w Polsce biorąc udział w koncertach kameralnych i festiwalach muzyki współczesnej (Międzynarodowe Forum Nowej Muzyki, Poznańska Wiosna Muzyczna i in.), na których dokonała szeregu pierwszych wykonań utworów kompozytorów polskich i obcych (Aperghis, Hoenderdos, Kulenty, Oleszkowicz, Shinohara). Nagrywała także dla Polskiego Radia.

Jej debiut paryski odbył się w 1987 roku w Radio France, po którym otrzymała propozycje koncertów we Francji i za granicą. Dokonała szeregu nagrań dla Radio France i France 2 oraz firmy płytowej "Quantum". Do muzyków, z którymi współpracę szczególnie ceni, należą pianiści: Jay Gottlieb, Ewa Osińska i Michaël Wladkowski, dyrygenci Roberto Gatto i Vsevolod Polonsky, gitarzyści Krzysztof Celiński i Johannes Tonio Kreusch, harfistka Nathalie Chatelain oraz kwartet smyczkowy Zapolski Quartet.

Była śpiewaczką o bardzo rozległym repertuarze, stale poszukującą - w muzyce dawnej i współczesnej - utworów dających możliwość kreatywnego podejścia do głosu jako środka wyrazu scenicznego.

Znalazła się w gronie założycieli w 1991 roku Stowarzyszenia Polskich Artystów Muzyków we Francji, była członkiem Towarzystwa Historyczno-Literackiego w Paryżu. W roku 2010 z jej inicjatywy powstalo w Paryżu Towarzystwo im. Marii Szymanowskiej (Société Maria Szymanowska), ktoremu przewodniczyła i poprzez które realizowała międzynarodowy projekt zatytulowany "Maria Szymanowska (1789-1831), kobieta Europy".

W 2011 roku dokonała razem z Bart van Oortem, grającym na pianoforte Broadwooda z 1825 roku, pierwszego na świecie nagrania na CD (Acte Préalable) Ballad i Romansów Marii Szymanowskiej. W 2019 roku ukazała się kolejna płyta tego deutu, Romance a Josephine. Women’s Songs in Maria Szymanowska’s Time, na której znalazły się m.in. utwory Marii Szymanowskiej, Kazimiery Wołowskiej, Sophie Gail i Fanny Hensel.

aktualizacja: 2020 (wa)