Pierwszy Wielkanocny Festiwal Ludwiga van Beethovena odbył się w 1997 roku w ramach programu Kraków 2000 Europejskie Miasto Kultury, a zorganizowany został w roku upamiętniającym 170. rocznicę śmierci kompozytora. Inicjatorem festiwalu była Elżbieta Penderecka. Od początku swego istnienia zyskał rangę wydarzenia o dużej skali. Kolejne jego edycje stały się jednymi z najważniejszych imprez muzycznych w Europie. Każdemu festiwalowi towarzyszy Międzynarodowe Sympozjum Naukowe, organizowane przez krakowską Akademię Muzyczną oraz wystawa manuskryptów, organizowana przez Bibliotekę Jagiellońską.
Wszystkie komponenty festiwalu organizowane są wokół przyjętego z góry tematu przewodniego. Dziesięć dotychczasowych edycji przyniosło następujące kluczowe zagadnienia:
- 1997 - Beethoven i poprzednicy
- 1998 - Beethoven: struktura i ekspresja
- 1999 - Beethoven i romantycy
- 2000 - Od Beethovena do Mahlera. W kręgu wielkiej symfoniki
- 2001 - Beethoven i muzyka XX wieku, „wieku apokalipsy i nadziei”
- 2002 - Beethoven - Schubert - Chopin: w poszukiwaniu ekspresji własnej egzystencji
- 2003 - Beethoven i muzyka baroku
- 2004 - Beethoven i muzyka Europy narodów
- 2005 - Beethoven między muzyką Północy i Południa
- 2006 - Beethoven: Dziedzictwo i rezonans.
Od 2004 roku Wielkanocny Festiwal odbywa się w Warszawie.
Program festiwalu układany jest w taki sposób, aby dzieła Beethovena ukazać w rozmaitych kontekstach i perspektywach. Twórczość Beethovena spotyka się z twórczością kompozytorów mu współczesnych, kontrapunkt dla niej tworzą utwory twórców epoki romantyzmu, modernizmu i XX wieku.
Wśród wybitnych artystów, którzy wystąpili na festiwalu, wymienić można m.in. pianistów Rudolfa Buchbindera, Alexeia Lubimova, Barry Douglasa, Piotra Anderszewskiego, Petera Jablonskiego, Garricka Ohlssona i Alexandra Kobrina, wiolonczelistów Borisa Pergamenchikowa i Arto Norasa, skrzypaczki Anne-Sophie Mutter i Chee-Yun oraz skrzypka Gidona Kremera, śpiewaków Gabrielę Benačkovą, Simona Estesa, Andreasa Schmidta i i Placida Domingo, altowiolistów Yuri Bashmeta i Shlomo Mintza; dyrygentów Martina Haselböcka, Sauliusa Sondeckisa, Johannesa Goritzkiego, Rolfa Becka, Martina Pearlmana, Johna Axelroda, Christopha von Dohnányi, Helmutha Rillinga, Antoniego Wita, Jana Krenza, Jacka Kaspszyka i Gabriela Chmurę; zespoły: Wiener Akademie, Saint Petersburg Hermitage Symphony Orchestra, Deutsche Kammerakademie Neuss, Norddeutscher Rundfunk Orchester, Boston Baroque, Bamberger Symphoniker i Chor der Bamberger Symphniker, Bach-Akademie Stuttgart, Bach-Collegium Stuttgart, English Chamber Orchestra, Moscow Soloists, Shanghai Quartet, Korean Chamber Ensemble, Orquesta Sinfónica de Madrid, Narodowa Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia w Katowicach, Sinfonia Varsovia, Sinfonietta Cracovia, Orkiestra i Chór Teatru Wielkiego – Opery Narodowej oraz Orkiestra i Chór Filharmonii Narodowej w Warszawie.
Owocem odbywających się w ramach festiwalu międzynarodowych
sympozjów muzykologicznych są książki, dokumentujące referaty sesji, opublikowane przez Akademię Muzyczną w Krakowie i Festiwal Kraków 2000 - w dwóch wersjach językowych: polskiej i obcojęzycznej. Znakiem rozpoznawczym festiwalu stały się również pięknie wydawane na jego okoliczność księgi programowe (w dwóch wersjach językowych – polskiej i angielskiej) zawierające, obok podstawowych informacji repertuarowych i biogramów artystów - eseje o wszystkich utworach granych na koncertach i wykaz autografów, prezentowanych na wystawie.
Stowarzyszenie im. Ludwiga van Beethovena zainicjowało również wydawanie
serii płyt Wielkie Wykonania na Wielkanocnym Festiwalu Ludwiga van Beethovena. Każda płyta z serii będzie prezentować najlepsze wykonania, zarejestrowane na przestrzeni 10 lat istnienia Wielkanocnego Festiwalu Ludwiga van Beethovena. Do tej pory ukazały się dwie płyty: z kwartetami smyczkowymi Beethovena w wykonaniu Shanghai Quartet (nagrania z 2004 roku) oraz z koncertami fortepianowymi Beethovena w wykonaniu Rudolfa Buchbidnera oraz Sinfonietty Cracovii (zarejestrowane w 2002 roku).
Wielkanocny Festiwal Ludwiga van Beethovena od 2001 roku należy do Europejskiego Stowarzyszenia Festiwali - EFA.
11. Wielkanocny Festiwal Ludwiga van Beethovena odbędzie się w Warszawie w dniach
25 marca - 6 kwietnia 2007 roku pod hasłem
Beethoven, muzyka i literatura.