Ad Libitum - Festiwal Muzyki Improwizowanej

• dyrektor artystyczny festiwalu: Krzysztof Knittel

Ad Libitum to międzynarodowy festiwal sztuki improwizacji organizowany od 2006 roku z inicjatywy Krzysztofa Knittla przez Fundację Polskiej Rady Muzycznej. Każda edycja wydarzenia prezentuje inny gatunek muzycznej improwizacji – od muzyki jazzowej po awangardowe techniki wykonawcze, swobodną improwizację i improwizację dyrygowaną, partytury otwarte i graficzne oraz związane z nimi nurty muzyczne, indeterminizm i minimalizm. Bada interakcje muzyki z innymi sztukami – relacje między dźwiękiem, słowem, muzyką i teatrem w nowych nurtach artystycznych, niekonwencjonalnych działaniach interdyscyplinarnych, projektach o charakterze synkretycznym, inicjuje spotkania kultowych postaci sceny improwizacji w tańcu i muzyce. Festiwal łączy we współpracy artystów różnych dziedzin i generacji. Ma charakter żywego laboratorium, dlatego też miejscem dla tego wydarzenia stało się Laboratorium Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski.

Szczególnie ważną częścią Ad Libitum jest rozbudowany program warsztatowy, towarzyszący festiwalowi od początku istnienia. Jego ideą jest rozbudzanie postaw twórczych w najmłodszym pokoleniu artystów. Warsztaty przyczyniają się do wzrostu zainteresowania improwizacją jako metodą twórczą – nie tylko w kręgach profesjonalistów, ale również w sferze akademickiej, edukacyjnej oraz wśród samej publiczności.

15. edycja Festiwalu przeniosła się całkowicie do przestrzeni wirtualnej. Mimo pandemii i trudności z przemieszczaniem się, organizatorom udało się wypracować nowe możliwości współpracy artystów, improwizatorów i kompozytorów. Efekt jaki osiągnięto pokazał, że nowe technologie i internet niwelują bariery komunikacyjne i ułatwiają współpracę pomiędzy twórcami. Dało to szansę na zaproszenie takich gości, jak m.in. Anna Gadt, Annemie Osborne, Marcin Olak, Patryk Zakrocki, Sébastien Beliah, Max Bober, Nina Fukuoka, Martyna Poznańska, Olga Szymula, Sławomir Kupczak, Anna Sowa, Andrzej Kwieciński, Rafał Mazur czy Dominik Strychalski. Warsztaty z młodzieżą Szkoły Muzycznej II st. na Bednarskiej poprowadził muzyk, improwizator i kompozytor Patryk Zakrocki.

W 2020 roku organizatorzy udostępnili także na oficjalnej stronie festiwalowej materiały ze zbiorów archiwalnych – najciekawsze nagrania koncertów ze wszystkich edycji Festiwalu oraz cykl 11 filmów uznanego dziś reżysera-dokumentalisty Tomasza Knittla, który jest zapisem nadzwyczajnych spotkań muzyków (Szabolcs Esztényi, Axel Dörner, Mikołaj Trzaska) i tancerzy (Julyen Hamilton, Makiko Ito, Daniel Lepkoff) we wspólnych improwizacjach.